Ξεκαθάρισμα των ΜΚΟ

Νομοσχέδιο σε διαβούλευση από το Υπουργείο Εσωτερικών *Ποιες οι θέσεις της Ομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία Θεσσαλίας για τον εθελοντισμό

Προς την κατεύθυνση να ξεκαθαρίσει το θολό τοπίο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) (Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου – Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις) στην Ελλάδα, το Υπουργείο Εσωτερικών δρομολογεί νέο νομοσχέδιο, όπου, μεταξύ άλλων, διευκρινίζει το αυτονόητο, την έννοια της εθελοντικής απασχόλησης.

Το νομοσχέδιο, περί «Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών και εθελοντικής απασχόλησης», έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, μέχρι και την Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2021 και ώρα 18.00 και οι σχετικές παρατηρήσεις που θα υποβληθούν θα ληφθούν υπόψη για την τελική διαμόρφωση του κειμένου του, το οποίο ακολούθως θα κατατεθεί στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση.
Το σκεπτικό του «ξεκαθαρίσματος» φαίνεται να βρίσκει σύμφωνο το αναπηρικό κίνημα, καθώς εδώ και χρόνια έχει καταθέσει τις θέσεις του περί εθελοντισμού και εθελοντικών οργανώσεων, ζητώντας, μεταξύ άλλων «να δημιουργηθεί από την Πολιτεία, Ειδικό Μητρώο εγγραφής των εθελοντικών οργανώσεων», καταγγέλλοντας παράλληλα πως «ιστορικά, σε περιόδους εντεινόμενης οικονομικής κρίσης, παρατηρείται η αποδυνάμωση του τομέα της πρόνοιας και η αδυναμία της Πολιτείας να καλύψει τις πρόσθετες ανάγκες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και οι οικογένειές τους, γεγονός που τυγχάνει εκμετάλλευσης από συλλογικότητες που φορούν τον μανδύα του «εθελοντισμού» ή της «φιλανθρωπίας» και απώτερο σκοπό έχουν το ατομικό όφελος και το κέρδος».
Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα καθεστώς απόλυτης διαφάνειας και λογοδοσίας στη λειτουργία των οργανώσεων που εμφανίζονται να στηρίζονται στον εθελοντισμό.
Επιδιώκεται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η δημιουργία ενός συγκροτημένου νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου με την ελάχιστη δυνατή κρατική παρέμβαση που θα ρυθμίζει τις σχέσεις κράτους – κοινωνίας πολιτών και τον εθελοντισμό.
Μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο προβλέπει «τον καθορισμό της έννοιας «Οργάνωση της Κοινωνίας των Πολιτών», τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και λογοδοσία όταν αυτές χρηματοδοτούνται από το Δημόσιο, τη συγκρότηση Ειδικού Μητρώου και Δημόσιας Βάσης Δεδομένων για την καταγραφή τους και τη χαρτογράφησή τους που διευκολύνει τη μεταξύ τους επικοινωνία, την παροχή κινήτρων για τη δημιουργία σοβαρών και ισχυρών Οργανώσεων, την πλήρη νομοθετική κατοχύρωση της εθελοντικής απασχόλησης σε Κοινωφελείς Οργανώσεις, αλλά και στον δημόσιο τομέα, το νομικό καθεστώς των εθελοντών και την ασφαλιστική τους κάλυψη».ΠΟΙΕΣ ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ
ΤΟΥ ΑΝΑΠΗΡΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ
Αναλυτικότερα οι θέσεις για τον εθελοντισμό υπέρ των ατόμων με αναπηρία, της Περιφερειακής Ομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία Θεσσαλίας, όπως αυτές παρουσιάζονται σε σχετικό ψήφισμά της είναι, μεταξύ άλλων, οι εξής: «Την κύρια ευθύνη υποστήριξης και φροντίδας προς τα άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους, καθώς και της ανάπτυξης δικτύου κοινωνικής προστασίας τους, έχει η ελληνική Πολιτεία. Οποιαδήποτε άλλη προσπάθεια υποστήριξης, συνδρομής και φροντίδας των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, οφείλει να έχει συμπληρωματικό χαρακτήρα και σε καμιά περίπτωση να μην υποκαθιστά την ευθύνη και την παρουσία τους Κράτους.
Ιστορικά, σε περιόδους εντεινόμενης οικονομικής κρίσης, παρατηρείται η αποδυνάμωση του τομέα της πρόνοιας και η αδυναμία της Πολιτείας να καλύψει τις πρόσθετες ανάγκες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και οι οικογένειές τους, γεγονός που τυγχάνει εκμετάλλευσης από συλλογικότητες που φορούν τον μανδύα του «εθελοντισμού» ή της «φιλανθρωπίας» και απώτερο σκοπό έχουν το ατομικό όφελος και το κέρδος.
Το εθνικό αναπηρικό κίνημα έχει διατρανώσει την αντίθεσή του με τέτοιου είδους αντιλήψεις και πρακτικές που προσπαθούν σκόπιμα να υποκαταστήσουν την παρουσία του Κράτους με απώτερο σκοπό το ίδιον όφελος και το κέρδος.
Προκειμένου να υπάρξει «σαφής» και «καθαρός» ορίζοντας όσον αφορά τον χώρο των Φορέων και των Οργανώσεων που δραστηριοποιούνται εθελοντικά προς όφελος των Ατόμων με Αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, και εμφορούνται από τα ιδανικά της αλληλεγγύης, της αυτοβοήθειας και της προσφοράς, θα πρέπει να δημιουργηθεί από την Πολιτεία. Ειδικό Μητρώο εγγραφής των εθελοντικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται προς τον σκοπό αυτόν.
Θα πρέπει να διασφαλιστεί η συνάφεια, η σχέση, η γνώση και η εμπειρία των εθελοντικών οργανώσεων, σχετικά με το προσφερόμενο από αυτές έργο, προς όφελος των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, έτσι ώστε να διασφαλιστεί τεκμηριωμένα, τόσο η σχετικότητα της εμπλοκής αυτών με τον χώρο της αναπηρίας, όσο και της αποδοτικότητας των δράσεων και των ενεργειών.
Θα πρέπει να υπάρχει σαφής και ενδελεχής έλεγχος, τόσο των δράσεων των εθελοντικών οργανώσεων, όσο και της αποδοτικότητας αυτών, προς όφελος των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, καθώς και συναφών κόστεων.
Θα ήταν θεμιτό σύμφωνα και με τις θεμελιώδεις αρχές της δικαιωματικής προσέγγισης για την αναπηρία, οι δράσεις ατομικών εθελοντών ή εθελοντικών οργανώσεων που αφορούν τα άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους, να λαμβάνουν υπόψη τους τις θέσεις και τις απόψεις των Φορέων του εθνικού αναπηρικού κινήματος, έτσι ώστε να εμπεδωθεί τεκμηριωμένη γνώση, αξιοποίηση της υπάρχουσας εμπειρίας και να αποτραπούν δράσεις και ενέργειες προς τα άτομα με αναπηρία που είναι ελλειμματικές και στερούνται τεχνογνωσίας, αφού κατά κανόνα στηρίζονται σε μειωμένη και ατομική βιωματική εμπειρία.
Τέλος, εμείς τα άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και οι οικογένειές μας, ως αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας που αντιμετωπίζουμε σε μεγαλύτερο βαθμό τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αγωνιζόμαστε για τον σεβασμό και την αναγνώριση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας, υπό το πρίσμα της νέας δικαιωματικής προσέγγισης για την αναπηρία, σε αντιδιαστολή με τις προσεγγίσεις ευκαιριακού και φιλανθρωπικού τύπου.
Πρακτικές και συμπεριφορές που αναπτύσσονται στη λογική της φιλανθρωπίας ή της ατομικής βιωματικής εμπειρίας, όχι μόνο δεν μπορούν να συμβάλλουν στην ποιοτική φροντίδα και υποστήριξη των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, αλλά αποτελούν τροχοπέδη στις δράσεις και στις ενέργειες των φορέων του εθνικού αναπηρικού κινήματος για την ισότιμη ένταξη των ατόμων με αναπηρία σε όλους τους τομείς της οικονομικής κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής».
Να σημειωθεί ότι το νομοσχέδιο περιλαμβάνει 26 άρθρα, πάνω στα οποία καλούνται να καταθέσουν την άποψή τους και να συμπληρώσουν τυχόν κενά, στο πλαίσιο της διαβούλευσης συλλογικότητες και πολίτες μεμονωμένα.
Αποτελεί μια καλή ευκαιρία να ακουστούν οι θέσεις όλων…
ΛΕΝΑ ΚΙΣΣΑΒΟΥ