Ένα ακόμη παλιό κτίριο της Λάρισας, έπεσε θύμα της εξέλιξης. Οι μπουλντόζες έδρασαν στη γωνία Κενταύρων και Ηφαίστου κατεδαφίζοντας και στέλνοντας οριστικά στο παρελθόν και τη λήθη, το διώροφο κτίριο που στεκόταν εκεί από το 1900 περίπου.
Εντονότατη ήταν η αντίδραση του συλλόγου αρχιτεκτόνων αλλά και του προέδρου του ΤΕΕ Ντ. Διαμάντου ο οποίος χρεώνει ευθύνες στη δημοτική αρχή της Λάρισας.
Με πρόταση του τοπικού ΤΕΕ προς το αρμόδιο υπουργείο και πρωτοβουλία του τότε αντιδημάρχου Πολεοδομίας Μάριου Ξηρομερίτη, είχαν ξεκινήσει οι σχετικές διαδικασίες τον Ιούνιο του 2010 ώστε το κτίριο να χαρακτηριστεί διατηρητέο. Οι ιδιοκτήτες του είχαν συμφωνήσει να το παραχωρήσουν στον δήμο, με αντάλλαγμα τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης σε άλλη ιδιοκτησία τους.
Σύμφωνα με την Πολεοδομία Λάρισας το αίτημα για κατεδάφιση του κτιρίου πέρασε από το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) στην Αθήνα και ακολούθως εκδόθηκε στη Λάρισα η άδεια κατεδάφισης, η οποία ξεκίνησε προχθές το πρωί του Σαββάτου.
ΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ
«Στην οδό Κενταύρων και Ηφαίστου δεν γκρεμίστηκε απλά ένα κτίριο αλλά ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης μας. Τα κομμάτια του χάρτη της ιστορικής μνήμης της Λάρισας έχουν λιγοστέψει επικίνδυνα. Στεκόμαστε στο κενό», τονίζει σε δήλωσή του ο Μάκης Παρασκευάς πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Λάρισας. «Δεν έχει αξία να διηγούμαστε ιστορίες ενός τόπου. Αξία έχει να «εισπράττουμε» την αφήγηση με όλες μας τις αισθήσεις . Από τα ίδια τα πράγματα. Σ’ αυτό το κενό, που δημιουργήθηκε σήμερα, μέχρι χθες υπήρχαν τα ίχνη πολλών γενεών και χιλιάδων ανθρώπων. Μέσα σε ελάχιστες ώρες όλα χάθηκαν για πάντα.
Πόλεις που καταργούν την ιστορία τους είναι καταδικασμένες να μένουν στην πολιτιστική αφάνεια. Το ίδιο και οι πολίτες τους. Από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο. Αν δεν σταθούμε απέναντι σε αυτό τον διαρκή βιασμό σύντομα δεν θα έχουμε ιστορία να δείχνουμε.
Αυτοί που μεθόδευσαν τον αποχαρακτηρισμό και στόχευσαν στην κατεδάφιση, ας κοιμηθούν απόψε ήσυχα. Τη δόξα του «κενού» την έχουν εξασφαλίσει.
Σήμερα η θλίψη και η οργή μας περισσεύει. Μία επόμενη μέρα, όταν η σκόνη της κατεδάφισης θα έχει καταλαγιάσει, θα εκφραστούμε πιο αναλυτικά».
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΤΕΕ
Επικρίνοντας το υπουργείο για μεθοδεύσεις που άλλαξαν την απόφαση χαρακτηρισμού του κτιρίου, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Ντ. Διαμάντος χρεώνει σοβαρές ευθύνες στον Δήμο Λαρισαίων που αντί να αντισταθεί διευκόλυνε τη διαδικασία, σημειώνοντας σε δήλωσή του: «Δεν πέρασαν παρά λίγες μέρες όταν, με άλλη αφορμή, επανέφερα τη, διαχρονικά εκπεφρασμένη, άποψη του ΤΕΕ για την ανάγκη μίας «ολιστικής θεώρησης» και «αποτελεσματικής και διαρκούς αντιμετώπισης» της Πολεοδομίας και της Αρχιτεκτονικής της πόλης μας.
Μέσα από ένα ειδικό φορέα-ινστιτούτο όπου, Δήμος και φορείς της πόλης θα παρακολουθούν συστηματικά και, μέσα από μία δυναμική διαδικασία, τα πολεοδομικά θεσμικά εργαλεία της πόλης. Την υλοποίησή τους και τις αστοχίες τους. Θα δίνουν δε, και δεν θα απεμπολούν αλλά θα κερδίζουν, μάχες τόσο για τη διαφύλαξη της αρχιτεκτονικής ιστορίας και του αξιόλογου δομικού της πλούτου, όσο και για την ιστορική συνέχεια με επίτευξη νέου αξιόλογου αρχιτεκτονικού αποτυπώματος, τόσο μέσα από την ιδιωτική πρωτοβουλία όσο, και κύρια, μέσα από αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς των δημοσίων κτιρίων.
Δυστυχώς, για μία ακόμη φορά, το κράτος- το ΥΠΕΚΑ μέσω του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής- αποφασίζει για μας, μέσω «διαδρόμων» και «διαδρομών», αλλάζοντας την απόφαση που είχε λάβει για «χαρακτηρισμό ως διατηρητέου κτιρίου» το νεοκλασικό επί των οδών Κενταύρων και Ηφαίστου.
Στην κατεύθυνση αυτή, δυστυχώς, για μία ακόμη φορά (με κορυφαία πράξη το Ξενία του αρχιτέκτονα Κωνσταντινίδη) ο Δήμος όχι απλά δεν αντιστάθηκε, όχι απλά δεν συνεργάστηκε με τους τοπικούς φορείς, αλλά με αλλεπάλληλα έγγραφα και παρεμβάσεις του προς το ΚΕΣΑ, «διευκόλυνε» ενισχύοντας με «έωλα επιχειρήματα» τον «αποχαρακτηρισμό» και την κατεδάφιση. Εκδίδοντας και τη διοικητική πράξη της άδειας κατεδάφισης.
Για μία ακόμα φορά, ο Δήμος Λαρισαίων «γκρέμισε την ιστορική μνήμη και συνέχεια του αρχιτεκτονικού πλούτου της Λάρισας» μέσα από μία «πολιτικά ιδιοτελή» και «αβάσταχτης ελαφρότητας» πολεοδομική δημοτική πολιτική. Δυστυχώς, στη δυσμενή εξέλιξη αυτή, δεν μπορώ να παραλείψω να «στηλιτεύσω» και τη στάση των συναδέλφων αρχιτεκτόνων που, με όποια ιδιότητα και αν εμπλέκονται στην υπόθεση, συνέβαλαν στην αρνητική αυτή εξέλιξη».
