για τον εκσυγχρονισμό των Κέντρων Υγείας της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδας τέθηκε σε εφαρμογή από τον Δεκέμβριο 2020 και βρίσκεται σε εξέλιξη από την 5η ΥΠΕ. Πρόγραμμα, που αποκτά ιδιαίτερη αξία ενόψει μάλιστα και της επικείμενης νομοθετικής ρύθμισης για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, που ανακοίνωσε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας.
Το σχέδιο αποκάλυψε -αναφερόμενος ακροθιγώς- την προηγούμενη Δευτέρα στη διάρκεια της σύσκεψης στην 5η ΥΠΕ με τους διοικητές των δύο νοσοκομείων για την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας για την καρδιαγγειακή απεικόνιση ο διοικητής της Υγειονομικής Περιφέρειας Φώτης Σερέτης, σημειώνοντας ότι έχει εκπονηθεί μελέτη για την εγκατάσταση και τη λειτουργία του συστήματος PACS για τις απεικονιστικές εξετάσεις σε όλες στις υγειονομικές μονάδες της 5ης ΥΠΕ, από νοσοκομεία μέχρι και τις δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Μελέτη που έχει υποβληθεί στις Περιφέρειες Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας για χρηματοδότηση από το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2021-2027.
Πρόκειται για το γνωστό PACS που είναι ένα σύστημα με στόχο να αρχειοθετεί, διαχειρίζεται, διανέμει και αποθηκεύει ιατρικές εικόνες και δεδομένα (που συχνά έχουν μεγάλο όγκο), με τρόπο ώστε η πρόσβαση σε αυτά, μέσα σε κατάλληλα διαμορφωμένο δίκτυο, από εξουσιοδοτημένα τερματικά, να είναι βατή.
Ειδικότερα, αφορά την ηλεκτρονική διακίνηση και αποθήκευση ακτινογραφιών, μετρήσεων οστικής πυκνότητας και μαστογραφιών με την υποστήριξη ηλεκτρονικής γνωμάτευσης στους φορείς Πρωτοβάθμιας Υγείας και εκπονήθηκε τον Δεκέμβριο 2020 από πενταμελή ομάδα εργασίας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, στις εγκαταστάσεις της 5ης ΥΠΕ πρόκειται να λειτουργήσει το Κεντρικό Σύστημα RIS/PACS στο Data Center, όπου κάθε Κέντρο Υγείας θα ανεβάζει τις ψηφιακές απεικονιστικές εξετάσεις μέσω ασφαλούς, κρυπτογραφημένης σύνδεσης (ειδικό firewall, site to site VPN).
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, αν στο Κέντρο Υγείας υπάρχει ιατρός ακτινολόγος, ανακτά τις συγκεκριμένες ψηφιακές απεικονιστικές εξετάσεις από το Κεντρικό Σύστημα RIS/PACS για να τις γνωματεύσει στον ειδικό Διαγνωστικό Σταθμό Υψηλής Ανάλυσης. Ο γιατρός Ακτινοδιαγνώστης μπορεί να γνωματεύει ηλεκτρονικά απεικονιστικές εξετάσεις και άλλων Κέντρων Υγείας, βάσει συγκεκριμένων κανονιστικών και νομικών πλαισίων.
Παράλληλα το κεντρικό σύστημα RIS/PACS θα συγχρονίζει αυτόματα το σύνολο των ψηφιακών απεικονιστικών εξετάσεων με το σύστημα HARMONI του ΕΔΥΤΕ (Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας) για την τήρηση αντιγράφου ασφαλείας.
Σύμφωνα με επιστήμονες της πληροφορικής, που ειδικεύονται στη χρήση της τεχνολογίας στην ιατρική τα τελευταία χρόνια, η εξέλιξη του PACS ήταν ραγδαία, βασισμένη στην ψηφιακή τεχνολογία και τη σημαντική πτώση τιμών αφενός και αφετέρου στη βελτίωση των δυνατοτήτων στα δίκτυα υπολογιστών, στα αποθηκευτικά μέσα και στις μονάδες εμφάνισης των εικόνων και των δεδομένων που τις συνοδεύουν.
Τώρα το σύστημα PACS μπορεί να αναπαραγάγει ψηφιακές εικόνες ταυτόχρονα σε πολλά τερματικά, να κρατήσει πολλές εικόνες αποθηκευμένες για μεγάλο χρονικό διάστημα, να δημιουργήσει ένα “filmless” περιβάλλον, όπου «η απώλεια ακτινογραφιών», ένα από τα κυριότερα προβλήματα στα μεγάλα Νοσοκομεία, τείνει πλέον να εκλείψει και κυρίως να βοηθήσει τα απομακρυσμένα αγροτικά ιατρικά κέντρα να επικοινωνούν με νοσοκομεία των μεγάλων πόλεων, να στέλνουν ακτινογραφίες, να ανταλλάσσουν γνώμες και πληροφορίες, που στηρίζουν τη σωστή διάγνωση και τρόπο θεραπείας.
Η αξία της κεντρικής λύσης για την ηλεκτρονική διακίνηση και αποθήκευση ακτινογραφιών, μετρήσεων οστικής πυκνότητας και μαστογραφιών με τις γνωματεύσεις για τα στελέχη της 5ης ΥΠΕ θεωρείται δεδομένη αν αναλογιστεί κανείς ότι στα Κέντρα Υγείας Υγειονομικής Περιφέρειας εκτελούνται ετησίως (κατά μέσο όρο) 115.947 ακτινογραφίες, 3.292 μαστογραφίες και 2.573 μετρήσεις οστικής πυκνότητας σε 34 Κέντρα Υγείας, εξετάσεις που αντιστοιχούν σε όγκο 2,15 εκ. ΜΒ και τις διαχειρίζονται συνολικά 15 γιατροί ακτινολόγοι και 52 τεχνολόγοι.
Η συνολική δαπάνη για τη «δικτύωση» όλων των Κέντρων Υγείας προϋπολογίζεται από την Ομάδα Εργασίας σε 574.177 ευρώ και εκτιμάται ότι θα αποσβεσθεί σε 82 μήνες (περίπου 6.8 έτη). Η Ομάδα Εργασίας επισημαίνει ότι η υλοποίηση της συγκεκριμένης λύσης για την απομακρυσμένη διάγνωση θα προσδώσει ταχύτερη έκδοση του πορίσματος με συνέπεια την παροχή αναβαθμισμένων, έγκαιρων και έγκυρων υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Υγείας στους Πολίτες, αν και προβλέπει ότι θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα της έλλειψης ακτινολόγων ιατρών.
Σύμφωνα με τον κ. Σερέτη, η πρόταση της Υγειονομικής Περιφέρειας έχει κατατεθεί στις δύο Περιφέρειες Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας αναλογικά για την ένταξη των Κέντρων Υγείας στο δίκτυο για χρηματοδότηση από το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2021-2027, ενώ την υλοποίηση αντίστοιχων συστημάτων στα νοσοκομεία, που έχουν αναπτυχθεί ήδη στα δύο νοσοκομεία της Λάρισας, αναμένεται να αναλάβει το Υπουργείο Υγείας.