Ανάρπαστες γίνονται οι βασιλόπιτες

ΦΟΥΡΝΟΙ ΚΑΙ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΑ ΣΕ ΕΓΗΓΟΡΣΗ *ΑΠΟ 13 ΕΥΡΩ Η ΤΙΜΗ ΤΟΥΣ *ΔΕΚΑΔΕΣ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΤΗΣ «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ» ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ *ΜΕΓΑΛΗ Η ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΛΜΥΡΕΣ

Κλεισμένος στο εργαστήρι του ο Κώστας Γεωργιάδης δεν προφταίνει να ετοιμάζει βασιλόπιτες

Λίγα μόλις 24ωρα πριν αποχαιρετήσουμε το 2022 η αγορά της Λάρισας κατακλύζεται από κόσμο που τρέχει να κάνει τις τελευταίες αγορές τόσο για δώρα όσο και για το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι.

Οι βασιλόπιτες που θα έχουν κυρίαρχη θέση στο τραπέζι έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους στα ζαχαροπλαστεία και τους φούρνους, που αυτές τις μέρες πραγματικά τρέχουν και δε φτάνουν. Η πόλη δεν έχει μόνο γιορτινή εικόνα, αλλά και άρωμα. Εξάλλου, τι είναι οι γιορτές αν όχι οι μυρωδιές; Κανέλα και γαρίφαλο, σιρόπι και φυσικά το άρωμα του βουτύρου απλώνονται στον χώρο σαν μια υπόσχεση νοστιμιάς και ποιότητας. Όσοι φτιάχνουν γλυκά ξέρουν ότι το Α και το Ω είναι η επιλογή των καλύτερων υλικών. Αυτό λέει στην «Ε» ο Κώστας Γεωργιάδης που διατηρεί αρτοποιείο στον Άγιο Κωνσταντίνο της Λάρισας. Ένα συνοικιακό αρτοποιείο που όσοι γνωρίζουν θα επισκεφθούν οπωσδήποτε μέσα στις γιορτές τόσο για τα γλυκίσματα όσο και για τη βασιλόπιτά του. Το μυστικό δεν βρίσκεται όπως λέει στη συνταγή, αλλά στην επιλογή των υλικών. «Τα αυγά, το βούτυρο, το αλεύρι, οι ξηροί καρποί όλα θα πρέπει να είναι πρώτης ποιότητας, αγνά και διαλεχτά ώστε η βασιλόπιτα να μην είναι ένα απλό κέικ» λέει χαρακτηριστικά. Οι τιμές στον φούρνο του κυμαίνονται από 13 ευρώ για τη μικρή μέχρι και 17 ευρώ για τη μεγάλη.
Βέβαια, στην αγορά κυκλοφορεί κάθε είδους παραλλαγή για βασιλόπιτα και σε τιμές που ξεπερνάνε σε κάποιες περιπτώσεις και τα 20 ευρώ, ειδικά αν πρόκειται για ζαχαρόπαστα ή κάτι πολύ εξεζητημένο. Μικρή ή μεγάλη, με λευκή ή μαύρη σοκολάτα, στρόγγυλη ή τετράγωνη, με σχέδιο ή χωρίς ένα είναι το σίγουρο, ότι οι πάντες θα την έχουν στο τραπέζι τους και στόχος είναι να πετύχουν το φλουρί αφού θεωρείται ένδειξη καλής τύχης και οιωνός μιας δημιουργικής κι εύφορης χρονιάς. Αυτά βέβαια ισχύουν για το βράδυ της Πρωτοχρονιάς καθώς στη Θεσσαλία το έθιμο θέλει το βράδυ να κόβουμε τη γλυκιά βασιλόπιτα και ανήμερα της Πρωτοχρονιάς το μεσημέρι στο εορταστικό τραπέζι να κόβουμε την αλμυρή. Τα τελευταία χρόνια κερδίζουν έδαφος τα εργαστήρια φύλλου και οι συνεταιρισμοί που φτιάχνουν χειροποίητες πίτες ειδικά για την ημέρα της Πρωτοχρονιάς. Κρεατόπιτες, κοτόπιτες και κιμαδόπιτες έχουν τα πρωτεία για το Πρωτοχρονιάτικο τραπέζι, ενώ ανάλογα με το βάρος οι τιμές ξεκινούν από τα 12 ευρώ το κιλό.
ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ
Η βασιλόπιτα κατά το ελληνικό έθιμο κόβεται σε οικογενειακή συγκέντρωση αμέσως με τον ερχομό του νέου έτους κυρίως μετά από φαγοπότι όπου και ακολουθεί χαρτοπαιξία «για το καλό του καινούργιου χρόνου».
Έτσι στις 00.00 ακριβώς τα μεσάνυχτα, με την αλλαγή του έτους, σβήνουν τα φώτα και μετά από ένα λεπτό ξανανάβουν ευχόμενοι και αντευχόμενοι όλοι «χρόνια πολλά» και «ευτυχισμένο το νέο έτος». Τότε βγαίνει η βασιλόπιτα στο τραπέζι, όπου ο νοικοκύρης, αφού τη σταυρώσει με το μαχαίρι τρεις φορές, αρχίζει να την κόβει σε τριγωνικά κομμάτια προσφερόμενο σε κάθε ένα παριστάμενο μέλος της οικογένειας ή φίλων και συγγενών με πρώτο κομμάτι του σπιτιού (ή του Χριστού της Παναγίας και του Άι Βασίλη), του σπιτονοικοκύρη, της σπιτονοικοκυράς και των άλλων παρισταμένων κατά τάξη συγγένειας και ηλικία με τελευταίο το κομμάτι του φτωχού ή πάλι του σπιτιού, χωρίς βέβαια να λησμονούνται τυχόν μετανάστες, ασθενείς και άλλα πρόσωπα της οικογένειας που για διάφορους λόγους δεν παρίστανται. Ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να κοπεί κομμάτι «για την εταιρεία», «για το μαγαζί» κ.λπ.. Μέσα στη βασιλόπιτα, τοποθετείται ένα νόμισμα, που όποιος το βρει κατά το μοίρασμα της βασιλόπιτας θα είναι ο τυχερός της χρονιάς. Σε κάποιες αγροτικές περιοχές αντί για νόμισμα τοποθετούσαν παλαιότερα ένα κομματάκι άχυρο, κλήμα ή κλώνο ελιάς, ανάλογα με την παραγωγή της περιοχής, και όποιος το έβρισκε θα είχε καλή σοδειά κατά τη διάρκεια του χρόνου. Υπάρχει, όμως, και η χριστιανική παράδοση για το έθιμο της βασιλόπιτας. Όταν ο Άγιος Βασίλειος ήταν επίσκοπος Καισάρειας, ο έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε να εισπράξει φόρους με άγριες διαθέσεις.
Οι κάτοικοι φοβήθηκαν και ζήτησαν την προστασία του επισκόπου τους. Αυτός τους είπε να συγκεντρώσουν ό,τι πολύτιμα αντικείμενα είχαν για να τα προσφέρουν στον έπαρχο.
Ο άγιος, όμως, τον έπεισε να φύγει χωρίς να πάρει τίποτε. Ήταν παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Επειδή η επιστροφή των αντικειμένων στους κατόχους τους ήταν πρακτικά αδύνατη, με συμβουλή του αγίου ζυμώθηκαν πλακούντια (μικρές πίτες) και μέσα σ’ αυτούς τοποθετήθηκε από ένα πολύτιμο αντικείμενο. Έγινε η διανομή και, σαν από θαύμα, έτυχε στον καθένα ό,τι είχε δώσει. Από τότε, λέει η παράδοση, κάνουμε στη γιορτή του Αγίου Βασιλείου πίτες με νομίσματα μέσα.

Της Νατάσας Πολυγένη