Του Γιώργου Νούλη
Οριστική λύση στο τεράστιο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν χιλιάδες δανειολήπτες του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων με στεγαστικά και επισκευαστικά δάνεια, έδωσε προ ημερών ο Άρειος Πάγος. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας με την υπ’ αριθμ. 1031/2015 ιστορική απόφασή του, που ανατρέπει τα δεδομένα που ισχύουν, έδωσε τέλος στην αγωνία δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών, αστυνομικών και πυροσβεστών, δίνοντας οριστικά και αμετάκλητα τη δυνατότητα υπαγωγής τους στις ευεργετικές διατάξεις του ν. Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ανοίγοντας επί της ουσίας τον δρόμο ακόμη και για διαγραφή μέρους του δανείους τους.
Να σημειώσουμε πως για το σύνολο των δανειοληπτών που έχουν λάβει δάνειο από τις εμπορικές τράπεζες υπάρχει δυνατότητα και ενθαρρύνεται η ρύθμιση των οφειλών τους αναλόγως των οικονομικών τους δυνατοτήτων, όπως αυτές διαμορφώθηκαν λόγω της κρίσης, ενώ οι δανειολήπτες του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων βρίσκονταν εγκλωβισμένοι σε συγκεκριμένες ρυθμίσεις, που δεν λάμβαναν υπόψη τη συρρίκνωση των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων.
Την ίδια στιγμή μάλιστα μια άλλη μεγάλη μερίδα δανειοληπτών του Ταμείου Παρακαταθηκών έχουν ήδη δει το δάνειό τους να φεύγει από τον έλεγχο του πιστωτή οργανισμού και των ιδίων και να βρίσκεται τιτλοποιημένο στα χέρια ξένης εταιρίας η οποία αρνούταν να δεχθεί αιτήσεις δανειοληπτών για υπαγωγή στο «νόμο Κατσέλη», υποστηρίζοντας ότι δεν δεσμεύεται από την ελληνική νομοθεσία.
Αλλά και για όσους δανειολήπτες είχαν την ευχέρεια ρύθμισης των δανείων τους, τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα, αφού οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις που παρείχε το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων («πάγωμα» δόσεων για 2 χρόνια, καταβολή μισής δόσης για 5 χρόνια ή δόση στο 30% της μισθοδοσίας) είτε κατέληγαν τελικώς λόγω επιμήκυνσης της οφειλής, σε σημαντική επιβάρυνση του αρχικού κεφαλαίου του δανειολήπτη, είτε σε πρακτικά σε άνευ αντικρύσματος ρύθμιση (π.χ. στην πρόβλεψη για καταβολή της μισής δόσης μηνιαίως, μετά την πάροδο της πενταετίας, ο δανειολήπτης έπρεπε να αποδώσει ολόκληρο το υπολειπόμενο ποσό μέσα σε ένα εξάμηνο, πράγμα αδύνατον).
Και οι δύο περιπτώσεις των δανειοληπτών αυτών είχαν φέρει σε απόγνωση χιλιάδες δανειολήπτες του Ταμείου Παρακαταθηκών καθώς εντός τους 2016 θα έληγε η πενταετής περίοδος των ρυθμίσεων στις οποίες είχαν προβεί οι δανειολήπτες, με ανεξέλεγκτες πλέον συνέπειες...
Βέβαια θα πρέπει να σημειώσουμε πως υπήρξε απόφαση Ειρηνοδικείου της χώρας που δέχτηκε πως τα δάνεια του ΤΠ&Δ πρέπει να ρυθμίζονται με βάση τον νόμο 3869/2010 καθώς δεν υπάρχει διάταξη που να το εξαιρεί ρητά αλλά γενικά οι δανειολήπτες, οι οποίοι είχαν ξεκινήσεις ένα χρονοβόρο δικαστικό αγώνα, έμειναν εγκλωβισμένοι στους όρους των συμβάσεων που είχαν υπογράψει και δεν μπορούσαν να ενταχθούν στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Όπως εξηγεί στην «Ε» ο νομικός σύμβουλος του ΙΝΚΑ Θεσσαλίας Άγγελος Γιουρέλης με την πρώτη τελεσίδικη και αμετάκλητη απόφαση του Αρείου Πάγου θα αποτελεί δεδικασμένο για τις υπόλοιπες υποθέσεις που εκκρεμούν στα πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια δικαστήρια. Πρόκειται για μια απόφαση - σταθμό καθώς πλέον στη ρύθμιση του ν. 3869/2010 θα υπάγονται και οφειλές από στεγαστικά δάνεια τα οποία το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων χορήγησε σε υπαλλήλους σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της κείμενης νομοθεσίας. Μέχρι σήμερα το Ν.Π.Δ.Δ. Ταμείο Παρακαταθηκών Και Δανείων ισχυριζόταν πώς η διάταξη του άρθρου 25 παρ. 6 του Ν. 3867/2010, με το οποίο προβλέπεται συμβατική ρύθμιση των οφειλών, η οποία ως ειδικότερη, υπερισχύει έναντι των διατάξεων του Ν. 3869/2010 που ως γενικότερος και μεταγενέστερος του ως άνω Ν. 3867/2010 δεν εφαρμόζονται επί των απαιτήσεων του ΤΠ&Δ».
Εννοείται πώς όσοι δανειολήπτες του Ταμείου, μετά τη συγκεκριμένη απόφαση του Α.Π. θελήσουν να ενταχθούν στις ρυθμίσεις του ν.Κατσέλη, θα ληφθούν υπόψη τα κριτήρια του αναθεωρημένου νόμου που ισχύει από την 1/1/2016.
ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΟΕΚ
Αντιθέτως οι δανειολήπτες με στεγαστικά δάνεια από τον πρώην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.) νυν ΟΑΕΔ θα πρέπει να περιμένουν, καθώς με την υπ` αριθμ. 1017/2015 Α.Π. το αναιρετικό Δικαστήριο διατήρησε αμφιβολίες σχετικά με την ένταξη ή μη των δανείων στο ν. 3869/2010 και παρέπεμψε στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ως θέμα γενικότερου ενδιαφέροντος.
Στο μεταξύ να σημειώσουμε πως πολλά από τα δάνεια του πρώην ΟΕΚ συνιστούν μια «απασφαλισμένη χειροβομβίδα» αφού μόνο το ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών ξεπερνά τα 340 εκ. ενώ το άθροισμα των ληξιπρόθεσμων και του άληκτου ποσού παροχών ξεπερνούν το 1,5 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα οι δικαιούχοι των συγκεκριμένων δανείων, τα οποία δίνονταν μόνο από τον Οργανισμό (χωρίς τη συμμετοχή τραπεζών) είναι ειδικές κατηγορίες ευάλωτων κοινωνικά ομάδων, όπως άτομα με αναπηρία, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι και σεισμόπληκτοι. Συνολικά, έχουν χορηγηθεί περίπου 80.000 δάνεια, που είναι ακόμα ενεργά. Το 55% των δανείων αυτών, δηλαδή περίπου 55.000, δεν εξυπηρετούνται καθώς οι δικαιούχοι αδυνατούν να καταβάλλουν τις μηνιαίες δόσεις τους, κυρίως εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.
Ο πανελλήνιος Σύλλογος Υπαλλήλων ΟΑΕΔ - τέως ΟΕΚ κάνει λόγο για «αδιαφορία» από την πλευρά της Πολιτείας να προχωρήσει σε ρύθμιση των δανείων αυτών, που «αφορούν ιδιαίτερες κοινωνικά ομάδες εργαζομένων». Υπενθυμίζεται ότι τα δάνεια του πρώην ΟΕΚ στις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες έχουν πολύ χαμηλό ή και μηδενικό επιτόκιο εφόσον εξυπηρετούνται. Όταν η δόση δεν πληρωθεί εγκαίρως, τότε το δάνειο επιβαρύνεται με πανωτόκια ύψους 11,3%.