ΑΓΙΑ (Γραφείο «Ε», του Νίκου Γουργιώτη)
Βρίθει θρησκευτικών μνημείων η περιοχή της Αγιάς. Γνωστό τοις πάσοι αυτό. Άλλωστε το «Όρος των Κελλίων» που αναφέρουν οι βυζαντινές πηγές στη Θεσσαλία, ο ανατολικός Κίσσαβος, ο γεωγραφικός χώρος του σημερινού Δήμου Αγιάς δηλαδή, υπήρξε αξιόλογη μοναστική κοινότητα κατά τη μέση και ύστερη βυζαντινή περίοδο, ικανή, από άποψη πληθώρας και πυκνότητας των μοναστηριών που διέθετε, να παραβληθεί με το Άγιον Όρος, όπου στη βυζαντινή εποχή υπήρχε επίσης ένας πολύ μεγάλος αριθμός πυκνά διατεταγμένων μονών και μονυδρίων.
Πλούτος απίστευτα μεγάλος και σημαντικός στολίζει την περιοχή και της δίνει μιαν άλλη αίγλη. Κληρονομιά βαριά. Κληρονομιά, όμως, που έφτασε ως τις μέρες μας και βαριά λαβωμένη. Θέλεις οι δύσκολοι τελευταίοι αιώνες που πέρασε η χώρα με υποδουλώσεις και μεγάλους πολέμους. Θέλεις η φτώχεια και η ανέχεια που αυτά συνεπάγονταν. Θέλεις η δικιά μας άγνοια πολλές φορές που μας έφτανε στο σημείο να ασβεστώνουμε τοίχους με αγιογραφίες για να δείχνουν πιο καθαροί ή η δικιά μας ανοησία που μας έφτανε στο να γκρεμίζουμε ιστορικές εκκλησιές για να γίνει ο χώρος πλατεία. Θέλεις απλά η φθορά του χρόνου. Όποια κι αν ήταν η αιτία, το αποτέλεσμα εν τέλει ένα: Κληρονομιά σπουδαία, μα βαριά λαβωμένη.
Οι προσπάθειες των τελευταίων δεκαετιών αναμφίβολα τεράστιες από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Αποκαταστάθηκαν πολλά, πολλή δουλειά έγινε και τεράστια ποσά δαπανήθηκαν. Αν κάποιος ήθελε να συγκρίνει τη σημερινή εικόνα ναών και μονών στον Δήμο Αγιάς με την αντίστοιχη προ τριαντακονταετίας ή ακόμη και εικοσαετίας, θα έβλεπε πως η κατάσταση είναι, πια, συντριπτικά αλλαγμένη προς το καλύτερο. Και η τοπική κοινωνία, και η αρμόδια Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, και η Αρχιερατική Επιτροπή της Περιφέρειας Αγιάς και όλες οι δημοτικές αρχές όλων των Δήμων που απάρτιζαν για χρόνια την επαρχία Αγιάς αντιμετώπισαν το ζήτημα με σεβασμό και προσπάθησαν να διασώσουν ό,τι περισσότερο μπορούσαν.
Η μάχη όμως δεν έχει τελειώσει. Συνεχίζεται και πρέπει να συνεχιστεί. Ενδεικτική της ανάγκης να συνεχιστεί είναι η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το μοναστήρι της Παναγιάς στη θέση «Καρπούζα» ή «Γερακοβούνι» λίγο κάτω από την Ανατολή. Μονή αγιογραφημένη, του 1520, αφιερωμένη στη Γέννηση της Θεοτόκου, σε χώρο εξαίσιας φυσικής ομορφιάς, απόκρυφη και παντελώς άγνωστη στους πολλούς, που μέρα με τη μέρα καταστρέφεται, χάνεται.
Οι φωτογραφίες που μας προσκόμισε ο ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος Γρηγόρης Καλαγιάς μιλούν από μόνες τους. Η επισήμανσή του ότι οι αρμόδιοι πρέπει να επέμβουν άμεσα δεν επιδέχεται άποψη αντίθετη. Φορείς, πολιτιστικοί σύλλογοι, απλός κόσμος οφείλουν όλοι να δράσουν γρήγορα ώστε να περισώσουν ό,τι έχει απομείνει.
Η μάχη σωτηρίας παρόμοιων μνημείων, λοιπόν, που ξεκίνησε πριν χρόνια και έδωσε απτά αποτελέσματα πρέπει να συνεχιστεί με όλους μας μπροστάρηδες... Το μοναστήρι της Παναγιάς επιμένει να επιβιώνει συμπληρώνοντας σε λίγο μισή χιλιετία ύπαρξης. Ας το βοηθήσουμε να ξαναγεννηθεί...
