Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο μνημείο στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης στη Νίκαια. Στην κεντρική ομιλία ο ειδικός συνεργάτης του δημάρχου – καθηγητής Στέλιος Καραφέριας ανέφερε τα παρακάτω:
«Σας καλωσορίζουμε στη Δημοτική Κοινότητα Νίκαιας, την έδρα του Δήμου Κιλελέρ. Σας υποδεχόμαστε σε μια ιστορική Κοινότητα όπου κατά καιρούς έδρασαν μεγάλοι και επιφανείς ήρωες μεγάλων ιστορικών γεγονότων… Αναφορικά με τη σημερινή εκδήλωση, η Δημοτική Κοινότητα Νίκαιας οργανώνει κάθε χρόνο -σε συνεργασία με τις αντιστασιακές οργανώσεις αυτήν την εκδήλωση προς τιμήν των πεσόντων Νικαιωτών στο Αλβανικό μέτωπο, αλλά και κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, καθώς και προς τιμήν των 16 εκτελεσθέντων πατριωτών – κατοίκων Ζαγοράς, Πουρναρίου και Φαρκαδόνας – από τα φασιστικά στρατεύματα Κατοχής την άνοιξη του 1943.
Κάθε χρόνο αυτές τις μέρες ευλαβικά συρρέουμε σ’ αυτόν τον ιερό τόπο της θυσίας για να αποτίσουμε έναν ελάχιστο αλλά οφειλόμενο φόρο τιμής σε αυτούς που ο ποιητής τόσο εύστοχα χαρακτήρισε «λευτεριάς λίπασμα».
Σε αυτούς που έλαχε ο κλήρος, με την υπέρτατη θυσία τους, να καταδείξουν το μεγαλείο του αδούλωτου ανθρώπου και το μεγαλείο της ελευθερίας. Να καταδείξουν με σαφήνεια σε όλους εμάς ότι άνθρωπος και ελευθερία είναι δύο έννοιες απόλυτα ταυτόσημες, αλληλένδετες και αλληλοσυμπληρούμενες. Κι ότι δεν υπάρχει πιο μεγάλη τιμή για έναν άνθρωπο να προσφέρει ό,τι ιερότερο διαθέτει, αυτήν την ίδια του τη ζωή για την εδραίωση και τη διαιώνιση της ελευθερίας.
Ύψιστη τιμή τους πρέπει γιατί γνώριζαν εκ των προτέρων ότι οι βάρβαροι ήταν υπεράριθμοι και τα μέσα για να τους ανταγωνιστούν πενιχρά, τα μόνα όπλα τους ήταν μέσα στην καρδιά τους. Παρ’ όλα αυτά πιστά εκτέλεσαν το καθήκον τους να «φυλάττουν Θερμοπύλας ποτέ από χρέος μη κινούμενοι» καταθέτοντας ένα λιθαράκι στο οικοδόμημα της σύγχρονης δημοκρατικής μα πάνω από όλα ελεύθερης Ελλάδας.
Ήταν τέτοια εποχή το 1943 όταν 16 νέοι από το Πουρνάρι, τη Ζαγορά και τη Φαρκαδόνα συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν στα κολαστήρια των τυράννων, δίχως να απεμπολήσουν ούτε ένα μέρος από τα ακριβά τους ιδανικά, χωρίς να κάνουν ένα βήμα πίσω από τις ιερότερες αρχές τους. Στη συνέχεια οδηγήθηκαν εδώ, στον τόπο της θυσίας, ξημερώματα μιας μαγιάτικης μέρας.
«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει» έγραψε ο Δ. Σολωμός για τους Ελεύθερους Πολιορκημένους του Μεσολογγίου. Θαρρείς πως ο στίχος αυτός, εξαιρετικά διαχρονικός και επίκαιρος, ταιριάζει απόλυτα στη θυσία των 16 παλικαριών που η μοίρα τούς το είχε γραμμένο να πεθάνουν όταν «η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα». Ο μικρότερος από τους εκτελεσθέντες ήταν μόλις 20 χρονών.
Αυτοί οι νέοι δεν είχαν την τύχη να πεθάνουν στα μέρη που γεννήθηκαν μεγάλωσαν και αγάπησαν. Δε γνώρισαν ποτέ τα γηρατειά, έφυγαν σαν λεβέντες ίδιοι και όμοιοι με τους τριακόσιους του Λεωνίδα. Αυτά τα παιδιά εκτελέστηκαν εδώ, πέθαναν στα δικά μας χώματα. Ο στρατός Κατοχής τούς εκτέλεσε γιατί «δεν βολεύονταν παρά μόνο στον ήλιο γιατί οι καρδιές τους δεν βολεύονταν παρά μόνο στο δίκιο».
Όλοι αυτοί, οι Έλληνες πατριώτες που έπεσαν θύματα της φασιστικής θηριωδίας, άφησαν σε μας τη θύμηση αλλά και την ιερή υποχρέωση τέτοιες μέρες να πράττουμε το ελάχιστο, να κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ στον τόπο της θυσίας τους και να υποσχόμαστε να φανούμε τουλάχιστον αντάξιοί τους.
Μια υπόσχεση που στις μέρες μας έχει ιδιαίτερη βαρύτητα όταν άλλοι βάρβαροι ενδεδυμένοι την εσθήτα της υπερδύναμης, με συμπεριφορές και πράξεις που προσιδιάζουν σε χλευαστές και είρωνες της ηθικής αλλά και του ίδιου του ανθρώπου προσπαθούν να επιβάλλουν τον «νόμο του ισχυρού» απ’ άκρου εις άκρον του πλανήτη.
ΔΙΑΡΚΗΣ Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Τέτοιες μέρες η αξία της θυσίας των 16 παλικαριών παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις στο μυαλό μας και στην ψυχή μας και μας κάνει να αναλογιζόμαστε την απλή αλλά πάντα επίκαιρη αλήθεια: ο αγώνας για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου είναι αγώνας διαρκής και δύσκολος.
Μας κάνει να αναλογιστούμε επίσης τη θυσία των νέων της Ελλάδας, το χρέος που έχουμε να κρατάμε «πάντ’ ανοιχτά, πάντ’ άγρυπνα, τα μάτια της ψυχής μας», να μην εφησυχάζουμε, να παλεύουμε καθημερινά για το δίκιο και την αρετή, να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε την υποκρισία και τη φαυλότητα, τον αμοραλισμό και την πολεμοκαπηλεία, τις ενέργειες που υποβιβάζουν το ανθρώπινο γένος και το καθιστούν υποδεέστερο της αποστολής του.
Αιδεσιμότατε, κυρίες και κύριοι, η γη της πατρίδας μας είναι παραγεμισμένη με οστά παλικαριών. Νέων παιδιών που πίστεψαν στον άνθρωπο, αγωνίστηκαν για το αύριο και θυσιάστηκαν γι’ αυτό. Το μήνυμα της θυσίας δεν πρέπει να έχει μόνο τελετουργικό και ιστορικό χαρακτήρα. Πρέπει να μεταλαμπαδευτεί σε όλους μας, μα κυρίως στους σημερινούς νέους, να γίνει κτήμα τους και να λειτουργεί σαν κατευθυντήρια γραμμή στη χάραξη της προσωπικής τους ζωής και της κοσμοθεωρίας τους. Να προσπαθήσουμε όλοι, ο καθένας με τα εφόδιά του, να κρατήσουμε ζωντανό το όραμα των νεκρών και να το μεταφέρουμε με θρησκευτική ευλάβεια στο σήμερα. Μόνο έτσι η θυσία των πεσόντων πατριωτών θα βρει τη θέση που της αρμόζει στην ιστορία. Μόνο έτσι «θα πάρουν τα όνειρα εκδίκηση» κατά πώς το προφήτευε και ο ποιητής».
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν οι βουλευτές Αννα Βαγενά και Ν. Παπαδόπουλος, οι δήμαρχοι των Δήμων Κιλελέρ και Ζαγοράς κ. Α. Νασιακόπουλος και Π. Κουτσάφτης, ο περιφερειακός σύμβουλος Γ. Λαδόπουλος ο αντιδήμαρχος του Δήμου Κιλελέρ Αχ. Χατζούλης, η δημοτικός σύμβουλος Ζ. Ανυφαντή, ο αντιδήμαρχος του Δήμου Φαρκαδόνας Η. Καραμάνης, η πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Νίκαιας Β. Πιλάτου, οι τοπικοί σύμβουλοι Νίκαιας Γ. Ψαρούλης, Γ. Παπαγιαννόπουλος, Σ. Μιχαλούλη και Κ. Παναγούλης, ο Ε. Καλλές ως εκπρόσωπος των Ενόπλων Δυνάμεων, ο υπαστυνόμος Β’ Γ. Ντέκας του Α.Τ. Κιλελέρ, ο Ηλ. Καμπελής της Ισραηλιτικής Κοινότητα Λάρισας, ο πρόεδρος της ΠΟΑΕΑ Νίκαιας Αθ. Τσίντζιρας, το μέλος του ΔΣ της ΠΟΑΕΑ Λάρισας Γ. Χονδρονάσιος, εκπρόσωποι αντιστασιακών οργανώσεων, φορέων και συλλόγων και συγγενείς των πεσόντων. Την εκδήλωση συνέδραμε η παιδική χορωδία της Μουσικής Σχολής Νίκαιας του Δήμου Κιλελέρ υπό τη διεύθυνση της κας Α. Αγοραστού.
