στο Μεταξοχώρι, με την ευκαιρία της 41ης Γιορτής Κερασιού. Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν τα ιστορικά για την ευρύτερη περιοχή εκθέματα στον υπέροχο αυτόν χώρο, αλλά και να ενημερωθούν από το προσωπικό των Γ.Α.Κ. Λάρισας, όπου ανήκει διοικητικά, από την κ. Αλεξάνδρα Πετούση αρχικά, για το ψηφιακό εργαλείο «Ο Χάρτης των Αρχείων», που δημιουργήθηκε πέρυσι με αφορμή την επέτειο των 140 χρόνων από την ένταξη της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος και των 30 χρόνων από την ίδρυση των Γ.Α.Κ. Λάρισας, και από την κ. Ευγενία Λιάζη κατόπιν, για το αρχείο του 1ου Δημοτικού Σχολείου Μεταξοχωρίου.
Τις δύο κυρίες προλόγισε η προϊσταμένη των Γ.Α.Κ. κ. Φανή Καραγιάννη, η οποία, συν τοις άλλοις, μίλησε για τη μετατροπή του Τοπικού Αρχείου Αγιάς σε Αρχειοφυλακείο, ενώ αγωνία και έντονο προβληματισμό προκάλεσε σε πολλούς η αναφορά της στα προβλήματα που η υπηρεσία αντιμετωπίζει, προβλήματα που, όπως τόνισε, καθιστούν το μέλλον των Γ.Α.Κ. δυσοίωνο.
Είπε, λοιπόν, η κ. Καραγιάννη κατά την ομιλία της: «Στο διάστημα των τριών ετών από την προηγούμενη συνάντηση, ήρθαμε αντιμέτωποι με γεγονότα και καταστάσεις που επηρέασαν την κοινωνική και οικονομική ζωή και, δυστυχώς, οδήγησαν σε απώλειες χιλιάδων ανθρώπινων ζωών. Και το Αρχειοφυλακείο Αγιάς δεν έμεινε αλώβητο.
Σε αυτό το διάστημα έγιναν και καταστατικές αλλαγές που επηρέασαν την υπηρεσία. Ο νόμος 4610/2019 μετονόμασε το Τοπικό Αρχείο Αγιάς σε Αρχειοφυλακείο και μετακύλησε τη διοικητική του αρχή στα Γ.Α.Κ. Λάρισας.
Το γεγονός, όμως, που πραγματικά δυσχεραίνει τη λειτουργία του Αρχειοφυλακείου είναι η απουσία μόνιμου προσωπικού. Στα 42 χρόνια λειτουργίας της υπηρεσίας δεν προβλέφθηκε ποτέ η πρόσληψη ειδικευμένων επιστημόνων. Έγινε πέρυσι μία πρόσκληση μετάταξης, αλλά θεωρούμε αστείο το κάλεσμα αποδυνάμωσης μιας υπηρεσίας για να στελεχωθεί μία άλλη. Οι τελευταίες προσλήψεις στα Γενικά Αρχεία έγιναν το 2008 και η επικείμενη προκήρυξη μόλις 14 θέσεων σε όλη την Ελλάδα δεν οδηγούν σε αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον των Γενικών Αρχείων. Πιστεύω ότι σας μιλάω εκ μέρους του συντριπτικού ποσοστού των συναδέλφων αρχειονόμων και βιβλιοθηκονόμων, αλλά και της κοινωνίας, και σας διαβεβαιώνω ότι κανείς δεν αντιστέκεται στη δημιουργία βιβλιοθηκών και αρχείων εάν είναι ειλικρινές το ενδιαφέρον της Πολιτείας να εξοπλίσει πλήρως και να στελεχώσει με ειδικευμένο προσωπικό τους φορείς διατήρησης και διάχυσης της γνώσης και της ιστορίας. Επιπλέον της απουσίας προσωπικού, τα Γενικά Αρχεία ταλαιπωρούνται από έλλειψη χρηματοδότησης. Οι τελευταίες προμήθειες υλικών συντήρησης, ταξινόμησης και αποθήκευσης αρχειακού υλικού, πραγματοποιήθηκαν το 2018! Ακολουθεί μία περίοδος απαξίωσης και αδιαφορίας εκ μέρους του Υπουργείου, το οποίο αρνείται οποιαδήποτε ευθύνη και ακόμη και οι προσπάθειες επικοινωνίας της Διεύθυνσης και του Σωματείου Εργαζομένων με την ηγεσία του Υπουργείου για την επίλυση των προβλημάτων πέφτουν στο κενό. Γιορτάσαμε, λοιπόν, στις 9 Ιουνίου, τη Διεθνή Ημέρα Αρχείων χωρίς προϋπολογισμό για τη συντήρηση των κτιρίων, χωρίς πυρασφάλεια, φύλαξη, καθαριότητα, εκτός όλων των προηγούμενων.
Μέσα σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες, οι υπάλληλοι των Γ.Α.Κ. Λάρισας κληθήκαμε να αναλάβουμε και μια δεύτερη αρχειακή υπηρεσία, με δύο χώρους, αρκετά απομακρυσμένους από την έδρα μας, με πλούσιο όμως αρχειακό και μουσειακό υλικό που δεν μπορούσαμε να αφήσουμε ανεκμετάλλευτο».
Συνομιλώντας με τον δήμαρχο Αγιάς, Αντώνη Γκουντάρα, μετά το πέρας της ομιλίας της κ. Καραγιάννη και των παρουσιάσεων που έλαβαν χώρα στο Αρχειοφυλακείο, εκφράστηκε και από τον ίδιο η απογοήτευσή του για την απαράδεκτη κατάσταση που έχουν να αντιμετωπίσουν οι εργαζόμενοι στα Γ.Α.Κ., κατάσταση που τόσο ανοιχτά περιέγραψε η προϊσταμένη των Γ.Α.Κ. Λάρισας.
«Είναι πολύ κρίμα να αφήνεται δίχως καμιά απολύτως στήριξη μια τέτοια υπηρεσία» μας είπε και συνέχισε «είναι απαράδεκτο να αφεθεί στην τύχη της ή μόνο στη φιλοτιμία των υπαλλήλων η προσπάθεια διάσωσης των αρχείων, τόσο της δικής μας περιοχής, όσο και όλων των υπολοίπων στη χώρα. Προσπάθεια, η οποία έως τώρα απέφερε αξιόλογο υλικό, τόσο αρχειακό όσο και μουσειακό, διαθέσιμο στους ερευνητές και τους μελετητές». «Ευελπιστώ το Υπουργείο ν’ ακούσει τις φωνές διαμαρτυρίας σαν αυτή της κ. Καραγιάννη. Όσον αφορά το δικό μας Αρχειοφυλακείο, είναι ως γνωστόν το πρώτο Τοπικό Αρχείο που δημιουργήθηκε στον νομό 42 χρόνια πριν.
Η Πολιτεία αποφάσισε ότι έπρεπε να ενσωματωθεί στα Γ.Α.Κ. Λάρισας και τώρα ουσιαστικά υπολειτουργεί, αφού ανοίγει μόνον κατόπιν ραντεβού. Κάτι ανάλογο συνέβη και με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κισσάβου – Μαυροβουνίου που ήταν επίσης το πρώτο του νομού και κάποια στιγμή η έδρα του τραβήχτηκε από την Αγιά οδηγώντας το κι αυτό στο να υπολειτουργεί. Εμείς ως Δημοτική Αρχή προσφέραμε για το Αρχειοφυλακείο και κτίριο έτοιμο από κάθε άποψη και καθαρίστρια και πετρέλαιο για τη θέρμανσή του. Η Πολιτεία δεν επιθυμεί, προφανώς, τη στελέχωσή του και την αυτόνομη λειτουργία του. Δυστυχώς, όμως, απ’ ό,τι ακούμε από την κ. Καραγιάννη, η απαξίωση είναι γενικότερη για τα Γ.Α.Κ. Είναι πολύ κρίμα τόση δουλειά που έχει γίνει ως σήμερα σ’ αυτά, και που συνεχίζει να γίνεται, να διακοπεί. Ελπίζω να δούνε το θέμα τα αρμόδια Υπουργεία με πολύ μεγαλύτερο και πραγματικό ενδιαφέρον».
