σε Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Χανιά, τα οποία συνεχίζουν να υποστηρίζουν μεγάλο αριθμό ανθρώπων με πρόβλημα εξάρτησης και συγγενών τους σε όλη την Ελλάδα. Συνολικά τα προγράμματα παρείχαν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε 892 διαφορετικά άτομα με πρόβλημα εξάρτησης και μέλη του συγγενικού τους περιβάλλοντος (558 ήταν άνθρωποι με πρόβλημα εξάρτησης και τα 334 μέλη του συγγενικού τους περιβάλλοντος). Ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που έλαβαν υπηρεσίες από τα προγράμματα (υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, εκπαίδευσης, συμμετοχής σε δράσεις πρόληψης και προαγωγής αυτοβοήθειας) έφτασε τα 2.590 διαφορετικά άτομα.
Ιδιαίτερα υψηλός παρέμεινε και κατά το 2019 ο δείκτης νέων προσελεύσεων στα προγράμματα. Πιο συγκεκριμένα, στα Προγράμματα Προαγωγής Αυτοβοήθειας προσήλθαν για πρώτη φορά 291 διαφορετικά άτομα (αριθμός παρόμοιος με το 2018, οπότε και προσήλθαν 310 διαφορετικά άτομα). Από αυτά τα άτομα τα 147 είχαν πρόβλημα με τη χρήση παράνομων ψυχοτρόπων ουσιών, τα 98 με το αλκοόλ, τα 40 με τα τυχερά παιχνίδια και 6 με άλλες εξαρτητικές συμπεριφορές (π.χ. φαγητό, νομίμως συνταγογραφούμενες ουσίες).
Επίσης, ιδιαίτερα υψηλός είναι και ο δείκτης νέων προσελεύσεων συγγενών και σημαντικών άλλων ανθρώπων με πρόβλημα εξάρτησης στα προγράμματα κατά το 2019. Πιο συγκεκριμένα, στα προγράμματα προσήλθαν για πρώτη φορά 236 διαφορετικά άτομα (συγγενείς και σημαντικοί άλλοι), αριθμός παρόμοιος με το 2018 (226 διαφορετικά άτομα). Οι σταθερά υψηλοί δείκτες νέων προσελεύσεων στα Προγράμματα Προαγωγής Αυτοβοήθειας αναδεικνύουν την εγκαθίδρυσή τους στις τοπικές κοινωνίες, στις οποίες δραστηριοποιούνται ως αξιόπιστοι χώροι παροχής υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε ανθρώπους με πρόβλημα εξάρτησης και μέλη του οικογενειακού ή φιλικού τους περιβάλλοντος.
Επιμέρους στοιχεία που αναδεικνύει ο παρών απολογισμός έργου είναι τα εξής:
- Η αυξανόμενη προσέλευση ανθρώπων με πρόβλημα εξάρτησης πέρα από τις παράνομες ψυχοτρόπες ουσίες, όπως το αλκοόλ ή / και τα τυχερά παιχνίδια.
- Η συνέχιση προσελεύσεων ανθρώπων όχι μόνο με το παραδοσιακό προφίλ εξάρτησης, αλλά και ανθρώπων που, ενώ αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα κατάχρησης ή και εξάρτησης, διατηρούν ένα ελάχιστο επίπεδο λειτουργικότητας. Και κατά το 2019 τα προγράμματα προσέγγισαν άνθρωποι με το ανάλογο προφίλ, επιβεβαιώνοντας στην πράξη τη σημασία της ευέλικτης και εξατομικευμένης μεθοδολογίας προσέγγισης. Η εν λόγω μεθοδολογία ακολουθείται εδώ και χρόνια στα Προγράμματα Προαγωγής Αυτοβοήθειας και φαίνεται να είναι κατάλληλη για ανθρώπους με αυτό το προφίλ.
- Η εμβάθυνση των δράσεων επανένταξης που αξιοποιούν τη φιλοσοφία και τις πρακτικές της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας. Προεξάρχουσα δράση σε αυτό τον τομέα αποτέλεσε κατά το 2019 η ίδρυση Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Ένταξης από μέλη του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας Λάρισας.
- Η εμβάθυνση των κοινοτικών δράσεων, με έμφαση στον πολιτισμό και στην ιστορία, στα προγράμματα οι οποίες συμβάλλουν στη λειτουργική διαδικασία κοινωνικής ένταξης των μελών των προγραμμάτων. Προεξάρχουσα δράση σε αυτό το πλαίσιο ήταν αυτή της Ομάδας Γειτονιάς Βαρδάρη στην οποία συμμετέχουν μέλη, εργαζόμενοι και εκπαιδευόμενοι του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας Θεσσαλονίκης.
- Ο συνδυασμός της παροχής αξιόπιστων υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης με ιδιαίτερα χαμηλό ετήσιο κόστος των προγραμμάτων. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό που διαχρονικά χαρακτηρίζει τα Προγράμματα Προαγωγής Αυτοβοήθειας είναι η δυνατότητα να παρέχει αξιόπιστες υπηρεσίες σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων, με ιδιαίτερα χαμηλούς ετήσιους προϋπολογισμούς ανά πρόγραμμα. Το χαρακτηριστικό αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, ειδικά σε εποχή δημοσιονομικής πίεσης για τα δημόσια συστήματα υγείας, αφού το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας συγκροτεί μια αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση απεξάρτησης, με δυνατότητα παροχής υπηρεσιών ποιότητας και ταυτόχρονα ιδιαίτερα οικονομικούς προϋπολογισμούς.
