Η σοπράνο Μυρτώ Παπαθανασίου, η λαογράφος Φανή Καλοκαιρινού, η συγγραφέας Μπέττυ Μαγρίζου και η φωτογράφος Βάνια Τλούπα συναντήθηκαν στο κατάμεστο από κόσμο Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Λάρισας χθες το απόγευμα και μίλησαν για τέσσερις σπουδαίες προσωπικότητες που διέπρεψαν στις Τέχνες, τα Γράμματα και τον Πολιτισμό, αφήνοντας ισχυρό αποτύπωμα. Για τέσσερις γυναίκες που έβαλαν γερά θεμέλια η καθεμία στον τομέα της και με το έργο τους συνεχίζουν έως και σήμερα να εμπνέουν γενιές. Η θρυλική Μαρία Κάλλας, η φωτογράφος Nelly’s, η Λένα Γουργιώτη και η συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα, τέσσερις γυναίκες που σημάδεψαν τη μουσική, τη λογοτεχνία, τη φωτογραφία και τη λαογραφία, παρουσιάστηκαν στο κοινό με έναν διαφορετικό τρόπο, με το συναίσθημα σε πρώτο λόγο.
Η ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ
Φέρνοντας στο φως κρυφές και άγνωστες πτυχές της Μαρίας Κάλλας, μέσα από κείμενα και επιστολές, η σοπράνο Μυρτώ Παπαθανασίου ταξίδεψε το κοινό στις σπουδαιότερες στιγμές της Ελληνίδας ντίβας της όπερας. Διατρέχοντας σημαντικούς σταθμούς της ζωής της εξιστόρησε τον βίο της γυναίκας με το φλογερό ταμπεραμέντο που σημάδεψε μια εποχή της όπερας ανατρέποντας κανόνες και έγινε το μεγαλύτερο ίνδαλμα του μουσικού σύμπαντος. Από την παιδική της ηλικία στη Νέα Υόρκη, ως τα χρόνια του πολέμου στην Αθήνα και από τα πρώτα βήματα της καριέρας της ως στον γάμο της και τον κατοπινό της θυελλώδη έρωτα για τον Αριστοτέλη Ωνάση, σε μια ζωή που χαρακτηρίστηκε από επιτυχίες, δόξα, φήμη, σκάνδαλα και προσωπικές σιωπηρές δοκιμασίες.
Η ΛΑΟΓΡΑΦΟΣ ΛΕΝΑ ΓΟΥΡΓΙΩΤΗ
Η λαογράφος και διευθύντρια του ΛΙΜΛ κ. Φανή Καλοκαιρινού σκιαγράφησε την προσωπικότητα της Λένας Γουργιώτη και αναφέρθηκε στον σκληρό αγώνα που έδωσε ώστε να καθιερώσει στη συνείδηση όλων τη λαογραφία ως επιστήμη.
«Λένα Γουργιώτη. O απόλυτος συνδυασμός της έμφυτης χάρης, της ειλικρινούς ευγένειας, της εμπεριστατωμένης γνώσης, της πρωτοποριακής σκέψης, του πάθους του ανιδιοτελούς αγώνα, της σταθερής δυναμικής διεκδίκησης στόχων, της αέναης προσπάθειας, της αγάπης για τη γενέτειρα πόλη. Αφιερώθηκε κυριολεκτικά στη διάσωση της ιστορίας και της λαογραφίας και στην ανάδειξη της ταυτότητας της Λάρισας και της Θεσσαλίας ευρύτερα.
Η Λένα Γουργιώτη, επί 41 χρόνια διευθύντρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας, με επιστημονική γνώση, υπευθυνότητα και συνέπεια, ενδελεχή έρευνα και μελέτη κατέκτησε την αυτογνωσία της πόλης και της Θεσσαλίας, καθώς και της ιστορίας και της παράδοσής της. Ήταν επί της ουσίας αφοσιωμένη στο έργο της αυτό και στους σκληρούς και διαρκείς αγώνες για τη στέγαση, τη λειτουργία, την πολυεπίπεδη δράση και τη βιωσιμότητα του Μουσείου. Ένα έργο ζωής που υπηρέτησε πιστά και αφοσιωμένα σε όλα τα επίπεδα. Η ίδια έδωσε αγώνα, ώστε να καθιερωθεί στη συνείδηση όλων πως η λαογραφία είναι επιστήμη και γι’ αυτό στόχος και προτεραιότητά της ήταν πάντοτε το Μουσείο να έχει επιστημονική ταυτότητα με τις συλλογές του να οργανώνονται και τις δράσεις να πραγματοποιούνται από ειδικούς επιστήμονες. Κι αυτό ήταν μεγάλη τομή για την εποχή εκείνη, που η επιστημονική μελέτη της λαϊκής παράδοσης δεν ήταν ισότιμη με την κλασική αρχαιολογία» σημείωσε, μεταξύ άλλων.
Η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ
Η συγγραφέας Μπέττυ Μαγρίζου παρουσίασε στο κοινό έναν μονόλογο που ετοίμασε με τίτλο «Εγώ η Πηνελόπη Δέλτα». Χαρακτηριστικό το απόσπασμα του που αναφέρει: «Σήμερα ξημέρωσε μια συννεφιασμένη Κυριακή και το ημερολόγιο γράφει 27 Απριλίου του 1941. Πριν λίγες μέρες έγινε η κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τους Γερμανούς και η συνθηκολόγησή μας. Η Ελλάδα λαβώνεται. Κι αυτό με πονάει πολύ. Ακούω από το ραδιόφωνο τη δυνατή φωνή του εκφωνητή να λέει: «Έλληνες σε λίγα λεπτά ο ραδιοφωνικός σταθμός δε θα είναι ελληνικός…. Αδέλφια ψηλά τις καρδιές…». Αυτό με συγκλονίζει και ρίγη συγκίνησης με διαπερνούν. Στα μάτια μου τρέχουν σαν ποτάμια τα δάκρια.
Είμαι αποφασισμένη να φύγω. Το μπουκαλάκι με το δηλητήριο είναι στην τσέπη μου. Ζητώ συγγνώμη από την πατρίδα μου, που υπηρέτησα με θάρρος και αυταπάρνηση. Ζητώ συγγνώμη από τον άνδρα μου και τα παιδιά μου. Ζητώ συγγνώμη από τον Θεό. Όμως θέλω να με ελεύθερη. Οι Γερμανοί φτάνουν από στιγμή σε στιγμή. Και εγώ θέλω να είμαι ελεύθερη. Δεν μπορώ να αντέξω στην ιδέα της σκλαβωμένης πατρίδας μου. Δε θέλω να δω τη γερμανική σημαία να ανεμίζει στην Ακρόπολη.
Και τώρα λίγο πριν από το τέλος μου αν μου έλεγαν να περιγράψω με λίγες λέξεις τον εαυτό μου, θα έλεγα Ελληνίδα, σύζυγος, μητέρα, συγγραφέας, γυναίκα, ελεύθερη, παθιασμένη. Σε διάφορες φάσεις της ζωής μου η σειρά άλλαζε, αλλά το Ελληνίδα έμενε πρώτο πάντα».
Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ NELLY’S
Στα χνάρια της πρώτης γυναίκας φωτογράφου στην Ελλάδα της Έλλης Σουγιουλτζόγλου, που καθιερώθηκε ως Nelly’s, «περπάτησε» η φωτογράφος Βάνια Τλούπα. Η Λαρισαία φωτογράφος αναφέρθηκε στον περιπετειώδη βίο της Nelly’s, της φωτογράφου που έχει συζητηθεί και δοξαστεί περισσότερο από κάθε άλλον Έλληνα φωτογράφο, προκαλώντας γενικότερο ενδιαφέρον γύρω από την ελληνική φωτογραφία.
«Το όνομά της με τα χρόνια απέκτησε μυθικές διαστάσεις και είναι σημείο αναφοράς για πολλούς φωτογράφους. Έζησε μια ζωή μυθιστορηματική. Οι Έλληνες φωτογράφοι της μεταπολεμικής περιόδου βασίζονται πολύ στο δικό της έργο συνολικά. Πρόκειται για μια γυναίκα που κατάφερε να ζήσει περισσότερες από δύο φορές, αφού μετά από κάθε καταστροφή και απώλεια έχτιζε μια καινούρια ζωή από την αρχή.
Ήταν μια δυνατή γυναίκα, με πολύ ξεκάθαρο στόχο, τον οποίο και κυνήγησε και μέσα από την καλλιτεχνική της πορεία λειτούργησε ως πρέσβειρα του Ελληνισμού και της ιδεολογίας της, μιας ιδεολογίας που χρωμάτισε ένα μεγάλο κομμάτι της φωτογραφικής της ταυτότητας» ανέφερε, μεταξύ άλλων.
Η εκδήλωση πλαισιώθηκε μουσικά από τις κ. Άννα Αγγέλη και Βασιλική Κλεισιάρη (βιολί), ενώ τον συντονισμό είχε ο αντιπρόεδρος του ΛΙΜΛ κ. Αριστείδης Καρτσαφλέκης.