αλλά μέσα μου είχα μεγάλη χαρά, μια αδικαιολόγητη ζεστασιά. Ρωτάω τον άλλο επίτροπο ”Γιάννη, τη νιώθεις τη χαρά;”, ”ναι” μου απαντάει. ”Αν ήμασταν αλλού, σε κάποιο χειμερινό προορισμό, θα είχαμε τέτοια χαρά”, τον ξαναρωτάω. ”Όχι” μου λέει. Ε, αυτή είναι η ”πληρωμή” για όλη τη δουλειά που κάνουμε προσφέροντας από τη θέση του επιτρόπου» θα πει στην «Ε» ο Αντώνης Αραμπατζής, ένας εκ των τεσσάρων επιτρόπων που διακονεί τον Αγιο Αχίλλιο στο Αχίλλειο Λάρισας, μιλώντας για τη θέση ευθύνης που διακονεί.
Μικρά χωριά μεγάλοι «μπελάδες» για τα μέλη των εκκλησιαστικών επιτροπών που καλούνται κατά τη διάρκεια της θητείας τους να γίνουν και νεωκόροι και ψάλτες και καθαριστές και φύλακες και ταμίες και λογιστές, μα και νομικοί αφού οι εκκλησίες είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με τις ευθύνες που εκπορεύονται από το καθεστώς αυτό να είναι πολλές και σημαντικές. Κι από έσοδα; Ελάχιστα! Πόσα χρήματα μπορούν να μαζευτούν από τον οβολό των λίγων πιστών που πηγαίνουν στην εκκλησία κάθε Κυριακή; Εν αντιθέσει με τα έξοδα που τρέχουν και είναι αμείλικτα: Λεφτά για το πετρέλαιο για τη θέρμανση τον χειμώνα, λεφτά για την πληρωμή των υπηρεσιών ωφέλειας, για τον ψάλτη, για διάφορα μικρά απρόοπτα που τυχαίνουν συχνά-πυκνά, για κεράκια, για λάδι, για..., για..., σε μια λίστα που ουκ έστιν τέλος.
«Βάζουμε προσωπική δουλειά και οι τέσσερις επίτροποι. Μεγάλο το έργο στο οποίο καλούμαστε να αντεπεξέλθουμε και με τα έσοδα των ναών να είναι λίγα. Περιμένουμε από το κεράκι των πιστών να συγκεντρώσουμε κάποια έσοδα για να κάνουμε κάποια έργα, χωρίς να σας κρύβω ότι πολλές φορές βάζουμε το χέρι στην τσέπη μας για να βοηθήσουμε σε κάποιο μικροέργο, εκτός από τη σωματική δουλειά που βέβαια αυτή εννοείται.
Εχουμε τη βοήθεια των κατοίκων του χωριού όμως, που όσο μπορούν βοηθάνε οι άνθρωποι... Εμείς αγκαλιάζουμε καθέναν που θέλει να βοηθήσει με όποιο τρόπο θέλει» θα μας πει ο Γιάννης Μπακαλόπουλος, επίτροπος κι αυτός στην εκκλησία του Αγίου Αχιλλίου. Προσωπική εργασία δεν βάζουν μόνο οι ίδιοι επίτροποι αλλά και οι οικογένειές των, με τις εργατοώρες προσφοράς να είναι πολλές.
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ: ΑΞΙΟΙ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΟΙ
«Η ζωή ενός επιτρόπου ιδίως σε μικρό χωριό δεν είναι πολύ εύκολη, έχει υπέρμετρες ευθύνες, δυσανάλογα βάρη και πολλές υποχρεώσεις, για αυτό είναι πρόσωπο κατεξοχήν σεβαστό, είναι αντικείμενο σεβασμού ιδίως από τη Μητρόπολη, ιδίως από τον μητροπολίτη» θα πει στην «Ε» ο μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου Ιερώνυμος. Ο σεβασμιότατος θα σταθεί στις πολλαπλές ιδιότητες που πρέπει να φέρει ο επίτροπος για να επιτελέσει το δυνατόν πληρέστερα τον ρόλο του, αλλά και ζητά από τους υπόλοιπους κατοίκους των χωριών να μην λένε λόγια ελαφρά τη καρδία για τους επιτρόπους γιατί όπως λέει χαρακτηριστικά «όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος».
Αναλυτικά ο σεβασμιότατος Ιερώνυμος είπε στην «Ε» ότι «Οι επίτροποι των χωριών της υπαίθρου, των μικρότερων σε αριθμό κατοίκων, έχουν ένα σπουδαίο έργο να επιτελέσουν καθώς κάνουν λίγο από όλα. Κάνουν λίγο και τον ψάλτη, κάνουν λίγο και τον νεωκόρο, κάνουν και τον επίτροπο. Επομένως έχουν και τη διοίκηση και διαχείριση του ναού και των παρεκκλησίων και την καθαριότητά τους και την ευπρέπειά τους και τον καλλωπισμό τους, τον στολισμό τους.
Εχουν επίσης πολλές φορές να βοηθήσουν και στη διεξαγωγή των ακολουθιών καθώς πολλές φορές τα χωριά λείπουν είτε οι νεωκόροι είτε οι ψάλτες. Επιπλέον πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί γιατί στο πλαίσιο της ελληνικής νομοθεσίας είτε σε μεγάλο χωριό είτε σε μικρό είτε στην πόλη είτε οπουδήποτε τα καθήκοντα του επιτρόπου είναι τα ίδια, καθώς οι ναοί είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και δεν υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Αυτό σημαίνει πως η ευθύνη είναι ίδια για όλους είτε είναι σε μεγάλους ναούς είτε σε μικρούς κι αυτό σημαίνει ότι πολλές φορές οι επίτροποι αναλαμβάνουν ευθύνες δυσανάλογες προς τα όσα πολλές φορές απαιτούνται για να λειτουργήσει ένας ναός.
Ερχονται πολλές φορές σε δύσκολη θέση ως προς το να εκπληρώσουν στο έπακρο ακριβώς και νομότυπα τα όσα ο νόμος προβλέπει για τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, καθώς και η αίσθηση που έχει ο λαός μας -αλλά και έτσι είναι στην πραγματικότητα- ο ναός δεν είναι ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, είναι η εκκλησία, είναι ο χώρος συνάθροισης και της κοινής λατρείας, ο χώρος της προσευχής. Επομένως πολλές φορές κάποιος αναλαμβάνει καθήκοντα επιτρόπου έχοντας άλλες προοπτικές αλλά στην πορεία διαπιστώνει ότι τα καθήκοντά του είναι διαφορετικά και απαιτούνται από αυτόν άλλα πράγματα. Εάν προσθέσει κανείς σε όλα αυτά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, την οικονομική κρίση, τις συνέπειες της πανδημίας που βιώσαμε και την καραντίνα που υπήρξε κατά το προηγούμενο διάστημα θα δούμε πως η ζωή ενός επιτρόπου ιδίως σε μικρό χωριό δεν είναι πολύ εύκολη, έχει υπέρμετρες ευθύνες, δυσανάλογα βάρη και πολλές υποχρεώσεις, για αυτό είναι πρόσωπο κατεξοχήν σεβαστό, είναι αντικείμενο σεβασμού ιδίως από τη Μητρόπολη, ιδίως από τον Μητροπολίτη. Σε κάθε περίπτωση όμως είναι ένα πρόσωπο που λόγω των ευθυνών του οφείλει πολλές φορές να αποδώσει λόγο και στο χωριό, την κοινότητα την οποία διακονεί από την ιδιαίτερη θέση του.
Θα πρέπει πολλοί να κατανοήσουν την ιδιαίτερη θέση του επιτρόπου και να στέκονται με επιείκεια και σεβασμό και αυτοί απέναντί του δεν επιτρέπεται να ακούγονται λόγια ελαφρά τη καρδία. Δεν επιτρέπεται να υψώνονται κατηγορίες ή ακόμη και να δημιουργούνται έκρυθμες καταστάσεις, ιδίως γιατί όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος και ιδίως όταν κάποιος από τους επιτρόπους ακριβώς επειδή γνωρίζει από μέσα κάποια θέματα του ναού καλείται να απολογηθεί με βάση όχι τα όσα πραγματικά ισχύουν αλλά με βάση τα όσα φαντάζονται κάποιοι ότι ισχύουν.
Θα ήθελα να υπάρχει η αμέριστη συμπαράσταση και ο σεβασμός προς το πρόσωπο των επιτρόπων των χωριών και θα παρακαλούσα πάντα τους πληθυσμούς ιδίως των μικρότερων χωριών να διευκολύνουν τους επιτρόπους στο έργο τους. Να τους διευκολύνουν συμμορφούμενοι προς τις υποδείξεις τους, να τους διευκολύνουν προσφερόμενοι εθελοντικά να άρουν κάποιο από το δικό τους βάρος είτε σε κάποια πανήγυρη είτε στην προετοιμασία, στον καθαρισμό, τον ευπρεπισμό κάποιου ναού ή παρεκκλησίου. Είναι σημαντικό να υπάρχουν οι επίτροποι γιατί έτσι κρατιέται ζωντανή ενορία. Η ενορία δεν είναι μόνο ο παππάς άντε και ο ψάλτης, είναι και οι επίτροποι που προσφέρουν ένα έργο που δεν φαίνεται είναι όμως πολύ σημαντικό. Είναι ο συνεκτικός ιστός που κρατάει δεμένη την ενορία.
Για αυτό αυτοί που είναι τώρα επίτροποι είναι άξιοι επαίνου και τους εύχομαι να έχουν την ευχή του Θεού και την ευλογία Του στις οικογένειές τους και στα καλά τους έργα» κατέληξε ο σεβασμιότατος Ιερώνυμος στη δήλωσή του.
Πολλή δουλειά, πολλά έξοδα, πολλά «λόγια», και γιατί να δεχτεί να γίνει κάποιος επίτροπος τότε, θα ρωτήσει κάποιος; Ε, γι’ αυτή τη ζεστασιά και την πληρότητα που δύσκολα τη συναντάς...
