ΑΓΙΑ (Γραφείο «Ε», του Νίκου Γουργιώτη)
Με επισημότητα και ξεχωριστή λαμπρότητα, όπως αρμόζει σ’ αυτήν την ημέρα, γιορτάστηκε και στην Αγιά η εθνική επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940.
Ξεχωριστή στιγμή, φυσικά, αποτέλεσε η τελετή των αποκαλυπτηρίων του νεοανεγερθέντος μνημείου προς τιμή των 62, εκ της περιοχής του Δήμου Αγιάς, πεσόντων μαχητών του στρατού στο Αλβανικό Μέτωπο κατά την περίοδο 1940 – 1941.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων ξεκίνησε με επίσημη δοξολογία στον μητροπολιτικό ιερό ναό των Αγίων Αντωνίων που τέλεσαν ο αρχιερατικός επίτροπος Περιφέρειας Αγιάς αρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος Δρόσος, ο αρχιμανδρίτης π. Ρωμανός και ο πρωτοπρεσβύτερος ιερέας π. Αθανάσιος Μακρής.
Ακολούθησε η εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας από τον διευθυντή του Γυμνασίου Αγιάς Θεοφάνη Κουλιόπουλο, ο οποίος αναφέρθηκε στην ηρωική αντιμετώπιση της εισβολής του Άξονα από τους Έλληνες, στη σημασία και σπουδαιότητα αυτής και στα παραδείγματα που μπορούμε να πάρουμε στις μέρες μας από την ανδρεία και την αγάπη προς την πατρίδα που επέδειξαν οι πρόγονοί μας.
Κατόπιν, πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου, για το οποίο ο δήμαρχος Αγιάς Αντώνης Γκουντάρας είπε: «Τιμούμε σήμερα την 74η επέτειο του Έπους του ‘40, που αποτελεί ορόσημο και εθνική μνήμη στην πορεία του Ελληνικού Έθνους και ανέδειξε το ήθος και την αρετή ενός περήφανου λαού που αντιστάθηκε στον ολοκληρωτισμό, προασπίζοντας την εθνική του αξιοπρέπεια. Τιμούμε την ανδρεία, τον ηρωισμό, την ψυχή, την αυταπάρνηση των Ελλήνων που έγραψαν χρυσές σελίδας δόξας στα Αλβανικά βουνά και θυσιάστηκαν για τα ιδανικά, την ελευθερία και την πατρίδα. Η ανέγερση αυτού του περικαλλούς μνημείου είναι μια πράξη αναγνώρισης της θυσίας, της ανδρείας και του ηρωισμού τους, αλλά, παράλληλα, και πράξη δικαίωσης και αποκατάστασης της λησμονιάς και της αφάνειας τόσων χρόνων. Είναι μνημείο ιερότητας, θύμησης και παραδείγματος, σύμβολο σε όλους μας της ενότητας, της ομοψυχίας, της ανιδιοτέλειας, της αυταπάρνησης, της πίστης και της αυτοθυσίας. Η θυσία τους αποτελεί για μας βαριά κληρονομιά, ιδιαίτερα σήμερα που καλούμαστε να αντισταθούμε ξανά και να υπερασπίσουμε τη χώρα μας σε ένα νέο πόλεμο, χωρίς όπλα αυτή τη φορά, που τον επιβάλλουν οι ισχυροί της παγκόσμιας οικονομίας μέσα από τις επιδιώξεις και τα συμφέροντά τους».
Στον χώρο του νέου μνημείου εψάλη επιμνημόσυνη δέηση, ο Εθνικός μας Ύμνος, κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή και στεφάνια κατέθεσαν ο δήμαρχος Αγιάς, ο αντιπεριφερειάρχης Λάρισας Δημήτρης Παπαδημόπουλος εκ μέρους της Περιφέρειας Θεσσαλίας, η περιφερειακή διευθύντρια Εκπαίδευσης Θεσσαλίας Βασιλική Ζιάκα, ο συνταγματάρχης Πεζικού Ελευθέριος Θεοδωρόπουλος εκ μέρους της 1ης Στρατιάς, ο κ. Πασχάλης Ζηλιούδης εκ μέρους του Αστυνομικού Τμήματος Αγιάς, ο διοικητής του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Αγιάς Χρήστος Κρενάδας, ο διοικητής του Λιμενικού Σταθμού Αγιοκάμπου Χρήστος Αντωνίου, εκ μέρους της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ο κ. Γεώργιος Αντωνούλης, εκ μέρους της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ο κ. Θεοφάνης Κουλιόπουλος και για το Τοπικό Παράρτημα Εθνικής Αντίστασης και τους Αναπήρους Πολέμου ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αγιάς Γιάννης Αργυρούλης.
Τέλος, πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη παρέλαση από τους μαθητές των Νηπιαγωγείων, Δημοτικών Σχολείων, Γυμνασίου, Γενικού Λυκείου και ΕΠΑΛ στον πεζόδρομο της 25ης Μαρτίου, παρουσία πλήθους κόσμου. Εντυπωσίασε και καταχειροκροτήθηκε η για πρώτη φορά συμμετοχή στην παρέλαση τμήματος παιδιών των χορευτικών τμημάτων του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Αγιωτών «Μιλτιάδης Δάλλας» ενδεδυμένα μάλιστα με παραδοσιακές στολές, πρωτοβουλία η οποία ανήκει στον δάσκαλό τους Παναγιώτη Καραβιδέ.
ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ
Το νέο μνημείο αποτέλεσε μια ιδέα του εν αποστρατεία σμηνάρχου κ. Ιωάννη Μανίκα, γνωστού ερευνητή της ιστορίας της περιοχής Αγιάς, μέλους της Ομάδας Ιστορικής Έρευνας του Δήμου Αγιάς «Δημήτρης Αγραφιώτης», ο οποίος και την πρότεινε προς το συμβούλιο της Δημοτικής Κοινότητας Αγιάς αρχικά και, εν συνεχεία, προς το Δημοτικό Συμβούλιο Αγιάς, το οποίο κατά πλειοψηφία την αποδέχτηκε και με απόφασή του υλοποιήθηκε.
Τα αναγραφόμενα ονόματα προέρχονται από συστηματική προσωπική έρευνα του ιδίου που συνδυάστηκε με την επίσημη κατάσταση που δίδει η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, με τα σωζόμενα εκείνης της περιόδου δημοτολόγια των τοπικών κοινοτήτων, με τα διάφορα φυλλάδια που έχουν εκδοθεί κατά καιρούς και αναφέρονται στο εν λόγω θέμα, με τον πίνακα πεσόντων στον πόλεμο και, τέλος, με την επιβεβαίωση απογόνων και κατοίκων της περιοχής.
Το μνημείο φιλοτεχνήθηκε από τον κ. Χρήστο Μαουσίδη.
Οι έφεδροι υπαξιωματικοί και στρατιώτες, που αναγράφονται σ’ αυτό, είναι οι κάτωθι:
Από την Αγιά, οι Γιανναρός Σωτήριος του Αλεξίου, Δαδαλιάρης Βασίλειος του Αθανασίου, Διαβάτης Εμμανουήλ του Δημητρίου, Μάτσας Βάιος του Δημητρίου, Παπαστελόπουλος Δημήτριος του Παναγιώτου και Σιώκας Χαρίλαος του Δημητρίου.
Από τον Αετόλοφο, οι Καλιαρτός Γεώργιος του Σταύρου και Μυλωνάς Γεώργιος του Σταύρου.
Από την Αμυγδαλή, ο Βογιατζής Ιωάννης του Αθανασίου.
Από την Ανάβρα, οι Ακριβούλης Σταύρος του Αθανασίου, Γκασγκάνης Νικόλαος του Δημητρίου, Ζέικος Στυλιανός του Κων/νου, Τσιούμπης Αχιλλεύς του Κων/νου και Χριστούλας Ιωάννης του Δημητρίου.
Από την Ανατολή, οι Γατσιός Αλέξανδρος του Θεοδώρου, Γκαραρίζος Γεώργιος του Στεργίου, Καρακατσούκας Θωμάς του Μιχαήλ, Κέρκυρας Δημήτριος του Νικολάου, Κέρκυρας Ιωάννης του Αριστείδου, Λώλος Γεώργιος του Ιωάννου, Μουσμούλης Θεόδωρος του Γεωργίου, Μπλάνας Δημήτριος του Ιωάννου, Πατσάς Κυριαζής του Χρήστου και Πράτος Κυριαζής του Πατρόκλου.
Από το Γερακάρι, οι Καλέσης Δημήτριος του Μιχαήλ και Κατσούδης Χρήστος του Ιωάννου.
Από την Έλαφο, οι Βόκοτας ή Βακούλας Σταύρος του Δημητρίου και Μάνδαλος Βασίλειος του Γεωργίου.
Από το Καστρί, ο Γαλλής Σωκράτης του Βασιλείου.
Από την Καρίτσα, οι Αλβανός Ιωάννης, Αναστασίου Ρίζος, Μπάρμπας Αντώνιος του Κων/νου και Ψαρράς Ιωάννης του Γεωργίου.
Από τη Μαρμαρίνη, ο Σούρλας Γεώργιος του Νικολάου.
Από το Μεγαλόβρυσο, οι Γεωργακούλης Παντελής του Δημητρίου και Θεοδωράκης Βάιος του Ρήγα.
Από τη Μελιβοία, οι Βαλάρης Παναγιώτης του Σωτηρίου, Γαλανούλης Βασίλειος του Παναγιώτου, Ζιάκας Βασίλειος του Δημητρίου, Κομμάτης Ιωάννης του Δημητρίου ή Ζάρης, Λιγγέρης Γεώργιος του Βασιλείου, Τσιάρας Γεώργιος του Μιλτιάδου και Χαπίτας Νικόλαος του Ιωάννου.
Από το Μεταξοχώρι, οι Βαγενάς Νικόλαος του Αθανασίου και Χατζηκομίτσας Γεώργιος του Βασιλείου.
Από τους Νερόμυλους, οι Μακροδήμος Ιωάννης του Κων/νου και Χασάπης Αναστάσιος του Κων/νου ή Μπεχλιβάνης.
Από το Ομόλιο, οι Μπακρινιώτης Βασίλειος του Δημητρίου και Πάσχος Πασχάλης του Αθανασίου.
Από τον Παλαιόπυργο, ο Γουλής Γεώργιος του Κων/νου.
Από την Ποταμιά, ο Παππής Αθανάσιος του Κλεάνθη.
Από την Πρινιά, ο Κόκκαλης Ιωάννης του Χρήστου.
Από τη Σκήτη, οι Γεωργακός Χρήστος του Αποστόλου, Γεωργίου Δημήτριος του Ηλία, Γλιούμπας Γεώργιος του Χρήστου, Δέλλας Ιωάννης του Δημητρίου, Καναράς Αθανάσιος του Αριστείδη και Χαρατσής Αθανάσιος του Ευαγγέλου.
Από το Σκλήθρο, οι Δουλάνας Κων/νος του Δημητρίου, Νάσιος Αντώνιος του Αθανασίου και Πούλιος Χαράλαμπος του Ιωάννου.
Από το Στόμιο, ο Μυλωνάς Γεώργιος του Κων/νου.
