Η οικονομία του όμορφου χωριού στους πρόποδες του Ολύμπου και των γύρω περιοχών στηρίζεται στην αμπελουργία. Όλα αυτά τα χρόνια, η παραγωγή των ξακουστών αμπελώνων της Ραψάνης προωθούνταν στο οινοποιείο της εταιρείας Τσάνταλη, η οποία το είχε αγοράσει το 1991, από την τότε ΑΤΕ.
Κι ενώ η συνεργασία της εταιρείας με τους αμπελουργούς της περιοχής ήταν υποδειγματική, τα τελευταία χρόνια η κατάσταση άλλαξε δραματικά.
Έτσι, κάποιοι παραγωγοί πληρώθηκαν για τη σοδειά του ‘20, όλοι το 10% του 2021 και κανένας για τα σταφύλια του ‘22. Το ανησυχητικό είναι ότι λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο Τσάνταλης, σταμάτησε τη λειτουργία του οινοποιείου το περασμένο καλοκαίρι, αναγκάζοντας τους παραγωγούς να προωθήσουν σε άλλα οινοποιία τα σταφύλια. Ταυτόχρονα ξεκινούν έναν δικαστικό αγώνα για να διεκδικήσουν τα οφειλόμενα, με πρωτοβουλίες του νεοσύστατου Συνεταιρισμού, ο οποίος έχει 24 μέλη και καλλιεργούνται περίπου 400 στρέμματα αμπελώνων.
Ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Μιχάλης Κούρας μίλησε στην «Ε» για την ανησυχία που διακατέχει τους παραγωγούς, τόσο για το μέλλον της αμπελοκαλλιέργειας στην περιοχή όσο και για το πλεονέκτημά της που είναι η καλλιέργεια των αμπελώνων σε ζώνη ΠΟΠ.
«Η διοίκηση του Συνεταιρισμού συγκροτήθηκε μετά τις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 2 Ιουλίου του 2023. Από την αρχή του έτους γνωρίζαμε τα οικονομικά προβλήματα της εταιρείας. Βέβαια, τα πρώτα σύννεφα άρχισαν να μαζεύονται από την οικονομική κρίση του 2010 και μετά. Ωστόσο, το πρόγραμμα της συμβολαιακής γεωργίας που έτρεχε σε συνεργασία της εταιρείας με την Πειραιώς από το 2014 ως το 2019 βοήθησε ώστε τα προβλήματα αυτά να μη γίνουν αισθητά στους αμπελουργούς της περιοχής. Πέρυσι το καλοκαίρι, όταν διαπιστώσαμε ότι δεν πρόκειται να πληρωθούμε, αποφασίσαμε να στείλουμε εξώδικο στην Εταιρεία Τσάνταλη με την οποία ζητούσαμε τα χρήματα για τις παραγωγές που παραδώσαμε. Με την αγωγή που καταθέτουμε, ουσιαστικά διεκδικούμε 650.000-700.000 ευρώ, δίχως σε αυτό να υπολογίζονται οι οφειλές που διεκδικούν κι άλλοι παραγωγοί του χωριού. Το πρόβλημα για τη νεοσύστατη διοίκηση δεν ήταν μόνο οι οφειλές του Τσάνταλη, αλλά το πού θα προωθήσουμε την παραγωγή, καθώς σε λίγες μέρες ξεκινούσε ο τρύγος. Ταυτόχρονα είχαμε να αντιμετωπίσουμε τη μείωση του εισοδήματός μας, λόγω μείωσης κατά 50% της παραγωγής από την κλιματική κρίση (βροχές Ιούνιος, καύσωνας Αύγουστος, «Daniel» Σεπτέμβριος). Ευτυχώς βρήκαμε οινοποιεία, αλλά δυστυχώς τα περισσότερα ήταν εκτός ζώνης ΠΟΠ. Αυτό εγκυμονεί κινδύνους για τα σταφύλια μας, τα οποία καλλιεργούνται σε ζώνες ΠΟΠ, αλλά πρέπει να παραδίδονται σε οινοποιεία που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Γι’ αυτό και δίνεται μία προστιθέμενη αξία στις συμφωνίες. Αυτό δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χαθεί. Δυστυχώς, όμως, κάποιοι παραγωγοί αρχίζουν να σκέφτονται αν αξίζει η επιμονή σε αυτήν την επίπονη διαδικασία, καθώς προβλέπονται περιορισμοί ως προς τις στρεμματικές αποδόσεις (ένας τόνος το στρέμμα). Από τη στιγμή που αυξήθηκε το κόστος παραγωγής, αυτό μπορεί να καλυφθεί μόνο με αύξηση της παραγωγής. Όταν, λοιπόν, δεν λειτουργεί το οινοποιείο στο χωριό και είναι υποχρεωμένοι να αναζητήσουν αλλού συνεργάτες, τέτοιες σκέψεις δυστυχώς υπάρχουν» σημειώνει ο κ. Κούρας.
Ως προς την Εταιρεία Τσάνταλη, ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού αναφέρει τα εξής: «Αυτό που μας ενόχλησε είναι ότι σταμάτησε ξαφνικά κάθε επικοινωνία με τη διοίκησή της, ενώ δεν ενημερωθήκαμε ποτέ επίσημα για την παύση λειτουργίας του οινοποιείου. Τον Μάιο του 2023 αντιπροσωπεία του υπό σύσταση Συνεταιρισμού μετέβη στην έδρα της Εταιρείας Τσάνταλη στη Χαλκιδική, όπου λάβαμε κάποιες διαβεβαιώσεις ότι θα πληρωθούμε για τη σοδειά του ‘22 που ήταν περίπου 600-700 τόνοι μέχρι 23 Ιουνίου, περίοδο εθνικών εκλογών και πως θα υπάρξει ρύθμιση των υπόλοιπων οφειλών! Οι δεσμεύσεις αυτές δυστυχώς δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Χρήματα πήραμε για τελευταία φορά τον Φεβρουάριο του 2022 για ένα μέρος της παραδοτέας παραγωγής του 2021! Κι από τότε οι υποχρεώσεις μας συνεχώς τρέχουν. Αρκετοί βρίσκονται στα όρια της χρεοκοπίας».
Καταλήγοντας ο κ. Κούρας ζητά να βρεθεί λύση με την επαναλειτουργία του οινοποιείου. Αυτήν τη στιγμή η εταιρεία δεν έχει πτωχεύσει. Δεν ξέρω με ποιον τρόπο, αλλά το οινοποιείο πρέπει να λειτουργήσει. Μόνο αυτό έχει τη δυνατότητα να απορροφήσει το σύνολο των σταφυλιών που παράγονται στις ζώνες ΠΟΠ. Εμείς έχουμε καλέσει από τώρα τα οινοποιεία με τα οποία συνεργαστήκαμε πέρυσι να δηλώσουν ενδιαφέρον για τη φετινή παραγωγή, καθώς και να παρακολουθήσουν οι γεωπόνοι τους τις καλλιεργητικές διαδικασίες που εφαρμόζονται. Το ΥΠΑΑΤ γνωρίζει το πρόβλημα, ελπίζουμε να δραστηριοποιηθούν και οι πολιτικοί του νομού. Η Ραψάνη δεν πρέπει να χάσει το brand name».