Η Κεντρική πλατεία στα Φάρσαλα ή αλλιώς -όπως είναι γνωστή σε πολλούς-, «πλατεία Δημαρχείου», αποτελεί το σημείο διασταύρωσης βασικών οδικών αξόνων της πόλης, των οδών Λαμίας, Λαρίσης, Αχιλλέως και Καναδά, συνδέεται χωροταξικά και λειτουργικά με το πεζοδρομημένο εμπορικό κέντρο της πόλης και την οδό Πατρόκλου και διατηρεί ακόμα και σήμερα, σε όλη την ιστορία της, τον χαρακτήρα της, ως τοπόσημο και σημείο αναφοράς για τους πολίτες των Φαρσάλων.
Με τις παρεμβάσεις που θα προκριθούν επιδιώκεται η αναμόρφωση της πλατείας, έτσι ώστε να δοθεί στους κατοίκους και επισκέπτες της πόλης, ένας αισθητικά και περιβαλλοντικά αναβαθμισμένος ελεύθερος δημόσιος χώρος κίνησης, συνάθροισης και ανάπαυσης.
Θεωρείται αξιόλογο τεχνικό έργο σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις και την απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος (Υ.Π.Ε.ΚΑ) και πληροί όλα τα σύμφωνα κριτήρια, δεδομένου ότι πρόκειται για διαμόρφωση - ανάπλαση σημαντικού ελεύθερου δημόσιου χώρου για την πόλη των Φαρσάλων. Για τους λόγους αυτούς, ενδείκνυται η εκτέλεση του παραπάνω έργου μέσω διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού.
Συγκεκριμένα, θα ξεκινήσει αρχιτεκτονικός διαγωνισμός, για υποβολή προτάσεων και σχεδίων, τα οποία θα πρέπει να κατατεθούν, έως και 2 μήνες από την έναρξή του, από τους υποψήφιους διαγωνιζόμενους σε κλειστό φάκελο, όπου δεν θα εμφανίζεται το όνομά τους, παρά ένας σειριακός αριθμός, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η ανωνυμία του διαγωνιζόμενου και διαφάνεια του διαγωνισμού. Οι προτάσεις που θα κατατεθούν, θα αξιολογηθούν με τη λήξη του διαγωνισμού από πενταμελή κριτική επιτροπή, εκ των οποίων το ένα μέλος θα προέρχεται από τον Δήμο Φαρσάλων - το οποίο θα οριστεί σε επόμενο δημοτικό συμβούλιο (πιθανότατα κάποιος μηχανικός του δήμου), και τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη θα προκύψουν από λίστα επιστημόνων (αρχιτεκτόνων, καθηγητών) που υπάρχει στο Υπουργείο. Από τις προτάσεις που θα συμμετάσχουν θα προκριθούν οι τρεις καλύτερες, που θα κερδίσουν τρία χρηματικά βραβεία του διαγωνισμού, εκ των οποίων το πρώτο βραβείο θα πραγματοποιήσει και την οριστική μελέτη του έργου της ανάπλασης.
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
Αντικείμενο του διαγωνισμού είναι η ανάπλαση της Κεντρικής πλατείας Φαρσάλων που βρίσκεται στην καρδιά του κοινωνικού, πολιτιστικού και εμπορικού κέντρου της πόλης, σε άμεση σχέση με τον ποταμό Απιδανό, το ιστορικό εμπορικό κέντρο και τους βασικούς άξονες κυκλοφορίας.
Διεξάγεται μιας κατηγορίας ανοικτός Διαγωνισμός προσχεδίων ενός σταδίου κατά την έννοια που ορίζει απόφαση του ΥΠΕΚΑ, όπως ισχύει σήμερα. Δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό έχουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία κατέχουν την από τον Νόμο οριζόμενη άδεια άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας αρχιτέκτονα μηχανικού, για την εκπόνηση της αρχιτεκτονικής μελέτης στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος, σύμφωνα με απόφαση του ΥΠΕΚΑ «Νέο πλαίσιο διενέργειας των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και γενικά των διαγωνισμών μελετών με απονομή βραβείων». Ο διαγωνισμός περιλαμβάνει την αρχιτεκτονική μελέτη και είναι στην κρίση του διαγωνιζόμενου να συνεργαστεί και με άλλες ειδικότητες. Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να αναζητήσουν ιδέες, οι οποίες θα δίνουν στον υπό επανασχεδιασμό δημόσιο χώρο σύγχρονες αισθητικές και λειτουργικές προτάσεις - λύσεις, τεκμηριωμένες με σαφήνεια και λεπτομέρεια. Η κάθε πρόταση θα πρέπει να παρουσιάζει με σαφήνεια και τεκμηρίωση την επιλογή των υλικών, καθιστικών, αστικών αντικειμένων, φωτιστικών και φυτεύσεων καθώς και κάθε άλλων στοιχείων που την συνθέτουν.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
Για την κρίση της Κριτικής Επιτροπής θα ληφθεί υπόψη ο βαθμός προσέγγισης στους τεθέντες στόχους και κυρίως ως προς τα παρακάτω κριτήρια: Τα λειτουργικά, αισθητικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της πρότασης, τη διασφάλιση της ορθής λειτουργίας του κοινόχρηστου, τοπικού και δημόσιου χαρακτήρα της περιοχής παρέμβασης, το λειτουργικό και αισθητικό αντίκτυπο της πρότασης στο παραδοσιακό κέντρο της πόλης, καθώς και στις χρήσεις που την περιβάλλουν, η αναβάθμιση της εικόνας της περιοχής επέμβασης και την ανάδειξη του χώρου ως σημείο αναφοράς για την πόλη, η εφαρμογή βιοκλιματικών, οικολογικών, βιώσιμων και ασφαλών προτύπων, η πρωτοτυπία σε συνδυασμό με την πρακτικότητα και λειτουργικότητα της υλοποίησης της πρότασης, τη ρεαλιστικότητα της πρότασης σε σχέση με την εφικτότητα της υλοποίησης και των υπαρχόντων περιορισμών που η περιοχή παρέμβασης παρουσιάζει, η ανάδειξη των εισόδων του Δημαρχείου και τον προϋπολογισμό του έργου.
Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, ανατίθεται στον πρώτο διακριθέντα η εκπόνηση της αρχιτεκτονικής μελέτης. Η αρχιτεκτονική μελέτη που θα παραδοθεί, σύμφωνα και με τα ζητούμενα της προκήρυξης, θα δίνει σαφείς αρχιτεκτονικές λύσεις τόσο για τον φωτισμό, όσο και για τις φυτεύσεις και το πράσινο. Επίσης, θα παραδοθούν και οι μελέτες ηλεκτρομηχανολογικών, φωτισμού και πρασίνου. Όλες οι μελέτες θα εκπονηθούν σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς και προδιαγραφές εκπονήσεως μελετών.
Η οριστική μελέτη που θα παραδοθεί, θα πρέπει να τύχει αδειοδοτήσεων από τις αρμόδιες αρχές (συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, αρμόδιες Εφορίες κ.λπ.) με μέριμνα του Αναδόχου μελετητή σε συνεργασία με την αρμόδια Δ/νση της διοργανώτριας αρχής. Τα τεύχη δημοπράτησης θα συνταχθούν κατόπιν των παραπάνω εγκρίσεων-αδειοδοτήσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις όποιες αλλαγές απαιτηθούν.
ΣΚΟΠΟΣ
Ο σκοπός του διαγωνισμού είναι η εξεύρεση της βέλτιστης πρότασης - λύσης, από λειτουργική, αισθητική και τεχνική άποψη, προκειμένου να αξιοποιηθεί και να αναβαθμιστεί η Κεντρική πλατεία της πόλης των Φαρσάλων, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Θα πρέπει να διαμορφωθεί ένας λειτουργικός δημόσιος χώρος που να αναδεικνύει τα στοιχεία που συνυπάρχουν (αστικό και φυσικό τοπίο), να εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες, να διατηρεί παράλληλα και να προβάλει τη συλλογική μνήμη, καθώς και να εμπλουτίζει και να προστατεύει το υφιστάμενο πράσινο.
Οι προτάσεις θα αξιολογηθούν και η επιλογή της πληρέστερης θα γίνει με βάση τις απαιτήσεις της τέχνης, της επιστήμης και τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού προκειμένου να διασφαλιστεί ένα υψηλής ποιότητας συνολικό αποτέλεσμα, το οποίο θα συμβάλλει στην ανάδειξη της περιοχής με πολλαπλά οφέλη για τους κατοίκους και τους επισκέπτες.
*Ο ανοικτός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός πέρασε κατά πλειοψηφία από το πρόσφατο δημοτικό συμβούλιο, και αποτελεί παρότρυνση - ιδέα του δημάρχου Φαρσάλων κ. Μάκη Εσκίογλου για τη διεξαγωγή και υλοποίησή του, όπου θα ακολουθήσουν άλλοι δύο παρόμοιοι διαγωνισμοί που έχουν συμπεριληφθεί στο τεχνικό πρόγραμμα για την ανάπλαση της περιοχής του Βαρουσίου και της βορειοδυτικής ενότητας της πόλης των Φαρσάλων.
ΦΑΡΣΑΛΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Γ. Γκαντέλου
