Του Γιώργου Νούλη
Νομοθετική λύση που θα εναρμονίζουν την υφιστάμενη νομοθεσία για τα δάνεια σε ξένο νόμισμα με τις δικαστικές αποφάσεις και τις ευρωπαϊκές οδηγίες, προωθεί το Υπ. Οικονομίας. Όπως δήλωσε ο κ. Γ. Σταθάκης απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Λάρισας των ΑΝΕΛ κ Βασ. Κόκκαλη σχετικά με τους δανειολήπτες στεγαστικών σε ελβετικό φράγκο, την περίοδο αυτή γίνονται σημαντικές συζητήσεις με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών προκειμένου να βρεθεί άμεσα μια νομική μορφή με την οποία να είναι σύμφωνη και δεσμευτική για όλες τις πλευρές καλύπτοντας τόσο τους παλιούς όσο και του μελλοντικούς δανειολήπτες ξένου νομίσματος
Ο Λαρισαίος βουλευτής ανέφερε στην ερώτησή του ότι 82.000 δανειολήπτες οι δανείστηκαν σε ελβετικό φράγκο, βρίσκονται σε δυσχερή οικονομική θέση μετά την απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας να διακόψει τη συναλλαγματική ισοτιμία φράγκου-ευρώ. Ωστόσο επειδή, έχει αμφισβητηθεί αν τα δάνεια αυτά τηρούσαν την αρχή της διαφάνειας και πληρούσαν τις προϋποθέσεις για την προστασία του καταναλωτή, πολλοί εκ των δανειοληπτών αυτών έχουν δικαιωθεί δικαστικά σε πρώτο και δεύτερο βαθμό. Πρόσφατα μάλιστα μια τράπεζα παραιτήθηκε από συγκεκριμένη υπόθεση, δημιουργώντας νέα δεδομένα. Και πολύ ορθώς ο κ. Κόκκαλης ρώτησε τον κ. Σταθάκη αν η κυβέρνηση προτίθεται να μεριμνήσει για το θέμα των δανειοληπτών αυτών και σε ποιες ενέργειες θα προβεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου;
ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΛΑΡΙΣΑΙΟΙ
Παρενθετικά να σημειώσουμε πως το ζήτημα αφορά και εκατοντάδες δανειολήπτες του νομού Λάρισας, που έλαβαν στεγαστικά την περασμένη δεκαετία και σήμερα βρίσκονται με την "πλάτη στον τοίχο" πληρώνοντας "χρυσά" τα δάνεια. Όμως την περίοδο 2006-2009, κατά την οποία εξελισσόταν η αθρόα προώθηση των ελβετικών δανείων, λόγω της ευνοϊκής τότε για τους δανειολήπτες ισοτιμίας, η ενημέρωση των πολιτών, από τις τράπεζες, περιοριζόταν στα οφέλη από τη χαμηλή δόση και το ευνοϊκό επιτόκιο. Αντίθετα και παρά το γεγονός ότι αυτό επιβάλλεται από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία, δεν δόθηκε επαρκής πληροφόρηση για τις επιπτώσεις που θα είχε στις δόσεις και το κεφάλαιο του δανείου μια σοβαρή υποτίμηση του ευρώ και τυχόν αύξηση του επιτοκίου του ελβετικού φράγκου.
Στην πορεία όμως, άρχισε να μεταβάλλεται σοβαρότατα η ισοτιμία του ελβετικού φράγκου εις βάρος του ευρώ, γεγονός που προκάλεσε την παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας, περί τα μέσα Σεπτεμβρίου 2011. Προκειμένου να αναχαιτίσει την δραματική ανατίμηση του ελβετικού φράγκου, η κεντρική τράπεζα της χώρας έθεσε ανώτατη τιμή στην ισοτιμία του νομίσματός τους στο 1,220 έναντι του ευρώ. Ακολούθως όμως, τον Ιανουάριο του 2015, κατάργησε τον περιορισμό, με αποτέλεσμα η ισοτιμία των δύο νομισμάτων να κυμαίνεται πλέον στο ένα προς ένα. Απόρροια της νέας ισοτιμίας ήταν ο εγκλωβισμός χιλιάδων δανειοληπτών, που είδαν το κεφάλαιο που δανείστηκαν να αυξάνεται δραματικά αντί να μειώνεται, παρότι οι ίδιοι πλήρωναν αυξημένες δόσεις!
ΧΡΥΣΕΣ ΔΟΣΕΙΣ
Αν θα θέλαμε να δώσουμε ένα αριθμητικό παράδειγμα, δανειολήπτης που η δόση του ανερχόταν στα 1.000 ελβετικά φράγκα κατέβαλε ως δόση 606 ευρώ και σήμερα καταβάλει περίπου 1.000 ευρώ. Δανειολήπτης που δανείστηκε 125.000 ευρώ το 2008 και έχει καταβάλει 40.000 ευρώ μέχρι σήμερα, οφείλει άληκτο κεφάλαιο 170.000 ευρώ, δηλαδή έχει επιβάρυνση κεφαλαίου κατά 55.000 ευρώ. Αν υπολογιστούν και τα 40.000 ευρώ που έχει καταβάλλει ήδη, η επιβάρυνση ανέρχεται σε 95.000 ευρώ σε ένα δάνειο 125.000 ευρώ.
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΟΧΥΡΩΤΟΙ
Είναι όμως “ανοχύρωτοι” οι δανειολήπτες; Όπως μας ενημέρωσε ο Λαρισαίος βουλευτής ο οποίος ως πρόεδρος του ΙΝΚΑ Θεσσαλίας, χειρίστηκε πολλές τέτοιες υποθέσεις, "η ελληνική δικαιοσύνη δικαιώνει τον ένα μετά τον άλλο τους δανειολήπτες, που ζητούν δικαστική προστασία. Το θέμα αντιμετώπισε και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο απεφάνθη ότι η ρήτρα της συναλλαγματικής ισοτιμίας στις εν λόγω δανειακές συμβάσεις μπορεί να ελεγχθεί ως προς την καταχρηστικότητά της, όταν καταλύεται η αρχή της διαφάνειας. Σε πρόσφατη οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τέλος, έγινε ρητή και ειδική πρόβλεψη για τη δανειοδότηση σε συνάλλαγμα, προκειμένου να προστατευθεί ο καταναλωτής, επιβάλλοντας στα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε όταν μια σύμβαση πίστωσης αφορά δάνειο σε ξένο νόμισμα, τη στιγμή που συνάπτεται να υπάρχει το κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο για τη διασφάλιση του πολίτη. Συνεπώς η κυβέρνηση πρέπει να το δει το θέμα σφαιρικά, να βρεθεί μια οριστική λύση και προς την κατεύθυνση αυτή αποσκοπούσε η ερώτηση που κατέθεσα.
ΓΡΗΓΟΡΑ Η ΛΥΣΗ
Σε κάθε περίπτωση η απάντηση Σταθάκη, δείχνει ότι κυοφορείται συνολική διευθέτηση του προβλήματος. Ο Υπ. Οικονομίας επικαλούμενος μάλιστα την πρόσφατη Ευρωπαϊκή Οδηγία για την ενυπόθηκη πίστη, στην οποία υπάρχει ειδικό κεφάλαιο που ρυθμίζει τα δάνεια σε ξένο νόμισμα και τα δάνεια μεταβλητού επιτοκίου, τόνισε πως η κεντρική ιδέα της Οδηγίας αυτής είναι να υπάρχει το δικαίωμα μείωσης του καταναλωτή να μετατρέπει - τη σύμβαση πίστωσης σε εναλλακτικό νόμισμα, τηρουμένων κάποιων προϋποθέσεων, προκειμένου να μειωθεί ο συναλλαγματικός κίνδυνος στον οποίο είναι εκτεθειμένος ο καταναλωτής. Η Οδηγία αυτή εφαρμόζεται, όμως, σε συμβάσεις που θα συναφθούν από τις 21 Μαρτίου του 2016 και μετά. Έχει όμως, ορισμένο κανονιστικό πλαίσιο, το οποίο μπορεί να αποτελέσει έναν ασφαλή τρόπο επίλυσης αναδρομικά του προβλήματος".
Δίνοντας μια εικόνα για το ποια θα είναι η λύση ο κ. Σταθάκης εξήγησε πως "η λύση είναι να κλειδώσει αναδρομικά η ισοτιμία ανάμεσα στο ελβετικό φράγκο και το ευρώ με ένα τρόπο ο οποίος δεν επιδεινώνει τη θέση του δανειολήπτη. Είμαστε κοντά στο να δοθεί η λύση αναδρομικά αλλά και ο τρόπος διευθέτησης όλων των δανείων που θα συνάπτεται μελλοντικά" είπε...