Ασχετη με σεισμούς και μείωση ιχθυοαποθεμάτων η άμπωτη

Καθησυχαστικός ο Λαρισαίος γεωλόγος, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας Ιχθυολογίας-Υδάτινου Περιβάλλοντος Κώστας Σκόρδας *Πώς επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή και την κίνηση των πλανητών

Του Γ. Ρούστα
«Η πτώση της θαλάσσιας στάθμης, είναι ένα φαινόμενο που δεν θα πρέπει να μας προκαλεί ανησυχία και δεν είναι επικίνδυνο. Πρόκειται για ένα μετεωρολογικό φαινόμενο το οποίο άρχισε να γίνεται αντιληπτό στα μέσα με τέλη Φεβρουαρίου, το οποίο

παρατηρείται μέχρι και σήμερα και οφείλεται στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία».
Καθησυχαστικός εμφανίζεται ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας δρ. Κωνσταντίνος H. Σκόρδας, αναφορικά με το φαινόμενο της άμπωτης που παρατηρείται στη Μεσόγειο και φυσικά και στα παράλιά μας.
Μάλιστα ως γεωλόγος ο κ. Σκόρδας ξεκαθαρίζει ότι «σε καμία περίπτωση αυτό το φαινόμενο δεν σχετίζεται με σεισμούς», ενώ τονίζει πως το φαινόμενο δεν επηρεάζει καθοριστικά τα ιχθυοαποθέματα και η μείωσή τους μπορεί να αποδοθεί στην υπερθέρμανση του πλανήτη, τη ρύπανση του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή.
Όπως είναι γνωστό οι κάτοικοι των παράκτιων περιοχών της Μεσογείου το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν παρατηρήσει μια αξιοσημείωτη πτώση της θαλάσσιας στάθμης. Το φαινόμενο αυτό της πτώσης της θαλάσσιας στάθμης οφείλεται στο γεγονός ότι τα νερά στην ουσία «μαζεύονται» προς τον ωκεανό και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση της στεριάς σε περιοχές όπου καλυπτόταν με θάλασσα.
ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας δρ. Κωνσταντίνο H. Σκόρδα, «πρόκειται για ένα μετεωρολογικό φαινόμενο το οποίο άρχισε να γίνεται αντιληπτό στα μέσα με τέλη Φεβρουαρίου και το οποίο παρατηρείται μέχρι και σήμερα. Φαίνεται ότι εμφανίστηκε μετά το πέρας της κακοκαιρίας «Μήδεια», όπου το μεγαλύτερο μέρος της Μεσογείου σκεπάστηκε από έναν εκτεταμένο αντικυκλώνα, δηλαδή ένα πεδίο αυξημένης ατμοσφαιρικής πίεσης, το οποίο συνδέεται και με ασθενείς ανέμους και καλοκαιρία. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που δεν θα πρέπει να μας προκαλεί ανησυχία και δεν είναι επικίνδυνο. Από δορυφορικές μετρήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Κώστας Λαγουβάρδος, μετεωρολόγος και διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, διαπιστώθηκε το τελευταίο χρονικό διάστημα μια πτώση της θαλάσσιας στάθμης σε όλη τη Μεσόγειο, όπου η θάλασσα είναι από 40 έως 60 εκατοστά κάτω από τα κανονικά επίπεδα, άρα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα.
ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ
Όπως εξηγεί ο κ. Σκόρδας «αυτό το φαινόμενο οφείλεται στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Δηλαδή στις υψηλές πιέσεις που παρατηρούνται σε πολλές περιοχές της νότιας Ευρώπης. Οι υψηλές αυτές πιέσεις οδηγούν σε αυτήν τη χαμηλή στάθμη της θάλασσας. Στην ουσία η επιφάνεια του ωκεανού ουσιαστικά δρα ως ένα βαρόμετρο. Για κάθε 1 μιλλιμπάρ (millibar) αλλαγής της ατμοσφαιρικής πίεσης παρατηρείται μια άνοδος ή πτώση της στάθμης της θάλασσας κατά 1 εκατοστό. Η αύξηση της ατμοσφαιρικής πίεσης προκαλεί την πτώση της θαλάσσιας στάθμης, ενώ αντίστροφα η μείωση της ατμοσφαιρικής πίεσης οδηγεί σε ανύψωση της θαλάσσιας στάθμης. Για παράδειγμα, μια αύξηση της ατμοσφαιρικής πίεσης κατά 50 μιλλιμπάρ (millibar) πάνω από τον μέσο όρο θα ταπείνωνε-μείωνε το επίπεδο της θαλάσσιας επιφάνειας κατά 50 εκατοστά. Αυτό ακριβώς συνέβη και τώρα.
ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Το ίδιο φαινόμενο, πάλι από δορυφορικές λήψεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, παρατηρήθηκε και πάλι την περασμένη άνοιξη, όπου είχαμε πτώση της στάθμης η οποία επανήλθε στα κανονικά επίπεδα το φθινόπωρο. Η εκτίμηση του πρώην προέδρου του ΓΕΩΤΕΕ είναι ότι «το επόμενο χρονικό διάστημα θα αλλάξει η ατμοσφαιρική κυκλοφορία και η στάθμη σταδιακά θα επανέλθει. Κάποιον ρόλο όμως μπορεί να παίζει και η κίνηση των πλανητών και της σελήνης. Θέλω επίσης να προσθέσω ως γεωλόγος, ότι σε καμία περίπτωση αυτό το φαινόμενο δεν σχετίζεται με σεισμούς και δεν είναι επικίνδυνο, παρότι θα μπορούσε να είναι προσεισμικό φαινόμενο, επειδή σε περιοχές έντονων τεκτονικών διεργασιών από τις τεκτονικές δυνάμεις «φουσκώνει-μεγαλώνει» κατά κάποιον τρόπο ο φλοιός της γης για μικρό χρονικό διάστημα πριν τη διάρρηξη και έτσι παρατηρείται πτώση της θαλάσσιας στάθμης.
ΜΕΙΩΣΗ ΙΧΘΥΟΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ
Αν και ειδικότερος να απαντήσει σε όσους αποδίδουν στο φαινόμενο της πτώσης της θαλάσσιας στάθμης τη μείωση των ιχθυοαποθεμάτων είναι ένας οικολόγος - θαλάσσιος βιολόγος, ο κ. Σκόρδας εκτιμά ότι «αυτή μπορεί να αποδοθεί στην υπερθέρμανση του πλανήτη, τη ρύπανση του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τις ανθρωπογενείς εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει λόγω της διαστολής των επιφανειακών νερών και της τήξης των πάγων και παγετώνων. Οι μεταβολές που υφίσταται η βιόσφαιρα είναι πολλές και ραγδαίες. Πολλά είδη στην ξηρά (τα μισά στις εύκρατες ζώνες) έχουν επηρεαστεί. Για παράδειγμα τα πουλιά μεταναστεύουν σε άλλες περιοχές. Το πλαγκτόν και τα ψάρια της διαπαραλιρροιακής ζώνης έχουν μετατοπιστεί προς τους πόλους. Τα 2/3 των ψαριών της Βόρειας θάλασσας μετακινήθηκαν βορειότερα ή βαθύτερα μεταξύ 1977-2001, κ.ά. Επίσης καθοριστικότατο ρόλο παίζει και η υπεραλίευση. Αλιεύοντας προς τα κάτω την τροφική αλυσίδα αποψιλώνουμε τους πληθυσμούς που αποτελούν τροφή για τους ανώτερους καταναλωτές-θηρευτές. Οι ανώτεροι θηρευτές συμβάλλουν στη διάρθρωση ολόκληρων οικοσυστημάτων. Αν απομακρυνθούν δημιουργείται πρόβλημα, τόσο στα ανώτερα τροφικά επίπεδα όσο και στα κατώτερα».