ΤΥΡΝΑΒΟΣ (Γραφείο «Ε»)
Του Κώστα Τσόλα
Συμβαίνει κι αυτό, στην περίοδο της οικονομικής κρίσης που διανύει η χώρα: πρόβλημα εύρεσης εργασίας, πέρα από τους ανθρώπους, έχουν και τα ζωντανά.
Απτό παράδειγμα τα δεκαπέντε μουλάρια που κατέχει ο Τυρναβίτης κ. Γιώργος Μπουκουβάλας τα οποία κυρίως μεταφέρουν στα βουνά ξυλεία, από τα δάση στους δασικούς δρόμους για να φορτωθούν στη συνέχεια στα φορτηγά αυτοκίνητα και να φτάσουν στο τζάκι ή την ξυλόσομπα, των χωριών και των πόλεων.
Σύμφωνα όμως με τον κ. Μπουκουβάλα, οι περισσότεροι υλοτόμοι και κυρατζήδες είναι χωρίς δουλειά. Κι αυτό γιατί, από τη μια πλευρά η πολιτεία φορολογεί τους δασικούς συνεταιρισμούς από το πρώτο ευρώ με 26% και από την άλλη, έχουμε αθρόες εισαγωγές καυσόξυλων από τρίτες χώρες σε χαμηλότερη τιμή και αφορολόγητα!
Μάλιστα πρόκειται για ξύλα που πολλές φορές είναι ακατάλληλα.
Ο συνδυασμός αυτός έχει ως αποτέλεσμα οι έμποροι να μην μπορούν να απορροφήσουν την ντόπια ξυλεία και να πωλούν εισαγόμενα ξύλα τα οποία οι πολίτες αγοράζουν πιο φθηνά, μη γνωρίζοντας οι περισσότεροι την ποιότητα και –τελικά- την απόδοσή τους.
Ο ιδιοκτήτης μουλαριών και αλόγων, ο κυρατζής, είναι ένα από τα παλαιότερα επαγγέλματα, το οποίο συνεχίσει την παρουσία του μέσα στον χρόνο ο οποίος μεταφέρει υλικά με τα ζώα του.
Δυστυχώς σήμερα οι ντόπιοι κυρατζήδες βρίσκονται στην ανεργία, με τα μουλάρια τους σταβλισμένα.
Προπολεμικά οι κυρατζήδες ή αγωγιάτες ήταν εκείνοι οι οποίοι μετέφεραν εμπορεύματα από τόπο σε τόπο. Ήταν άνθρωποι που ένωναν περιοχές μακρινές η μία από την άλλη, μεταφέροντας παράλληλα και τα γεγονότα που συνέβαιναν στον ένα ή στον άλλο τόπο.
Σήμερα οι κυρατζήδες χρόνο με το χρόνο χάνονται. Ένας από τους λιγοστούς που απέμειναν είναι και ο Γιώργος Μπουκουβάλας, Σμιξιώτης στην καταγωγή μόνιμος κάτοικος Τυρνάβου.
Ο Γιώργος Μπουκουβάλας διατηρεί σήμερα δεκαπέντε μουλάρια με τα οποία εργάζεται στα δάση των ελληνικών βουνών μεταφέροντας ξύλα. Εργασία κοπιαστική, μέσα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, με βροχές και χιόνια.
Από τον Απρίλιο μέχρι και τον Οκτώβριο η ομάδα των κυρατζήδων, τέσσερα – πέντε άτομα, αφού γίνουν οι επαγγελματικές επαφές και συμφωνίες, μαζί με τα μουλάρια, παίρνουν τον δρόμο για τα βουνά.
Κύρια ασχολία η μεταφορά ξυλείας μέσα από απόκρημνους βράχους και χαράδρες μέχρι τον κεντρικό δρόμο, όπου περιμένουν τα φορτηγά αυτοκίνητα. Αποστάσεις από μερικές δεκάδες μέτρα μέχρι και χιλιόμετρα μέσα στο δάσος.
Αναφερόμενος στις δυσκολίες της δουλειάς ο κ. Μπουκουβάλας σημειώνει: «Ο κυρατζής είναι μια από τις πιο δύσκολες εργασίες. Ενώ σε κάθε δουλειά με την πάροδο των χρόνων υπάρχει μια εξέλιξη, ένα νέο μηχάνημα, σύγχρονος εξοπλισμός κ.λπ., σε μας δεν άλλαξε τίποτα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Είμαστε πάνω από έξι μήνες στα βουνά αποκομμένοι από οικογένειες και φίλους.
Εκεί μετά τη δουλειά πρέπει μόνοι να φροντίσουμε για όλα, την καθαριότητα, το φαγητό και κυρίως να προσέξουμε τα ζώα μας γιατί από αυτά ζούμε. Πρέπει να τα προσφέρουμε καλό τάισμα, για να είναι γερά και δυνατά. Να τα πεταλώσουμε ώστε να μπορούν να σκαρφαλώνουν με ασφάλεια πάνω στους υγρούς βράχους των βουνών».
Οι κυρατζήδες μένουν όλο το διάστημα της δουλειάς σε αυτοσχέδιες ξύλινες καλύβες μέσα στο δάσος. Με το χάραμα της μέρας (εδώ το ρολόι και το ξυπνητήρι δεν χρειάζονται), αφού ταΐσουν τα ζώα και πιουν ένα ζεστό καφέ για να πάρουν δύναμη παίρνουν το μονοπάτι για συγκεκριμένο σημείο του δάσους όπου οι υλοτόμοι κόβουν τα δέντρα που προηγουμένως έχει εγκρίνει το Δασαρχείο.
Όλα αυτά και πολλά περισσότερα πραγματοποιούνται όταν υπάρχει δουλειά στο βουνό.
Σήμερα όμως για τον Γιώργο Μπουκουβάλα και τα δεκαπέντε «φορτηγά» του υπάρχει ανεργία. Τα μουλάρια βρίσκονται σταβλισμένα στην περιοχή «Ταβέρνα» λίγο έξω από το Δαμάσι Τυρνάβου.
Ο ίδιος παραπονιέται λέγοντας: «Δυστυχώς δεν υπάρχουν δουλειές γιατί όλοι οι έμποροι ξυλείας αγόρασαν οι ίδιοι μουλάρια και χρησιμοποιούν χαμηλόμισθους και ανασφάλιστους αλλοδαπούς με αποτέλεσμα εμείς οι ντόπιοι κυρατζήδες να μένουμε χωρίς δουλειά, ενώ τα έξοδα καθημερινά τρέχουν, ζωοτροφές, ΙΚΑ κ.λ.π.
Γι’ αυτό το λόγο αναγκαζόμαστε να δουλεύουμε και εμείς για τα έξοδα και όχι για το μεροκάματο».
ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ
Ο Γιώργος Μπουκουβάλας μη βρίσκοντας δουλειά στα βουνά και στα δάση στρέφει τώρα όπως και οι συνεργάτες του το βλέμμα τους στα ελληνικά νησιά. Εκεί στους παραδοσιακούς οικισμούς όπου δεν επιτρέπεται και δεν είναι δυνατή η διέλευση οχημάτων στα στενά γραφικά σοκάκια η λύση των τετράποδων «φορτηγών» είναι ιδανική.
Αφού μπορούν να αναλάβουν εργασίες όπως αποκομιδή απορριμμάτων, μεταφορά οικοδομικών υλικών, αλλά γιατί όχι και μεταφορά τουριστών.
Και καταλήγει χαριτολογώντας: «Τα μουλάρια μου είναι ζώα αντοχής και πολυδουλεμένα. Τα αξίζει και αυτά, μετά το πράσινο του βουνού να δουν και το γαλάζιο της θάλασσας».
Οποιος δήμαρχος νησιού ενδιαφέρεται ας επικοινωνήσει στο τηλέφωνο: 6972-802641.
