Ο τελετουργικός «τρανός χορός» της Βλάστης

Στον Εθνικό Κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, έχει εντάξει το Υπουργείο Πολιτισμού από πέρυσι τον «τρανό χορό» της Βλάστης. Μια εκδήλωση που γίνεται κάθε χρόνο στα μεγάλα λιβάδια του χωριού της Δυτικής Μακεδονίας ανήμερα της Παναγίας.

Ο όρος τρανός υποδηλώνει τη σχεδόν καθολική συμμετοχή της κοινότητας και τη σημασία του ως κορυφαίο σύμβολο της τοπικής πολιτισμικής κληρονομιάς. Είναι αργός τελετουργικός χορός χωρίς τη συνοδεία μουσικών οργάνων. Λειτουργεί ως μαζικό προσκλητήριο των απανταχού Βλατσιωτών, ως ορόσημο αλλαγής του χρόνου. Έως και 500 άτομα συμμετέχουν με τάξη και τη σειρά τους όλοι σαν ένας κρίκος μιας μακριάς αλυσίδας.
Ο χορός ξεκινάει τη στιγμή που ο πρωτοχορευτής προβαίνει σε αντιπάτημα του αριστερού ποδιού πάνω στο δεξί. Είναι μια κίνηση συμβολική. Τελεί τον ίδιο ρόλο που θα είχε η άρση της μπαγκέτας ενός μαέστρου σε μια συμφωνική ορχήστρα. Ο κορυφαίος-πρωτοχορευτής αποδίδει τον πρώτο στίχο, μαζί του τραγουδάει το μεγαλύτερο τμήμα ανδρών και επαναλαμβάνεται από το ημιχόριο των γυναικών και των τελευταίων στη σειρά ανδρών. Τα χορευτικά βήματα είναι μικρά, βαριά, στρωτά, ρυθμικά, δωρικά. Στη φωτογραφία πρωτοχορευτής ο Λαρισαίος μηχανικός Μιχάλης Παληός.