Ασφαλούς Διαδικτύου κ. Γιώργος Κορμάς, για τις αυξητικές τάσεις που εμφανίζουν συμπεριφορές εξάρτησης στη χρήση του διαδικτύου, επικεντρώνοντας κυρίως στα προβλήματα που παρατηρούνται σε παιδιά. Ο κ. Κορμάς, μιλώντας στην «Ε», παρουσιάζει τα προβλήματα που αναδεικνύονται μέσα από τις αναφορές στη γραμμή βοήθειας του ΕΚΑΔ και υποστηρίζει πως δεν ήμασταν έτοιμοι να διαχειριστούμε τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.
• Κύριε Κορμά, βάσει των στοιχείων που καταγράφηκαν τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο λειτουργίας της γραμμής βοήθειας («help-line») 210-60.07.686, του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, ποια εκτιμάται πως είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αναδείχθηκαν από την αύξηση της χρήσης του διαδικτύου, σε παιδιά και ενήλικες;
- Το 40% των κλήσεων που δέχεται η γραμμή βοήθειας του ΕΚΑΔ, έχει να κάνει με συμπεριφορές εξάρτησης κυρίως από τα παιχνίδια στο διαδίκτυο. Tα τελευταία χρόνια δυστυχώς οι κλήσεις αφορούν και παιδιά του Δημοτικού με συμπεριφορές εξάρτησης. Ιδιαίτερη εντύπωση μας έχει προκαλέσει η αύξηση της επιθετικότητας και οι ακραίες εξάρσεις βίας των παιδιών. Παιδιά ασκούν βία στους γονείς τους και σε μερικές περιπτώσεις έχουν εγκαταλείψει και το σπίτι τους ύστερα από καβγάδες λόγω της ανεξέλεγκτης χρήσης του διαδικτύου. Τα τελευταία χρόνια πλέον δεχόμαστε σε ένα ποσοστό κοντά στο 20% κλήσεις για περιστατικά διαδικτυακού εκφοβισμού και κυρίως θέματα «sexting». To «sexting» είναι στο διαδίκτυο η χειρότερη μορφή εκφοβισμού. Συνομιλίες, αλλά κυρίως φωτογραφίες γυμνές ή ημίγυμνες παιδιών και εφήβων, διακινούνται στο διαδίκτυο με αποτέλεσμα τα θύματα να βιώνουν την απόγνωση, την ντροπή και τον εξευτελισμό. Δυστυχώς η ανταλλαγή φωτογραφιών γυμνού περιεχομένου μεταξύ των εφήβων γίνεται συχνά. Ψεύτικα προφίλ, απάτες, κυβερνοαυτοκτονίες είναι τα υπόλοιπα θέματα».
• Τι θα συμβουλεύατε στους γονείς, σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά τους;
- Το βάρος πλέον της εκπαίδευσης των παιδιών στο διαδίκτυο ιδίως μετά την εποχή του Covid πέφτει στις πλάτες των γονιών. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι ότι τα παιδιά, από πολύ μικρή ηλικία πλέον είναι στο διαδίκτυο και οι γονείς ως πρότυπα θα πρέπει άμεσα να αλλάξουν τη διαδικτυακή τους συμπεριφορά, ώστε να αποτελέσουν το καλό παράδειγμα στα μάτια των παιδιών τους. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι τα παιδιά ειδικά των πρώτων τάξεων του Δημοτικού, πρέπει πρώτα να ανακαλύψουν τον πραγματικό κόσμο, να αναπτύξουν το αξιακό σύστημα της οικογένειας, του σχολείου και της κοινωνίας, να κατανοήσουν έννοιες όπως η φιλία, η αλληλεγγύη, η ευγένεια και μετά να ενταχθούν στον διαδικτυακό κόσμο. Σήμερα δυστυχώς δεν ακολουθείται η σειρά αυτή, με αποτέλεσμα τα παιδιά να αποκτούν εμπειρίες και να ακολουθούν πρότυπα από τον διαδικτυακό κόσμο, χωρίς να έχουν αναπτύξει την κριτική ικανότητα που απαιτείται για έναν κόσμο ενηλίκων όπως είναι το διαδίκτυο. Επομένως οι γονείς, για το καλό των παιδιών τους, αλλά και για όλους, αναλαμβάνουν δράση, αλλάζουν συνήθειες και μαζί με τα παιδιά τους ασχολούνται με τη φύση, τον αθλητισμό, το θέατρο, τον χορό.
• Πρόσφατα αναφέρατε πως ο άνθρωπος δεν ήταν έτοιμος να διαχειριστεί τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, καθώς όπως αποδείχθηκε δεν έχει αναπτύξει ένα βασικό στοιχείο, την κριτική του ικανότητα. Τι προτείνεται να γίνει, για την καλύτερη διαχείριση αυτής της κατάστασης;
- Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή απαιτούσε ψηφιακές δεξιότητες. Δυστυχώς το κράτος διαχρονικά, αντί να ασχοληθεί στο να εκπαιδεύσει τους πολίτες σε ψηφιακές δεξιότητες, ασχολήθηκε μόνο με την ευρυζωνικότητα και το γρήγορο ίντερνετ. Αποτέλεσμα αυτού, παρόλη την πρόοδο που έχει συντελεστεί, είναι να παραμένουμε στις τελευταίες θέσεις ψηφιακής δεξιότητας σύμφωνα με το DESI στην Ευρώπη και αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι Ελληνες πολίτες να μην έχουν επαρκείς γνώσεις στη χρήση του διαδικτύου, να μην έχουν εμπειρία στον έλεγχο της πληροφορίας και δυστυχώς την ανεπάρκεια αυτήν τη βλέπουμε στην αδυναμία να ξεχωρίσει ο μέσος χρήσης την ψεύτικη πληροφορία, την παραπλανητική και τέλος να μην έχει αντιληφθεί σε βάθος τη λειτουργία του κόσμου του διαδικτύου και να μην μπορεί να αντιληφθεί τους κινδύνους του και τέλος να μην μπορεί να προστατέψει τα ίδια του τα παιδιά.
Η Ελλάδα, άμεσα θα πρέπει να μετατραπεί σε ένα ανοιχτό διαδικτυακό σχολείο ψηφιακών δεξιοτήτων και μαθημάτων ανάπτυξης της κριτικής ικανότητας. Βρισκόμαστε πλέον μέσα σε έναν κόσμο διαδικτυακό και δεν γνωρίζουμε τους κανόνες του, τις προκλήσεις του και τους κινδύνους τους. Το χειρότερο όλων είναι ότι δεν υπάρχει κανένας να μας προστατέψει, ιδίως τα παιδιά.
• Υποστηρίξατε σε ομιλία σας, πως στο μέλλον ο άνθρωπος θα «κινείται» και θα δραστηριοποιείται με το ολόγραμμά του (στη δουλειά του, στο σχολείο... κ.ά.). Πόσο κοντά είμαστε σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα;
- Πρώτα ο άνθρωπος και «meta» η τεχνολογία. Στην πρόσκληση της τεχνολογίας, όπου οι άνθρωποι στο μέλλον θα μπορούν να εργάζονται, να διασκεδάζουν με τα ολογράμματά τους ψηφιακά, η απάντηση είναι ότι η τεχνολογία οφείλει να εξυπηρετεί και να βοηθά τη ζωή των ανθρώπων και όχι να την αντικαταστεί. Πρέπει να υπάρξει μια ισορροπία με σεβασμό τις ανθρώπινες αξίες και τις ανθρώπινες ανάγκες και θα πρέπει να προετοιμαστούμε όλοι ώστε να «υποδεχτούμε» με κριτική ικανότητα και σκέψη τα επιτεύγματα της τεχνολογίας με σκοπό να μας κάνουν τη ζωή καλύτερη.
