H συγκινητική αυτή ιστορία ξεκίνησε πέρυσι όταν ο Δήμος Τεμπών έλαβε ένα ασυνήθιστο γράμμα από την Αυστραλία. Ο αμυντικός ακόλουθος Νότιας Ευρώπης της Αυστραλίας ζητούσε από τον δήμαρχο κ. Κώστα Κολλάτο να του προσφέρει μικρή ποσότητα χώματος από την Κοιλάδα των Τεμπών.
Όπως εξήγησε στην επιστολή του, ετοιμάζεται στην Αυστραλία ένα μνημείο για την αναγνώριση των 100 χρόνων υπηρεσίας των Αυστραλών στρατιωτικών, που πολέμησαν σε διεθνείς εκστρατείες. Και στην Κοιλάδα των Τεμπών έχει χυθεί αίμα Αυστραλών, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η απάντηση του Δήμου Τεμπών ήταν θετική και μάλιστα έλεγε ότι θα διοργανωθεί και ειδική τελετή παράδοσης του χώματος. Τον περασμένο Μάιο λοιπόν ο Δήμος Τεμπών και η Περιφέρεια Θεσσαλίας διοργάνωσαν μια σεμνή τελετή κοντά στην περιοχή «Ανεμόμυλος» της Τοπικής Κοινότητας Αμπελακίων, όπου οι Αυστραλοί ήρωες πολέμησαν, σκοτώθηκαν και θάφτηκαν αρχικά.
Στην τελετή αυτή παραδόθηκε ελληνικό χώμα που ποτίστηκε με το αίμα των ηρώων πολεμιστών. Η παράδοση έγινε από τον δήμαρχο Τεμπών κ. Κώστα Κολλάτο και τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Κώστα Αγοραστό, στην πρέσβειρα της Αυστραλίας στην Ελλάδα, κ. Kate Logan. Παράλληλα, στη μνήμη της θυσίας των συμμάχων στρατιωτών έγιναν τα αποκαλυπτήρια ενός μνημείου.
Η κυβέρνηση της Αυστραλίας, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, τίμησε τη συγγραφέα Βάσα Σολωμού-Ξανθάκη, που με την πένα της, διέσωσε στους αιώνες την ιστορία αυτών των ανθρώπων που έζησαν το τελευταίο τους βράδυ στα Αμπελάκια, έχοντας πλήρη επίγνωση της αποστολής τους.
Με πρωτοβουλία της συγγραφέα και με αφορμή τη συγκεκριμένη εκδήλωση, «Ο Τύμβος» μεταφράστηκε στα αγγλικά και τυπώθηκε σε ένα μικρό αριθμό αντιτύπων, που κάποια από αυτά παραδόθηκαν στην πρέσβειρα της Αυστραλίας.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Βάσας Σολωμού-Ξανθάκη:
«Στις 9 Απριλίου του 1941, μια ομάδα τριάντα στρατιωτών αποτελούμενη από Αυστραλούς, Νεοζηλανδούς και Κυπρίους, με επικεφαλής Άγγλο αξιωματικό φθάνουν στα Αμπελάκια. Αναζητούν τον πρόεδρο και τον δάσκαλο του χωριού και τους γνωστοποιούν την αποστολή τους. Στόχος τους, η παρεμπόδιση της προέλασης των Γερμανών προς τη Νότια Ελλάδα. Επιλέγουν για τον σκοπό αυτό την περιοχή Ανεμόμυλος.
Επιζητούν φαγητό και στέγη. Ο δάσκαλος του χωριού τούς φιλοξενεί στο σπίτι του, ενώ, με τη συνδρομή των κατοίκων, τους προσφέρονται εδέσματα και ο χώρος του σχολείου για τη διαμονή τους. Την επόμενη μέρα κατά τη διάρκεια της μάχης όλοι είναι νεκροί, εκτός από δύο».
ΤΥΡΝΑΒΟΣ (Γραφείο «Ε»)
Του Κώστα Τσόλα
