«Φράζουν» αποστραγγιστική τάφρο στην Αγιά

Επιχειρήσεις χωματουργικών με κορμούς εκριζομένων δέντρων και κλαδέματα, εμποδίζοντας τη ροή ομβρίων προς Κάρλα *Εργο επί Τουρκοκρατίας που ολοκλήρωσαν Τ. Καρδάρας και Δάνος Δανιήλ *Αναγκαία η άμεση παρέμβαση των τοπικών αρχών

Τεράστιοι όγκοι φυτικών υπολειμμάτων διάσπαρτοι παντού στην ευρύτερη περιοχή

ΑΓΙΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Νίκου Γουργιώτη
Πώς, έτσι απλά, η απερισκεψία, η ανοησία, η επιπολαιότητα ορισμένων μπορεί να «γκρεμίσει» την αποτελεσματικότητα ενός μεγάλου έργου που η κατασκευή του ξεκίνησε από τα χρόνια ακόμη της τουρκοκρατίας…

Πριν λίγες ημέρες δεχτήκαμε ένα τηλεφώνημα και μια ανώνυμη καταγγελία ότι επιχειρήσεις χωματουργικών έργων της Αγιάς (δεν μας κατονομάστηκαν) που αναλαμβάνουν με τα μηχανήματά τους -μπουλντόζες και φορτηγά με ανατρεπόμενες καρότσες- την εκρίζωση δέντρων από κτήματα και εν συνεχεία την απομάκρυνση από αυτά των φυτικών υπολειμμάτων, τα μεταφέρουν σε αγροτική περιοχή έξω από την Αγιά, στη θέση «Εννιά Πηγάδια», όπου βρίσκεται τεράστια υπόγεια, συλλεκτική των όμβριων και αποστραγγιστική τάφρος και τα εναποθέτουν -χωρίς καμιά λογική- μπροστά από την έξοδο της τάφρου, κυριολεκτικά φράζοντάς την και απειλώντας ουσιαστικά την αποτελεσματικότητα του όλου έργου.
Η επίσκεψή μας στην περιοχή, πέραν της έκπληξης που μας δημιούργησε η εικόνα που αντικρίσαμε, επιβεβαίωσε και την καταγγελία σε ό,τι έχει να κάνει με την πράξη κι όχι ασφαλώς με το ποιοι έχουν προβεί σε αυτήν την πράξη, κάτι που εναπόκειται στην έρευνα, από ‘δω και στο εξής, των αρμοδίων υπηρεσιών ώστε να βρεθούν και να δώσουν εξηγήσεις.
Η εικόνα που αντικρίσαμε ήταν τόνοι αγροτικών υπολειμμάτων, κορμοί και κλαδέματα (ελάχιστα ως καθόλου σκουπίδια, δεν πρόκειται για χωματερή) διάσπαρτοι σε ένα μήκος και πλάτος λίγων εκατοντάδων μέτρων, μα το κυριότερο ένα πολύ μεγάλο μέρος αυτών ριγμένοι μπροστά στην τάφρο κλείνοντας τη διατομή της, αλλά και τη σύνδεσή της με τον φυσικό αποδέκτη του νερού, παρακείμενου χειμάρρου δηλαδή που υπό φυσιολογικές συνθήκες οδηγεί τα νερά που συγκεντρώνει η τάφρος στη λίμνη Κάρλα περνώντας από Αετόλοφο, Ανάβρα, Πλασιά κ.ο.κ.
Το έργο αυτό στο οποίο αναφερόμαστε δεν είναι ένα απλό ή μικρό έργο. Πρόκειται για μια υπόγεια τάφρο μήκους διακοσίων περίπου μέτρων, με άνοιγμα περί τα 3Χ3 μέτρα, τσιμεντένια σε όλες της τις πλευρές, που κατασκευάστηκε πρωτίστως για να αποστραγγιστεί μια μεγάλη βαλτώδης έκταση και να μετατραπεί σε καλλιεργήσιμη (όπως κι έγινε - σήμερα η περιοχή ονομάζεται «Βάλτος» και είναι από τις πλέον παραγωγικές της Αγιάς) και δευτερευόντως για να διοχετεύει εσαεί τα νερά της βροχής που λόγω της υψομετρικής διαφοράς με τις γειτονικές περιοχές τείνουν να εγκλωβίζονται στη συγκεκριμένη έκταση και να την πλημμυρίζουν.
Η αποστραγγιστική και συλλεκτήρια τάφρος περνά από τη θέση λοιπόν «Βάλτος» στη θέση «Εννιά Πηγάδια» και, έχοντας ικανή χωρητικότητα για τη στράγγιση μεγάλων όγκων νερού, εκτονώνει και απομακρύνει τα συλλεγόμενα όμβρια στον χείμαρρο που όπως προείπαμε τα οδηγεί στην Κάρλα.
Η τάφρος δεν είναι σημερινή. Δεν είναι καν πρόσφατη. Αρχικά έγινε επί τουρκοκρατίας προσφέροντας σημαντική βοήθεια στην αποστράγγιση του βάλτου που στην έκτασή του τότε έγινε ο σιτοβολώνας της περιοχής. Μάλιστα η θέση της τάφρου ονομάστηκε «Εννιά Πηγάδια» γιατί μην έχοντας αυτοί που την πρωτοκατασκεύασαν τότε ακόμη τα μέσα για να διανοιχθεί, ανοίγανε τρύπες στο έδαφος σαν πηγάδι η καθεμία (εννιά στο σύνολο κατά μήκος) κι έσκαβαν μεταξύ αυτών ώστε να τη δημιουργήσουν. Η τάφρος δημιουργήθηκε, αλλά, όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς, δεν ήταν τέτοια ώστε να εξαλείψει τελείως τα πλημμυρικά φαινόμενα. Τα χωράφια του βάλτου κάθε χρόνο πνίγονταν κι έτσι, ενώ οι αγρότες καλλιεργούσαν τον βάλτο, με τις πρώτες δυνατές βροχές όλα πνίγονταν και τα νερά έφταναν ακόμη πιο μακριά σε άλλη τοποθεσία, γνωστή στους Αγιώτες ως «Βαρκά». Η πληγή αυτή επουλώθηκε επί προεδρίας Κοινότητας Αγιάς Τάκη Καρδάρα, τη δεκαετία του 1950, όταν με τη συνδρομή του Μηχανικού του στρατού, διανοίχθηκε καλύτερα η τάφρος, ανατινάχθηκαν με φουρνέλα βραχώδη τμήματα και δόθηκε η δυνατότητα με μεγαλύτερη ευχέρεια να αποστραγγίζεται ο βάλτος. Η τάφρος πήρε εν τέλει τη σημερινή της μορφή, άρτια και αποτελεσματική, στα τέλη της δεκαετίας του 1970 επί κοινοτάρχη Δάνου Δανιήλ, όταν και ολοκληρώθηκε αυτό το πραγματικά σπουδαίο έργο που μετέτρεψε μια πολύ μεγάλη βαλτώδη έκταση σε καλλιεργήσιμη.