Πώς προέκυψε το πρόβλημα με τα νεκρά ψάρια

*Πολλαπλασιάστηκαν στην υπερ-Κάρλα για 10-11 μήνες με αρκετή τροφή και χωρίς φυσικούς εχθρούς *Το θέμα οδεύει προς επίλυση, εκτιμά ο γ.γ. του Υπ. Περιβάλλοντος Πέτρος Βαρελίδης *Τι έδειξαν οι εργαστηριακοί έλεγχοι

ΑΘΗΝΑ
Σε δύσκολη κατάσταση εξακολουθούν να βρίσκονται οι κάτοικοι του Βόλου μετά το πρόβλημα που ανέκυψε με τα νεκρά ψάρια στον Παγασητικό κόλπο.

Ωστόσο οι ειδικοί εμφανίζονται εφησυχαστικοί. Ο γ.γ. Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπ. Περιβάλλοντος Πέτρος Βαρελίδης μίλησε στην ΕΡΤ και αφού εξήγησε πώς ξεκίνησε το πρόβλημα εξέφρασε την εκτίμηση ότι το θέμα οδεύει προς επίλυση. «Οι εσχατολογικές προβλέψεις πάντα φέρνουν μια εφήμερη δημοσιότητα, αλλά η θέση του κράτους είναι να αντιμετωπίζει ψύχραιμα τα πράγματα. Νομίζω ότι το θέμα οδεύει προς επίλυση» υπογράμμισε.
«Καταρχάς να δούμε τι έγινε με τα ψάρια, γιατί είχαμε όλα αυτά τα ψάρια. Έγινε κάτι που νομίζω με τον τρόπο που θα το περιγράψω θα το καταλάβουν όλοι. Πλημμύρισε ο κάμπος τον Σεπτέμβριο. Όταν πλημμύρισε ήρθαν ψάρια στον κάμπο από τον Πηνειό και από την τεχνητή Κάρλα που είχε επαναδημιουργηθεί πριν από 10 -15 χρόνια. Τα ψάρια αυτά παρέμειναν σε μία μεγάλη περιοχή, μία υπέρ – Κάρλα, σε σχέση με την παλιά Κάρλα, για πάρα πολλούς μήνες, 10-11 μήνες.
Κατά συνέπεια εκεί αναπαρήχθησαν σε ένα περιβάλλον ευτροφισμού, δηλαδή που είχε πολλή τροφή και δεν είχε και εχθρούς γιατί δεν είχε διαμορφωθεί ένα οικοσύστημα σε ισορροπία. Αποτέλεσμα αυτού ήταν ότι πολλαπλασιάστηκαν σε πολύ μεγάλους ρυθμούς. Ταυτόχρονα συνεχιζόταν η αποστράγγιση της περιοχής και η εξάτμιση φυσικά.«ΤΑ ΨΑΡΙΑ ΗΤΑΝ ΠΟΛΛΑ»
«Όταν λοιπόν έπεσε η στάθμη του νερού, τα ψάρια ήταν πάρα πολλά για το διαθέσιμο νερό και συνεπακόλουθα το διαθέσιμο οξυγόνο και άρα τα ψάρια άρχισαν να πεθαίνουν μαζικά. Επίσης, όταν η αποστραγγιστική τάφρος έπεσε κάτω από την επιφάνεια του νερού στον κάμπο, ξαφνικά απέκτησε ορμή το νερό και όλα αυτά τα ψάρια άρχισαν να παρασύρονται νεκρά ή ζωντανά προς τον Παγασητικό.
Όποια ήταν ζωντανά μόλις έφταναν στο θαλασσινό νερό πέθαιναν. Γιατί βέβαια δεν είναι ψάρια του θαλασσινού νερού. Αυτή είναι η περιγραφή του φαινομένου. Τώρα ο κάμπος έχει πρακτικά αποστραγγιστεί. Δεν είναι πλημμυρισμένος πλέον ο κάμπος. Και τα ψάρια, όπως ξέρετε έχει τοποθετήσει η περιφέρεια δύο δίχτυα στον ποταμό Ξηριά, όπου εκεί καταλήγει αποστραγγιστικά τάφρος προκειμένου να μην τροφοδοτούν τον Παγασητικό με καινούργια νεκρά ψάρια.«ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΜΑ ΜΟΛΥΝΣΗΣ
ΤΟΥ ΥΔΡΟΦΟΡΟΥ ΟΡΙΖΟΝΤΑ»
Για το αν φοβάται για μεγάλη μόλυνση είπε «οι εσχατολογικές προβλέψεις πάντα φέρνουν μια εφήμερη δημοσιότητα, αλλά η θέση του κράτους είναι να αντιμετωπίζει ψύχραιμα τα πράγματα. Νομίζω ότι το θέμα οδεύει προς επίλυση. Έχει βρεθεί το πού θα πάνε τα ψάρια αυτά, πού θα πάνε τα ψάρια που είναι ανάκατα με σκουπίδια, γιατί παράλληλα έχουν παρασυρθεί και σκουπίδια. Άλλη διαχείριση έχουν τα ψάρια, πάνε σε εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται ζωικά κατάλοιπα και νεκρά ζώα. Υπάρχουν τέτοιες εγκαταστάσεις στην περιοχή». Ακόμα ο κ. Βαρελίδης ανέφερε ότι πιστεύει ότι δεν θα υπάρξει θέμα με μόλυνση το υδροφόρου ορίζοντα.ΤΙ ΕΔΕΙΞΑΝ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ
Να σημειωθεί πάντως , ότι ταυτόχρονα, μετά από έρευνες και ελέγχους που πραγματοποίησαν αρμόδια κλιμάκια του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, διά των επιθεωρητών περιβάλλοντος που επισκέφθηκαν την περιοχή, και του Υπουργείου Υγείας, διά του ΕΟΔΥ, η κυβέρνηση προχωρά στην ακόλουθη ενημέρωση:
(1) Το Υπουργείο Υγείας μέσω του ΕΟΔΥ από την αρχή του φαινομένου έθεσε τα εργαστήρια Δημόσιας Υγείας στη διάθεση της Περιφέρειας Θεσσαλίας για τη διενέργεια εργαστηριακών ελέγχων στις ακτές κολύμβησης. Η σύσταση του ΕΟΔΥ ήταν παράλληλα με τους εργαστηριακούς ελέγχους να γίνει υγειονομική αναγνώριση των ακτών κολύμβησης και αν διαπιστωθούν νεκρά ψάρια να γίνει σύσταση για αποφυγή της κολύμβησης.
Μέχρι σήμερα έχουν ληφθεί δείγματα από 9 ακτές κολύμβησης στο Δήμο Βόλου και ελέγχθηκαν Εργαστηριακά στο Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΠΕΔΥ) του ΕΟΔΥ στη Θεσσαλία. Οι μικροβιακοί δείκτες κοπρανώδους επιμόλυνσης (κολοβακτηρίδιο και εντερόκοκκος) βρέθηκαν σε όλες τις ακτές κολύμβησης (εκτός από μία που διαχρονικά παρουσιάζει επιβάρυνση) εντός των ορίων της νομοθεσίας και σύμφωνες με σειρά μετρήσεων των προηγούμενων ετών συμπεριλαμβανομένου και του 2024.
Στα δείγματα που ελέγχθηκαν, ανευρέθηκε αύξηση της ολικής μικροβιακής χλωρίδας χωρίς να έχουν εντοπιστεί συγκεκριμένα παθογόνα που να συνδέονται με νοσήματα. Προγραμματίζονται δειγματοληψίες καθημερινά τις επόμενες ημέρες σε όλες τις ακτές σε συνεργασία με την Περιφέρεια.
Εάν δεν υπάρξουν άλλα νεκρά ψάρια και συνεχιστεί η καλή εικόνα των ακτών σε δείκτες κοπρανώδους μόλυνσης θα δοθεί η δυνατότητα στη Διεύθυνση Υγείας της Περιφέρειας να εισηγηθεί να επιτραπεί η κολύμβηση.
Με βάση τα ως τώρα δεδομένα για την αιτιολογία του φαινομένου, δεν τίθεται ζήτημα κινδύνου δημόσιας υγείας. Ο ΕΟΔΥ θα εξακολουθήσει να παρέχει υποστήριξη στην Περιφέρεια Θεσσαλίας με κάθε πρόσφορο τρόπο, κατά λόγο αρμοδιότητος.
(2) Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας απέστειλε κλιμάκιο των επιθεωρητών περιβάλλοντος για αυτοψία στην περιοχή της Κάρλας την Πέμπτη 29/8, αυτοψία η οποία θα συνεχισθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην ευρύτερη περιοχή ως τον Πηνειό ποταμό συμπεριλαμβανομένων των αρδευτικών και αποστραγγιστικών δικτύων της περιοχής, για τη διερεύνηση τυχόν ευθυνών.
Επιπρόσθετα, μέσω προγραμματικής σύμβασης που έχει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών) παρακολουθείται συνεχώς η εξέλιξη της έκτασης του φαινομένου στην ευρύτερη περιοχή του Παγασητικού με δορυφορικές εικόνες υψηλής ευκρίνειας.
(3) Το φαινόμενο παρακολουθείται συνεχώς και από τη Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θεσσαλίας, η οποία υπέβαλε και σχετική λεπτομερή αναφορά την Παρασκευή 30/8.
Επισημαίνεται ότι η καταστροφή των νεκρών ψαριών πρέπει να γίνεται από τις υπηρεσίες που τα έχουν συλλέξει σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1069/2009 «περί υγειονομικών κανόνων για ζωικά υποπροϊόντα και παράγωγα προϊόντα που δεν προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο» (https://eur-lex.europa.eu/ eli/reg/2009/1069/2019-12-14) σε κατάλληλα αδειοδοτημένες μονάδες οι οποίες υπάρχουν στην περιοχή. Για τις ποσότητες που υπάρχουν ανάμικτα νεκρά ψάρια με άμμο, φύκια και σκουπίδια το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει φέρει σε επαφή την Περιφέρεια με εταιρία η οποία έχει προσφερθεί να συνδράμει ανάλογα με τις ανάγκες της Περιφέρειας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Βόλος έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης Πολιτικής Προστασίας για ένα μήνα για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από θαλάσσια ρύπανση στον Παγασητικό κόλπο.

 

Αναπαρήχθησαν σε ένα περιβάλλον που είχε πολλή τροφή και δεν είχε και εχθρούς, με αποτέλεσμα να πολλαπλαστούν με πολύ μεγάλους ρυθμούς. Ταυτόχρονα συνεχιζόταν η αποστράγγιση της περιοχής και η εξάτμιση, με αποτέλεσμα όταν έπεσε η στάθμη του νερού, τα ψάρια να ήταν πάρα πολλά για το διαθέσιμο νερό και το διαθέσιμο οξυγόνο και άρα τα ψάρια άρχισαν να πεθαίνουν μαζικά. Και όταν η αποστραγγιστική τάφρος έπεσε κάτω από την επιφάνεια του νερού στον κάμπο, ξαφνικά απέκτησε ορμή το νερό και όλα τα ψάρια άρχισαν να παρασύρονται νεκρά ή ζωντανά προς τον Παγασητικό. Όποια ήταν ζωντανά, μόλις έφταναν στο θαλασσινό νερό πέθαιναν.