Μαθήτριες κατασκεύασαν σκάφος που συλλέγει σκουπίδια από το νερό

*ΤΟ 10ο ΓΕΛ ΠΗΡΕ ΤΗ 2η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ * Ο ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Ζ. ΚΑΡΑΣΙΜΟΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤHN ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ «OCEANIS» ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ STEAM

Της Νατάσας Πολυγένη
Σκάφος που συλλέγει σκουπίδια από τη θάλασσα, τα ποτάμια και τις λίμνες κατασκεύασαν τρεις μαθήτριες του 10ου Γενικού Λυκείου Λάρισας, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Πληροφορικής και βασικού στελέχους της ΕΕΠΕΚ Ζήση Καρασίμου. Στη διάρκεια της

καραντίνας του περασμένου Μαρτίου η ομάδα των κοριτσιών, Αφροδίτη Γκότση, Αλεξία Πατσιομύτη και Έλλη Μπομπόλα, έχοντας στο πλευρό τους τον καθηγητή τους, εργάστηκε ακατάπαυστα με στόχο να συμμετάσχει, στον 2ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ανοιχτών Τεχνολογιών, με κεντρικό θέμα την κλιματική αλλαγή, που πραγματοποιήθηκε εν μέσω πανδημίας. Οι μαθήτριες της Α’ Λυκείου (σήμερα φοιτούν στη Β’ τάξη) του 10ου Γενικού Λυκείου τα κατάφεραν και πήραν πανελλήνια τη 2η καλύτερη βαθμολογία στον διαγωνισμό.
Ο επιβλέπων καθηγητής κ. Ζήσης Καρασίμος περήφανος για τη σπουδαία δουλειά των μαθητριών του, μιλώντας στην «Ε» τόνισε ιδιαίτερα την αξία τέτοιων διαγωνισμών που στοχεύουν στο να ενθαρρύνουν τη δημιουργικότητα και φαντασία των μαθητών και βοηθούν ιδιαίτερα στον διαμοιρασμό της γνώσης ανάμεσα στους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία. Στον συγκεκριμένο διαγωνισμό πάνω από 2.000 μαθητές και μαθήτριες και 260 εκπαιδευτικοί, οργανωμένοι σε 243 ομάδες από όλη την Ελλάδα, συμμετείχαν κάτω από αντίξοες συνθήκες και πειραματίστηκαν μαθαίνοντας με τις Ανοιχτές Τεχνολογίες.
Οι ομάδες των μαθητών κατέθεσαν πολύ δημιουργικές και πρωτότυπες προτάσεις για τη χρήση και την αξιοποίηση ανοιχτών τεχνολογιών για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης (όπως arduino, raspberryPi, thymio, Edison, Mbot. ESP32 κ.ά.), τρισδιάστατων τεχνολογιών σάρωσης-σχεδιασμού-εκτύπωσης και ανοιχτού λογισμικού.
 Όλα τα έργα των ομάδων που ολοκληρώθηκαν ήταν εξαιρετικά. Τα έργα των ομάδων που διακρίθηκαν, ξεχώρισαν για τη σύλληψη της ιδέας και την υλοποίησή της, για τις αναλυτικές οδηγίες κατασκευής, χρήσης και διδασκαλίας ώστε να μπορούν να είναι επαναχρησιμοποιήσιμα και από άλλα σχολεία.
«Το σχολείο μας, το 10ο Γενικό Λύκειο Λάρισας κατέλαβε τη 2η καλύτερη βαθμολογία με το έργο “Το SOS των ωκεανών• Η αποστολή του Oceanis”. Πρόκειται για ένα ειδικού σκοπού σκάφος, το «Oceanis», το οποίο κινούμενο πάνω στο νερό προς όλες τις κατευθύνσεις μέσω λογισμικού από κινητό/tablet, καταφέρνει να περισυλλέγει τα σκουπίδια της θάλασσας, των ποταμών και λιμνών σε έναν κάδο. Παράλληλα, το «Oceanis» επιτελεί επιστημονικό έργο μετρώντας τη θερμοκρασία του νερού και τη θολότητά του, στέλνοντας online αυτές τις μετρήσεις σε μια πλατφόρμα του διαδικτύου, όπου μας εμφανίζονται σε πραγματικό χρόνο οι γραφικές παραστάσεις αυτών των μεγεθών» αναφέρει ο κ. Καρασίμος. Ποιο ήταν το σκεπτικό όμως πίσω από την υλοποίηση αυτού του έργου;
«Η πρότασή μας σχετίζεται άμεσα με το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και ειδικότερα με την προστασία του περιβάλλοντος. Σήμερα στους ωκεανούς, στα ποτάμια και στις λίμνες συσσωρεύονται αμέτρητοι τόνοι σκουπιδιών από τις καθημερινές δραστηριότητες του ανθρώπου-καταναλωτή με δραματικά αποτελέσματα για τη βιοποικιλότητα των υδάτινων περιβαλλόντων και στην τελική για την ίδια την επιβίωση του ανθρώπινου γένους μακροπρόθεσμα. Επομένως, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη εξεύρεσης λύσης καθαρισμού σημαντικού τουλάχιστον μέρους, των σκουπιδιών για την ανακούφιση των τεράστιων αυτών υδατικών λεκανών.
Για τον σκοπό αυτόν προτείναμε ένα πρωτότυπο αυτοκινούμενο θαλάσσιο σκάφος που το ονομάσαμε «Oceanis». Αυτό, στην τελική του εκδοχή θα κινείται μέσω ηλιακής ενέργειας αυτόνομα, ενώ στην παρούσα υλοποίηση χρησιμοποιείται η ανοιχτού τύπου τεχνολογία Arduino. Το σκάφος σχεδιάστηκε από την αρχή μέσω ανοιχτού λογισμικού CAD (OpenSCAD) και εκτυπώθηκε στον διαθέσιμο 3D εκτυπωτή ULTIMAKER 3 του σχολείου.
Το «Oceanis» κινείται στο νερό με τη βοήθεια δύο κινητήρων με δυνατότητα ελέγχου τους μέσω εφαρμογής με κινητό. Για την εφαρμογή χρησιμοποιείται το ανοιχτό λογισμικό AppInventor και η επικοινωνία γίνεται με bluetooth. Το «Oceanis» συλλέγει τα σκουπίδια μέσω μιας ταινίας - ενός ιμάντα - μεταφοράς.
Παράλληλα το «Oceanis» συλλέγει με δύο ειδικούς αισθητήρες επιστημονικά δεδομένα του υδάτινου περιβάλλοντος (θερμοκρασία και καθαρότητα νερού) και τα στέλνει με τη βοήθεια ειδικού αισθητήρα (και του Arduino στο cloud σε μια πλατφόρμα IoT που με τη σειρά της θα τα διαθέτει μέσω Internet σε συσκευές (Η/Υ, tablet, κινητό), ώστε να παρακολουθούμε αυτά τα δεδομένα μέσω γραφικών παραστάσεων. Όλα τα λογισμικά αναπτύχθηκαν σε ανοιχτά περιβάλλοντα κατ’ απαίτηση του διαγωνισμού και όλα τα τμήματα του project σχεδιάσθηκαν και κατασκευάσθηκαν από το μηδέν».
Πέρα από την ικανοποίηση για την επιτυχία του συγκεκριμένου project ο κ. Καρασίμος σχολιάζει ότι ιδιαίτερη αξία έχει το γεγονός ότι μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί και από άλλα σχολεία και είναι πολύ σημαντικό το Υπουργείο Παιδείας που καταρτίζει τα νέα αναλυτικά προγράμματα να δώσει «χώρο» και κίνητρα για εκπαίδευση STEAM.
«Ζούμε σε μια εποχή που είναι επιτακτική ανάγκη ο εκσυγχρονισμός των σχολικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων μέσω της αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών. Τέτοιου είδους καινοτόμες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις καθιστούν τη μάθηση, τη διδασκαλία, αλλά και την παραγωγή νέας γνώσης περισσότερο αποδοτικές και πιο ελκυστικές. Οι μαθητές πρέπει να μάθουν νέους τρόπους να προσεγγίζουν τα προβλήματα, να αποκτούν δεξιότητες, να δημιουργούν και να χρησιμοποιούν εργαλεία με καινοτόμους τρόπους» καταλήγει.