Σημειώθηκαν εικόνες ντροπής, οι οποίες μας θλίβουν και δυστυχώς αποδεικνύουν το μέγεθος της αποδιοργάνωσης της πιο σπουδαίας και κραταιής επιχείρησης ηλεκτρισμού. Στοχευμένα και μεθοδευμένα, λοιπόν, η ΔΕΗ, όπως την γνώρισε ο ελληνικός λαός, δυσφημίστηκε τα τελευταία 20 χρόνια, αποδιοργανώθηκε, εκποιήθηκε και στην θέση της δημιουργήθηκαν εταιρίες, οι οποίες δυσλειτουργούν. Περαιτέρω όμως, υπάρχει σκόπιμη παραπληροφόρηση σχετικά με την περιουσία της ΔΕΗ η οποία τεμαχίζεται και εκποιείται συστηματικά.
Η ΔΕΗ ιδρύθηκε το 1950 με την εθνικοποίηση της μέχρι τότε ιδιωτικής παραγωγής και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας και με επιβολή ενός κρατικού μονοπωλίου. Από την σύλληψή της μέχρι και την ίδρυσή της και την θέση της σε λειτουργία, μπορούμε να μιλούμε, για μια κοσμογονία, για μια σπουδαία ανθρώπινη δημιουργία, για μία «επανάσταση» η οποία είχε ως απώτερο στόχο τον εξηλεκτρισμό της Ελλάδας, την σταδιακή ανάπτυξη της Χώρας και της κοινωνίας, η οποία προσπαθούσε να ανέλθει από τα συντρίμμια ενός Παγκοσμίου πολέμου καθώς και ενός εμφύλιου σπαραγμού. Η ΔΕΗ και οι εργαζόμενοί της ηγήθηκαν αυτής της προσπάθειας,δημιουργώντας όλες αυτές τις υποδομές, με απώτερο στόχο, η ηλεκτρική ενέργεια να φτάσει και στην ψηλότερη κορυφή της Χώρας και στο πιο απομακρυσμένο νησί της, ώστε κανένας κάτοικος να μην στερηθεί αυτό το πολύτιμο αγαθό. Για ν’ αναλογιστεί κανείς αυτό το τόλμημα, θα πρέπει να γνωρίζει ότι κατά την ίδρυση της ΔΕΗ με τον ιδρυτικό νόμο 1468/1950, λιγότερο από το 40% της Χώρας είχε πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια, ενώ κατόπιν αξιοποίησης των εγχώριων πλουτοπαραγωγικών πόρων και μάλιστα κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, καθώς και λόγω της φθηνής ενέργειας, κατάφερε μέχρι το 1999 να ηλεκτροδοτεί το 99,9% της Χώρας.
Η ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΔΕΗ
Οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ, μέχρι το έτος 1966 ήταν ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ. Με τον ν. 4491/1966 λειτούργησε ο ασφαλιστικός φορέας της ΔΕΗ, η οποία κατέστη και εργοδότης και ασφαλιστής του προσωπικού της, ενώ από την ισχύ του α. 7 παρ. 2 σχηματίστηκε περιουσία του νέου ασφαλιστικού φορέα, η οποία ενσωματώθηκε στην περιουσία της ΔΕΗ η οποία διατήρησε την πλήρη και αποκλειστική διαχείριση πόρων του φορέα στο πλαίσιο της, κατά τις ανωτέρω διατάξεις, ιδιότητάς της, δηλαδή εργοδότη και ασφαλιστή του προσωπικού της. Η κίνηση αυτή υπήρξε κεφαλαιώδους σημασίας για την μετέπειτα ανοδική πορεία της ΔΕΗ, καθότι σε μια νεοσυσταθείσα επιχείρηση, η επί σειρά ετών απασχόληση ικανού αριθμού προσωπικού (30.000), μέχρι την συνταξιοδότησή του, δημιούργησε μια τεράστια περιουσία από ασφαλιστικές υποχρεώσεις, οι οποίες κεφαλαιοποιήθηκαν από την ΔΕΗ δια επέκτασης των δραστηριοτήτων της (εκσυγχρονισμός, δημιουργία νέων μονάδων, επέκταση δικτύου, ένταξη στο πελατολόγιο του συνόλου της ελληνικής επικράτειας). Άλλωστε η ενσωματωμένη μέχρι τις 31-12-1992 στη ΔΕΗ, ασφαλιστική περιουσία των εργαζομένων της, με την αναλογιστική μελέτη των εταιριών WYATT και PRUDENTIAL, υπολογίστηκε σε 1,538 τρις δρχ. και συμφωνήθηκε ρητώς ότι στο μέλλον η ποσοτική της εξέλιξη θα προσδιορίζεται σε τακτές ημερομηνίες με μελέτες επικαιροποίηση της. Το έτος 2004 ανάλογη μελέτη προσδιόρισε την ενσωματωμένη περιουσία των ασφαλισμένων στα 10.891 δις. ευρώ, ενώ σύμφωνα με την τελευταία αναλογιστική μελέτη (2007) αυτή εκτιμήθηκε στο ύψος των 11,9 δις. ευρώ. Προκύπτει δηλαδή ότι σχεδόν το σύνολο της περιουσίας της ΔΕΗ, ήταν προϊόν της ενσωματωμένης σ’ αυτή ασφαλιστικής περιουσίας των εργαζομένων της, σε ποσοστό ανώτερο του 95%. Για να γίνει πιο κατανοητό, το σύστημα που ακολουθήθηκε με τον ν. 4491/1966 ήταν γνήσιο κεφαλαιοποιητικό, δηλαδή για κάθε εργαζόμενο στη ΔΕΗ δημιουργήθηκε μια «προσωπική» ασφαλιστική περιουσία, από τις καταβολές των εισφορών στην επιχείρηση, ενσωματωμένη στην περιουσία της επιχείρησης. Το άθροισμα, λοιπόν, όλων αυτών των «προσωπικών» ασφαλιστικών περιουσιών των εργαζομένων της ΔΕΗ, αποτελούσε την ασφαλιστική περιουσία του τότε φορέα Ασφάλισης Προσωπικού της ΔΕΗ, η οποία παραμένει ενσωματωμένη στην περιουσία της ΔΕΗ και ισούται με τη συνολική ασφαλιστική υποχρέωση της ΔΕΗ έναντι των ασφαλισμένων της.
Κατόπιν, το Κράτος βάσει του α. 34 παρ. 12 Ν. 2773/1999 κύρωσε το α. 2 της συμφωνίας μεταξύ Υπουργού Ανάπτυξης και ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ και ΠΟΣ ΔΕΗ, αναγνωρίζοντας πλήρως τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ προς τον ασφαλιστικό φορέα, έναντι της προαναφερόμενης ενσωματωμένης περιουσίας και υποκαθιστώντας τη ΔΕΗ σε όλες τις ασφαλιστικές της υποχρεώσεις της προς του εργαζομένους και συνταξιούχους της. Προς τούτο, το Κράτος ανέλαβε την πλήρη κάλυψη με τις αναγκαίες καταβολές, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 6, όλων των αναγκών του νέου Ασφαλιστικού Φορέα της ΔΕΗ και των εν γένει υποχρεώσεών του. Οι υποχρεώσεις δε που ανέλαβε το Κράτος, αποτελούν αντιπαροχές έναντι της περιουσίας του Ασφαλιστικού φορέα κατά τα αναφερόμενα στην παρ. 1, με την οποία περιουσία, προσαυξάνεται η περιουσία της ΔΕΗ και ουσιαστικά του Κράτους ως ιδιοκτήτη της επιχείρησης.
Η ΔΕΗ ΑΕ έκτοτε δραστηριοποιήθηκε αποκλειστικά και μόνο στον τομέα της αφορώσας ηλεκτρικής ενέργειας ενώ ο Οργανισμός Ασφάλισης Προσωπικού της ΔΕΗ, κατέστη οιονεί καθολικός διάδοχος της ΔΕΗ σε όλα τα θέματα κοινωνικής ασφάλισης, υποχρεούμενος κατά τη ρητή διάταξη του α. 5 να καλύψει να εξασφαλίσει και να προστατεύσει εις το ακέραιο όλες τις ασφαλιστικές παροχές και υποχρεώσεις των ασφαλισμένων του. Για να είναι αυτό δυνατόν, ο Οργανισμός, ενόψει του ότι δεν μεταβιβάσθηκε σ’ αυτόν η εξυπηρετούσα τον καταργούμενο ασφαλιστικό φορέα της ΔΕΗ περιουσία, αλλά παρέμεινε ενσωματωμένη στην περιουσία αυτής, θεσπίσθηκε υποχρέωση του Κράτους να καλύπτει με τις αναγκαίες καταβολές που εγγράφονται στον εκάστοτε κρατικό προϋπολογισμό όλες τις οικονομικές ανάγκες του νέου Οργανισμού, καταβάλλοντας πάγιο πόρο, ο οποίος συνίσταται στο ποσό της διαφοράς εσόδων μείον τις παροχές του ασφαλιστικού φορέα και ο οποίος δίνεται έναντι της ενσωματωμένης στην περιουσίας της ΔΕΗ ασφαλιστικής περιουσίας.
Επομένως η κατ’ άρθρα 7 παρ. 2 και 35 Ν. 4491/1966 αρχική εγγύηση της ΔΕΗ για την κάλυψη των δαπανών και υποχρεώσεων του προσωπικού της αποκαταστάθηκε από τον κατά το άρθρο 34 Ν. 2773/1999 κρατικό πόρο του ΟΑΠ ΔΕΗ, ο οποίος μετά τη θέση σε ισχύ των άρθρων 3 και 72 του Ν. 3655/2008, αποτελεί πόρο του ΤΑΠ – ΔΕΗ ΙΚΑ ΕΤΑΜ και του ΤΕΑΠΑΠ ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ νυν πλέον ΕΦΚΑ.
Συνοψίζοντας και για να καταστεί ξεκάθαρο το ζήτημα της περιουσίας της ΔΕΗ και ο λόγος για τον οποίο οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι της ΔΕΗ είμαστε αντίθετοι στην εκποίηση της περιουσίας της και στον κατακερματισμό είναι διότι σχεδόν το σύνολο της περιουσίας της, είναι προϊόν της ενσωματωμένης σ’ αυτή ασφαλιστικής περιουσίας μας, σε ποσοστό ανώτερο του 95%.
Η ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΗΣ ΔΕΗ
Κρίσιμο ζήτημα είναι αν η Οδηγία 2009/72/ΕΚ, περιελάμβανε διατάξεις με τις οποίες επιβαλλόταν η υποχρέωση ιδιωτικοποίησης δημοσίων επιχειρήσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και αν υφίστανται κατευθυντήριες διατάξεις για την λήψη μέτρων ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ ΑΕ. Αφενός λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι εκτός από την πρόβλεψη υποχρέωσης του Ελληνικού Κράτους περί ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ ΑΕ, υφίσταται και η πρόβλεψη αντίστοιχα ενός δικαιώματος χορηγούμενου σε ιδιώτες, χωρίς να απαιτείται, συγχρόνως, λήψη μέτρων και από το Κράτος. Εξάλλου, από καμία διάταξη της ως άνω Οδηγίας, δεν προκύπτει ότι το Ελληνικό Κράτος, είναι υποχρεωμένο να προβεί σε εκχώρηση της ιδιοκτησίας του επί των επιχειρήσεων παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Σκοπός της Οδηγίας είναι η εξασφάλιση της ίσης μεταχείρισης των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας, μέσω της ισότιμης πρόσβασης στο δίκτυο μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και της άδειας παραγωγής από ανεξάρτητη αρχή. Εφόσον αυτά πληρούνται και εξασφαλίζονται, το καθεστώς της ΔΕΗ ΑΕ και της συμμετοχής του Κράτους στο μετοχικό της κεφάλαιο δεν ρυθμίζεται από την Οδηγία. Αντιθέτως και υπό το πρίσμα της ασφάλειας του εφοδιασμού ηλεκτρικής ενέργειας στη Χώρα και μάλιστα στη χαμηλότερη δυνατή τιμή, η Οδηγία, θέτει όρια στην ιδιωτικοποίηση των δημοσίων επιχειρήσεων.
Με τον ν. 4001/2011 για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας ομολογήθηκε ότι το μονοπώλιο της διαχείρισης του δικτύου της ΔΕΗ μπορεί να μεταβιβαστεί μέχρι ποσοστό 49% σε τρίτους, μέσω διάθεσης μειοψηφικού πακέτου. Κατ’ αυτό τον τρόπο προβλέφθηκε η απομείωση της περιουσίας της ΔΕΗ ΑΕ (στην οποία είναι ενσωματωμένη η ασφαλιστική μας περιουσία), καθώς και η εκποίηση μονάδων, η οποία αναπόφευκτα οδηγεί σε μείωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και μείωση των εσόδων της ΔΕΗ Α.Ε, την οποία προαναγγέλλουν οι Κυβερνήσεις, ως μια φυσική πορεία, με σκοπό την κατασυκοφάντηση και την δημιουργία εχθρικών αντανακλαστικών στην κοινωνία, προς μία επιχείρηση η οποία λειτούργησε πρωτοπόρα και κατέστη ατμομηχανή της σύγχρονης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Χώρας.
Η ανωτέρω κατάτμηση που συντελείται τα τελευταία έτη, πλέον της προσβολής των δικαιωμάτων μας, όπως αναλύθηκαν ανωτέρω, συνεπάγεται και κινδύνους για τον ενεργειακό εφοδιασμό της Χώρας. Η διάθεση υλικοτεχνικής υποδομής και φυσικών πόρων που ανήκουν στην ΔΕΗ ΑΕ, σε τιμές ευκαιρίας, λόγω των οικονομικών συνθηκών, οδηγούν στο βασικό ερώτημα προς την κοινωνία. Επιθυμεί πράγματι ο Ελληνικός λαός, να πραγματοποιούνται τέτοιες εκποιήσεις της επιχείρησής του, που τον «ανέθρεψε» και του χάρισε το φώς; Οφείλει να γνωρίζει ότι οποιαδήποτε επένδυση πραγματοποιείται στην παρούσα συγκυρία, ενδέχεται βραχυπρόθεσμα να λειτουργεί και ν’ αποφέρει κέρδη στους ιδιώτες, αλλά εύκολα εγκαταλείπεται, όταν η επένδυση αυτή καταστεί ζημιογόνος, με ό,τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτή η πρακτική στον ενεργειακό εφοδιασμό της Ελλάδας.
Εμείς από τη θέση μας, θα διεκδικήσουμε ό,τι μας ανήκει. Επιθυμούμε να βρούμε συνοδοιπόρο σ’ αυτή την προσπάθειά μας, το σύνολο της κοινωνίας, για την οποία εργαστήκαμε επί 40 έτη έκαστος, χωρίς ν’ αφήσουμε ούτε μία μέρα χωρίς ηλεκτρικό, κανένα σημείο της Χώρας, ακόμη και το πιο απομακρυσμένο.
Πανελλαδικός Σύλλογος Συνταξιούχων ΔΕΗ