Κρατούμενος γλιτώνει μέρες φυλάκισης

*Ευεργετικός υπολογισμός της ποινής με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών *Με αφορμή δυσμενείς συνθήκες κράτησης

Ευεργετικό υπολογισμό της ποινής επιδίκασε σε προσφεύγοντα κρατούμενο των Φυλακών Λάρισας, το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Λάρισας υιοθετώντας πρόταση της Εισαγγελέως Πρωτοδικών, με ένα βούλευμα, που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για τις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας.

Το Συμβούλιο αναγνωρίζοντας (μερικώς) ότι ο προσφεύγων «κρατήθηκε υπό συνθήκες που απάδουν των κριτηρίων άρθρων» της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) επιδίκασε «μια ημέρα έκτισης ανά δέκα ημέρες κράτησης υπό δυσμενείς συνθήκες», δηλαδή 29 ημέρες για αποκατάσταση της ηθικής βλάβης για τις 286 ημέρες που κρατήθηκε στις Φυλακές Λάρισας κάτω από τις συνθήκες που αποδέχθηκε το Συμβούλιο.
Με το ίδιο βούλευμα (532/2023) το Συμβούλιο απορρίπτει άλλα σκέλη του προσφεύγοντα κρατουμένου με τα οποία αιτείται βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και την καταβολή ημερήσιας αποζημίωσης, ισχυριζόμενος ότι «υποβάλλεται κατά την κράτησή του σε αναξιοπρεπείς συνθήκες» αναφερόμενος στις εγκαταστάσεις υγιεινής, της θέρμανσης, των στρωμάτων αλλά και στον χώρο που αντιστοιχεί σε κάθε κρατούμενο.
Ο κρατούμενος – που σύμφωνα με πληροφορίες της «Ε» - εκτίει ποινή κάθειρξης για διακεκριμένες κλοπές, με την προσφυγή του παραπονείται για την κατάσταση υπερπλήρωσης του σωφρονιστικού καταστήματος Λάρισας, κατάσταση που υποστηρίζει ότι «έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη προσωπικού χώρου για τον ίδιο», με την προσφυγή να απορρίπτεται «ως αβάσιμη από ουσιαστική άποψη» για διάφορά διαστήματα της κράτησης με αφορμή και τον αριθμό των κρατουμένων, ενώ η Διεύθυνση των Φυλακών αντικρούει άλλες καταγγελλόμενες διαστάσεις, με αφορμή μεταξύ άλλων και τον διαρκώς μεταβαλλόμενο αριθμό κρατουμένων και κατ επέκταση τη συμφόρηση και τον αριθμό συγκρατουμένων σε κάθε κελί.
Ωστόσο για μια περίοδο που αγγίζει σχεδόν το ένα έτος χρόνο, το Συμβούλιο θεωρεί ότι δεν τηρήθηκαν άρθρα της ΕΣΔΑ, της Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Μεταξύ των οποίων και το Άρθρο 3 που αφορά στην «Απαγόρευση των βασανιστηρίων» και στο οποίο σημειώνεται πως «κανείς δεν επιτρέπεται να υποβληθεί σε βασανιστήρια ή σε απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία».
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Ειδικότερα στο βούλευμα σημειώνεται μεταξύ άλλων πως, «οι μειώσεις της επιφάνειας του προσωπικού χώρου του προσφεύγοντος σε σχέση με το ελάχιστο προαπαιτούμενο των 3 τ.μ. δεν ήταν ήσσονος σημασίας, ενώ διήρκησαν για σχεδόν αδιάλειπτο χρονικό διάστημα που υπερέβη τους εννέα μήνες, ώστε να μην δύνανται να χαρακτηριστούν σύντομες ή περιστασιακές».
Για διαστήματα λοιπόν, από τον Οκτώβριο του 2021 έως και τον Αύγουστο του 2022 «ήτοι για συνολικά 286 ημέρες» σημειώνεται στο βούλευμα «ο προσφεύγων κρατήθηκε υπό συνθήκες που απάδουν των κριτηρίων των άρθρων 3 της ΕΣΔΑ, η και 10 παρ. 1 του διεθνούς συμφώνου για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα και 7 παρ. ι του Συντάγματος, χωρίς να είναι συμβατές και με τα οριζόμενα στο άρθρο 21 του Σωφρονιστικού Κώδικα».
«Οι συνθήκες κράτησης του προσφεύγοντος έχουν βελτιωθεί έπειτα από την 4η.8.2022 ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των νομικών διατάξεων, με αποτέλεσμα να παρέλκει η διάταξη από το Δικαστήριο μέτρων για τη διασφάλιση της τήρησης των κανόνων αξιοπρεπούς διαβίωσης του προσφεύγοντος. Ωστόσο, εξαιτίας της κράτησής του» κατά τα συγκεκριμένα «χρονικά διαστήματα υπό δυσμενείς συνθήκες, ο προσφεύγων υπέστη ηθική βλάβη, η οποία και θα πρέπει να αποκατασταθεί.
Σε αυτό το πλαίσιο το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν: α) τον βαθμό που η κράτηση του προσφεύγοντος κατά» τα συγκεκριμένα «χρονικά διαστήματα επηρέασε την προσωπικότητά του, β) την απουσία μεταχείρισης του προσφεύγοντος κατά τρόπο που να ενδεικνύει σκοπό μείωσης του, γ) την έμπρακτη βελτίωση των συνθηκών κράτησης του προσφεύγοντος έπειτα από την 4η. 8.2022 και την έκτοτε απαρέγκλιτη διατήρηση τους σε επίπεδο που προασπίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, βελτίωση η οποία μάλιστα έλαβε χώρα εκουσίως από τη διεύθυνση του σωφρονιστικού καταστήματος Λάρισας, χωρίς να έχει προηγηθεί η υποβολή κάποιας αίτησης, κάποιας αναφοράς ή κάποιου αιτήματος του προσφεύγοντος στη διεύθυνση ή στο συμβούλιο του σωφρονιστικού καταστήματος, στον εισαγγελικό λειτουργό», «ή στον Συνήγορο του Πολίτη σχετικά με συνθήκες κράτησής του, κατ’ ενάσκηση δυνατοτήτων που του παρέχονται από τις κείμενες διατάξεις και δ) το γεγονός ότι η εργασία του προσφεύγοντος κατά τη διάρκεια της κράτησής του - και η συνακόλουθη παραμονή του εκτός κελιού για ένα σημαντικό μέρος κάθε ημέρας εργασίας - μετρίασε αποφασιστικά τη δυσφορία που του προκάλεσε η έλλειψη επαρκούς προσωπικού χώρου κατά» το συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, «κρίνει ότι η επιδίκαση στον προσφεύγοντα ευεργετικρύ υπολογισμού της ποινής, υπολογιζόμενου σε μία επιπλέον ημέρα έκτισης δέκα ημέρες κράτησης υπό δυσμενείς συνθήκες», «επαρκεί εν προκειμένω για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης, που αυτός έχει υποστεί και, συνακόλουθα, για την πλήρη αποκατάσταση της διαπιστωθείσας παραβίασης των άρθρων 3 της ΕΣΔΑ, 7 και 10 παρ. 1 του διεθνούς συμφώνου για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα, 7 παρ. 2 του Συντάγματος και 21 του Σωφρονιστικού Κώδικα» καταλήγει το βούλευμα, με το οποίο γίνεται δεκτή εν μέρει η προσφυγή του κρατούμενου.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ