Πλάτανος 800 ετών στην πλατεία της Ανατολής

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΑΔΕΙΧΘΕΙ ΣΕ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

Ο καθηγητής Δασοπονίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Θεοχάρης Δ. Ζάγκας που εξέτασε τον γερο-πλάτανο στην πλατεία της Ανατολής Αγιάς

Τα θεμέλιά μου στα Βουνά.
Και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους.
Και πάνω τους η μνήμη καίει.
Άκαυτη βάτος.
Μνήμη του λαού μου σε λένε Πίνδο και σε λένε Άθω.
ΟΔ. ΕΛΥΤΗΣ

Αν ο πλάτανος που βρίσκεται στην πλατεία του χωριού μου, στην Ανατολή της Αγιάς, είχε μνήμη και γλώσσα, θα μας μιλούσε για τους αιώνες που πέρασαν.

Θα μας μιλούσε για τα κοπάδια των βοσκών του Κισσάβου που φιλοξενούσε στον ίσκιο του, αιώνες πριν κτιστεί το χωριό, θα μας μιλούσε για την εκκλησία του Αγ. Γεωργίου, που κτίζεται δίπλα του, θα μας μιλούσε για το στολίδι της πλατείας του χωριού το καμπαναριό του Αγίου Γεωργίου που κτίζει ο Ηπειρώτης Πρωτομάστορας Ντούλας Κούρναβος. Θα μας μιλούσε για τα καρυοφύλλια της κλεφτουριάς, την μπότα των Ιταλών και Γερμανών κατακτητών. Τον θρήνο και τα δάκρυα του εμφυλίου, τις κοινωνικές εκδηλώσεις, τις σχολικές γιορτές, τα θρυλικά πανηγύρια.
Στο βιβλίο του Θανάση Δήμκου «Βερδικούσια Ιχνηλατώντας τη γενέθλια γη» διαβάζω την πληροφορία, πως στη Βερδικούσια Ελασσόνας υπάρχει ένας αιωνόβιος πλάτανος για τον οποίο ο κ. Δήμκος από αγάπη και ενδιαφέρον για τον τόπο του, παρακάλεσε τον καθηγητή Δασοπονίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Θεοχάρη Δ. Ζάγκα να επισκεφτεί το χωριό και να εκπονήσει μελέτη για τον γεροπλάτανο της Βερδικούσιας.
Επιθυμώντας να γίνει κάτι ανάλογο για τον πλάτανο του χωριού μου, εκμυστηρεύτηκα τις σκέψεις μου στον Βερδικουσιώτη φίλο μου Νίκο Μηλιώνη, γαμπρό στην Ανατολή (σύζυγο της Ρεβέκκας Κουκουλιού). Ο Νίκος Μηλιώνης κάλεσε στην Ανατολή τον κ. Καθηγητή. Ο κ. Ζάγκας επισκέφτηκε την Ανατολή Αγιάς την Παρασκευή 21 Αυγούστου 2020.
Είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε έναν πραγματικό δάσκαλο και χαρισματικό συμπατριώτη. Κατάγεται από το Δομένικο Ελασσόνας και αγαπά την επιστήμη του γιατί τα «θεμέλιά του είναι στα βουνά». Μας μίλησε για τα βουνά μας, τα οποία είναι κιβωτοί βιοποικιλότητας, μοναδικά τοπία και ιδανικές περιοχές για την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων ποιοτικού νερού.
Μας μίλησε για τα δάση και τα δέντρα εντός των οικιστικών περιοχών, σαν να μιλούσε για τα αδέλφια του. Ο κ. Ζάγκας εξέτασε μακροσκοπικά τον αιωνόβιο πλάτανο, κατέγραψε τα χαρακτηριστικά του (διάμετρο κορμού-ύψος-διάμετρο σκιάς κόμης) και με ειδικό όργανο πήρε δείγμα από τον κορμό για τον προσδιορισμό της ηλικίας του. Η πρώτη εκτίμηση του κ. Καθηγητή είναι πως ο γερο-πλάτανος της Ανατολής ξεπερνά τα 800 χρόνια. Παράλληλα, παρατήρησε και τα άλλα δύο πλατάνια της πλατείας - πολύ μικρότερης ηλικίας.
Στη συνέχεια πήγε στη θέση Παναγιά, όπου υπάρχουν 3 πλάτανοι ο ένας εξ’ αυτών δίδυμος και έκανε σχετικές παρατηρήσεις και διαπιστώσεις. Έδωσε αναλυτικές οδηγίες για τη συντήρησή τους και πρότεινε ειδική παρέμβαση για την ανασύσταση των κατεστραμμένων ιστών.
Ο κ. Ζάγκας εξέφρασε την ευαρέσκειά του για την Ανατολή και τις ομορφιές της και υποσχέθηκε να ξανάρθει για να επισκεφθεί το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου. Θα εξετάσει στο εργαστήριό του τα στοιχεία που συνέλεξε και σε εύλογο χρόνο θα έχουμε τη γνωμάτευσή του με τη σφραγίδα του Αριστ. Πανεπ. Θεσσαλονίκης. Η γνωμάτευση του κ. Ζάγκα θα διαβιβαστεί στον Δήμο Αγιάς, ο οποίος έχει την αρμοδιότητα να αναδείξει το αιωνόβιο δένδρο ως ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ επίσης θα δημοσιευθεί στο βιβλίο μου, το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο καλοκαίρι με τον τίτλο «Η ΖΩΝΤΑΝΗ ΜΝΗΜΗ».
Στέλιος Τσιανίκας.