Αυτό ήταν το μήνυμα που έστειλε προς την κυβέρνηση, με ξεκάθαρο τρόπο χθες από τη Λάρισα όπου και συνεδρίασε, το διοικητικό συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) για το θέμα των αναγκαστικών συγχωνεύσεων, των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ).
Το εν λόγω σχέδιο νόμου με τίτλο «Εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου των Υπηρεσιών Ύδρευσης και Αποχέτευσης» του ΥΠΕΝ, που απασχολεί τις περισσότερες πόλεις της Ελλάδας και τις βρίσκει αντίθετες, θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός των επόμενων ημερών, προκειμένου ακολούθως να κατατεθεί στη Βουλή. Μετά από τέσσερις και πλέον ώρες συνεδρίασης στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Λαρισαίων, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Λάζαρος Κυρίζογλου έχοντας δίπλα του τον δήμαρχο Λαρισαίων (και ως οικοδεσπότη, αλλά και ως εκπρόσωπο της ΕΔΕΥΑ) κ. Θανάση Μαμάκο, δήλωσε την έντονη, απόλυτη και πλήρη αντίθεση της ΚΕΔΕ, στο εν λόγω σχέδιο νόμου, το οποίο χαρακτηρίστηκε «απαράδεκτο», ενώ μεταξύ άλλων επισημάνθηκε «πως πρέπει να γίνει σαφές ότι αρμόδιο υπουργείο για θέματα των ΔΕΥΑ είναι μόνο το Εσωτερικών», απορρίπτοντας ουσιαστικά τον διάλογο με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ
ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΥΠΕΝ
Σε ό,τι αφορά στην πρόταση σχεδίου νόμου του ΥΠΕΝ για τις ΔΕΥΑ, αυτή απεστάλη στην ΚΕΔΕ στις 25 Νοεμβρίου, ένα μήνα μετά το ετήσιο συνέδριό της, προκειμένου πριν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, να διατυπωθούν οι προτάσεις, οι παρατηρήσεις και οι ενστάσεις της επ’ αυτού.
Όπως αναφέρεται στην πρόταση του ΥΠΕΝ «σκοπός του νομοσχεδίου είναι ο εκσυγχρονισμός των ΔΕΥΑ, καθώς και των οικείων δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης δικτύων ομβρίων υδάτων, η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων των εταιρειών ΕΥΔΑΠ ΑΕ και ΕΥΑΘ ΑΕ, η ίδρυση της εταιρείας ΕΥΔΑΠ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΕ, και η ίδρυση της «ΕΥΑΘ Άρδευσης Βόλβης – Λαγκαδά ΑΕ».
Από τις διατάξεις του νομοσχεδίου, όπως επισήμανε μεταξύ των άλλων, στην εισήγησή του ο πρόεδρος της Επιτροπής Διαχείρισης Υδάτων και Κυκλικής Οικονομίας της ΚΕΔΕ Κ. Ζέρβας προκύπτουν τα εξής: «Δεν φαίνεται να προκύπτει ότι βελτιώνεται η παροχή των υπηρεσιών ύδρευσης μέσω της αναγκαστικής συνένωσης των ΔΕΥΑ σε νέες Δημοτικές Επιχειρήσεις, που τις ονομάζει ΔΕΥΑ σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας. Συνενώνονται αναγκαστικά ανομοιογενείς φορείς (ΔΕΥΑ) με διαφορετική λειτουργική και οικονομική κατάσταση και χωρίς να χρησιμοποιούνται για τη συνένωση αντικειμενικά κριτήρια (γεωγραφικά, οικονομικά, κ.λπ.).
Για ακόμη μία φορά το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας «ανοίγει» ένα διάλογο για ένα τόσο μείζον θέμα, με διαδικασίες «κατ’ επείγοντος», γεγονός που προκύπτει μέσα από τις ασφυκτικές πάλι προθεσμίες εφαρμογής συγκεκριμένων διατάξεων του Νομοσχεδίου. Το επισπεύδον Υπουργείο είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και όχι το αρμόδιο για τις ΔΕΥΑ και εποπτεύον, Υπουργείο Εσωτερικών.
Δεν επιλύονται τα μείζονα ζητήματα της υποστελέχωσης και των ενεργειακών καταναλώσεων, καθώς και το «προ των πυλών» μείζον περιβαλλοντικό και κοινωνικό ζήτημα της λειψυδρίας.
Δεν έχει προηγηθεί καμία απολύτως καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και των δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης, διαχείρισης δικτύων ομβρίων υδάτων, ενώ αγνοείται παντελώς ο τρόπος λειτουργίας τους.
Στο νομοσχέδιο έχουν ενσωματωθεί διατάξεις δύο ταχυτήτων όσον αφορά την αποπληρωμή των οφειλών των ΔΕΥΑ, καθώς συνδέεται η οικονομική ενίσχυσή τους μέχρι του ποσού των 250 εκ. ευρώ για τα ληξιπρόθεσμα χρέη των ΔΕΥΑ προς τους ενεργειακούς παρόχους με τη συγχώνευση ή μη των ΔΕΥΑ. Οι ΔΕΥΑ που συνενώνονται λαμβάνουν επιδότηση 70% και 30% δάνειο, ενώ αυτές που δεν συνενώνονται το αντίθετο, δημιουργώντας έτσι συνθήκες άνισης μεταχείρισης. Δεν προκύπτει καμία απολύτως ουσιαστική αντιμετώπιση των μείζονων ζητημάτων του ενεργειακού κόστους και της ενεργειακής αυτάρκειας των ΔΕΥΑ, αφού στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη για ειδικό τιμολόγιο για τις ΔΕΥΑ και τον πολυπόθητο «χώρο» στο Δίκτυο Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας».
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΕΔΕ
Η ΚΕΔΕ σύμφωνα με την απόφαση του πρόσφατου ετήσιου συνεδρίου της, στηρίζει την πρόταση που έχει καταθέσει σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΑ και την ΕΕΤΑΑ, η οποία, σε αντίθεση με την πρόταση του ΥΠΕΝ για τη δημιουργία φαραωνικών ΔΕΥΑ ανά περιφέρεια, προβλέπει τη λειτουργία μίας ΔΕΥΑ σε κάθε νομό (ή και δύο όπου κριθεί απαραίτητο), μόνο σε εθελούσια βάση και το Δ.Σ. του νέου σχήματος να ανήκει 100% στην Αυτοδιοίκηση. Εμμένει στη δεσμευτική απόφαση του συνεδρίου της «οι συνενώσεις των ΔΕΥΑ να είναι εθελοντικές και όχι αναγκαστικές, σεβόμενοι πάντα τις συνταγματικές επιταγές και την αυτονομία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης». Σε ό,τι αφορά στα νησιά, η θέση της ΚΕΔΕ είναι να παραμείνει το υπάρχον σύστημα. Επισημάνθηκε δε, ότι προϋπόθεση για τη συζήτηση του σχεδίου νόμου, με βάση την κοινή πρόταση της ΚΕΔΕ, ΕΔΕΥΑ και ΕΕΤΑΑ είναι να διεξαχθεί, μόνο σε εθελούσια βάση με επισπεύδον το αρμόδιο για την Αυτοδιοίκηση Υπουργείο Εσωτερικών και όχι το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Ως εκ τούτου η ΚΕΔΕ δε μπαίνει σε καμία επιμέρους συζήτηση για το σχέδιο νόμου που απεστάλη από το ΥΠΕΝ.
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης χθες στη Λάρισα, ο κ. Σίμος Δανιηλίδης, εκπρόσωπος της παράταξης του κ. Δούκα, (Συκεών Νεάπολης Θεσσαλονίκης) εξήγησε πως «ο οικονομικός στραγγαλισμός έχει εξασθενήσει την τοπική αυτοδιοίκηση».
Ο δήμαρχος Πατρέων κ. Κωνσταντίνος Πελετίδης τόνισε πως το εν λόγω σχέδιο «είναι της κυβέρνησης και υπακούει σ’ αυτόν που τον συμφέρει. Αυτό δεν θα ωφελήσει τον λαό και όλοι συμφωνούμε σε αυτό».
Ο κ. Δημήτρης Μπίρμπας (πρ. δήμαρχος Αιγάλεω) ζήτησε το πλαίσιο κινητοποιήσεων και τόνισε «Συμφωνούμε στα περισσότερα, αλλά τι κάνουμε ως δράση;»
Ο β’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Γιώργος Παπαναστασίου (δήμαρχος Αγρινίου), μιλώντας μέσω διαδικτύου σημείωσε πως «οι ΔΕΥΑ που χρωστάνε θα συνεχίσουν να χρωστάνε στους παρόχους ενέργειας. Εκτός αυτού όμως οι ΔΕΥΑ που χρωστάνε, χρωστάνε και στους προμηθευτές» για να καταλήξει στο ότι «δεν λύνεται έτσι το πρόβλημα».
Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας κ. Νίκος Σακκάς (δήμαρχος Τρικκαίων) κατέθεσε ψήφισμα για το θέμα των ΔΕΥΑ και τις απόψεις του Δ.Σ. που συνεδρίασε προ ημερών στα Τρίκαλα. «Τα νέα αυτά σχήματα θα είναι λειτουργικά και θα παρέχουν όσα πρέπει σε καλύτερο επίπεδο συγκριτικά με τα σημερινά δεδομένα;» αναρωτήθηκε.
O κ. Αχιλλέας Μητράκος πρόεδρος του Σωματείου εργαζομένων της ΔΕΥΑ Λάρισας είπε μεταξύ άλλων «αυτό το σχέδιο νόμου είναι έκτρωμα. Δεν υπάρχει τίποτα υπέρ των πολιτών και των ΔΕΥΑ» και πρότεινε να προβούν σε κινητοποιήσεις στην Αθήνα.
Ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Γρηγόρης Κωνσταντέλλος (δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης) στάθηκε «στους τακτικισμούς και τη μεθοδολογία των υπουργείων που κάνουν μια κατάσταση «Φρανκεστάιν». Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κ. Σάββας Μιχαηλίδης (δήμαρχος Νέστου) εξήγησε πως το θέμα είναι πολύ σοβαρό τονίζοντας «Το πόσιμο νερό δεν είναι είδος προς εμπορευματοποίηση». Ο δήμαρχος βόρειας Κέρκυρας κ. Γιώργος Μαχειμάρης και εκπρόσωπος των τεσσάρων δημάρχων της περιοχής, υποστήριξε «το νερό είναι κοινωνικό αγαθό... Δεν είδαμε την πολιτεία να ανταποκρίνεται στα ζητήματα της ύδρευσης».
Ο κ. Θανάσης Μαμάκος, δήμαρχος Λαρισαίων και ως αντιπρόεδρος της ΕΔΕΥΑ χαρακτήρισε το θέμα ύψιστης σημασίας για την τοπική αυτοδιοίκηση δηλώνοντας ξεκάθαρα ότι «Δεν μπορεί να προχωρήσει αυτό το νομοσχέδιο». Ακολούθησαν και άλλες τοποθετήσεις, με κοινό τους στοιχείο, την αντίθεση στην ψήφιση του εν λόγω σχεδίου νόμου.