Ταυτόχρονα με το πανηγύρι τους, οι Αγιώτες τιμούν με λαμπρές θρησκευτικές εκδηλώσεις τη μνήμη των προστατών τους, του ασκητή της ερήμου Αγίου Αντωνίου του Μέγα, ασκήσαντος τον 4ο αιώνα, και του Νέου του εν Βεροία, ασκήσαντος στη Βέροια τον 10ο αιώνα.
Παράλληλα, θα γιορταστεί, ως είθισται εδώ και λίγα χρόνια, η επέτειος απελευθέρωσης της Αγιάς από τους Τούρκους το 1881.
Το Αγιώτικο πανηγύρι έχει ζωή αιώνων. Ανέκαθεν, κέντρο και κατά κάποιον τρόπο αφορμή σύναξης των ανθρώπων ήταν ο Ιερός Ναός των Αγίων Αντωνίων, που αποτελεί σήμερα τη μητρόπολή της. Αυτές τις ημέρες, από την εποχή της τουρκοκρατίας ακόμη, συγκεντρώνονταν χιλιάδες επισκέπτες και προσκυνητές απ’ όλη τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη Μακεδονία! Αυτή η ιδιόμορφη σύναξη των ανθρώπων, αν και ξεκινούσε από την ανάγκη της κοινής λατρείας, γινόταν η αιτία για μια άλλη διάσταση στη ζωή, αντίθετη της καθημερινότητας. Ανανεώνονταν φιλίες, συνάπτονταν κοινωνικές σχέσεις, ευφραίνονταν η ψυχή των επισκεπτών με τον χορό, τη μουσική, τις συνεστιάσεις και τα αθλήματα. Το πιο σημαντικό ήταν ότι αυτές τις ημέρες περίμενε ο κάθε ντόπιος παραγωγός, τεχνίτης, έμπορος, να ξοδέψει τη σοδειά τού χρόνου ολόκληρου. Εξίσου προετοιμασμένοι ήταν όλοι να ανταλλάξουν μέρος του εισοδήματός τους με προμήθειες από τους εμπόρους του χώρου του πανηγυριού.
Μεγάλη δόξα το πανηγύρι γνώρισε κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, οπότε και η περιοχή ζούσε περίοδο μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης (γεωργία – σηροτροφία – βυρσοδεψία). Μετά την απελευθέρωση της Αγιάς ένας σημαντικός αριθμός προσκυνητών από τη Μακεδονία και την Ήπειρο έπρεπε να περνούν τα ελληνοτουρκικά σύνορα, και επειδή η δυσκολία κινήσεως εμπόρων και πανηγυριστών μέσω συνόρων διήρκησε 31 χρόνια (ως το 1912), επήλθε η αναμενόμενη κάμψη. Επιπρόσθετος λόγος παρακμής του πανηγυριού, από το 1892 και μετά, ήταν και η επικράτηση της Λαρισαϊκής εμποροπανήγυρης. Μετά το 1912 μεταλλάσσεται ο εμπορικός χαρακτήρας του πανηγυριού (μεταπωλήσεις ειδών τοπικής παραγωγής) με την προβολή αρχικά της σηροτροφίας ως το 1930 και μεταπολεμικά με την πλούσια παραγωγή του τόπου. Το 1956 δημιουργείται από τον αείμνηστο Τάκη Καρδάρα, κοινοτάρχη τότε και μετέπειτα βουλευτή, ο θεσμός των γεωργοκτηνοτροφοδασικών και λαογραφικών εκθέσεων που θα κρατήσουν για πάρα πολλά χρόνια με τεράστια επιτυχία και απήχηση στον κόσμο. Το 1996, η Αγιά, με δήμαρχο τον Αντώνη Μαυρογιάννη, θέλοντας να προβάλλει το μήλο ως κύριο προϊόν βιοπορισμού της περιοχής, θεσπίζει την 1η Γιορτή Μήλου που κρατάει ως και σήμερα φτάνοντας φέτος αισίως την 23η συνεχόμενη.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Σύμφωνα, λοιπόν, με το πρόγραμμα, που εξεδόθη από τον Δήμο Αγιάς και τη Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση «Καλυψώ», σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας και την Αρχιερατική Περιφέρεια Αγιάς, προβλέπονται τα εξής:
Παρασκευή, 31/8
Γενικός σημαιοστολισμός οικιών και καταστημάτων από το μεσημέρι ως την εσπέρα της επομένης. 7 μ.μ., συγκέντρωση τοπικών αρχών για την υποδοχή του σεβασμιοτάτου μητροπολίτη Δημητριάδος και Αγιάς κ. Ιγνατίου. 7:15 μ.μ., μέγας πανηγυρικός αρχιερατικός εσπερινός.
8 μ.μ., άφιξη επισήμων. 8:30 μ.μ., περιφορά εικόνας με τη συνοδεία φιλαρμονικής. 9:30 μ.μ., χαιρετισμοί, απονομή σε πρωτεύσαντα μαθητή του βραβείου «Ευαγγέλου Κ. Καραμπάτσα», εγκαίνια Γιορτής Μήλου στην Κεντρική πλατεία. 10 μ.μ., δεξίωση επισήμων στο Πνευματικό Κέντρο του Ι.Ν. Αγίων Αντωνίων από τον Σύλλογο Γυναικών Αγιάς.
Σάββατο, 1/9
7:30 π.μ., όρθρος και πανηγυρική θεία λειτουργία ιερουργούντος του αρχιερατικού επιτρόπου Περιφέρειας Αγιάς αρχιμανδρίτη π. Νεκτάριου Δρόσου. 10 π.μ., προσέλευση επισήμων, δοξολογία, ομιλία για την απελευθέρωση της πόλης, κατάθεση στεφάνων. 8 μ.μ., μουσική εκδήλωση στο Αρχοντικό Αλεξούλη.
9 μ.μ., «Μοντέρνος χορός επί σκηνής» από το Γυμναστήριο «Αθλόραμα» (Κεντρική πλατεία).
10 μ.μ., Μουσική εκδήλωση έντεχνης – swing βραδιάς με τους Εβίτα Θεοδωροπούλου και Βαγγέλη Χριστόδουλο στο τραγούδι, Πέτρο Παλάσκα στα πλήκτρα, Παντελή Θωμά στην κιθάρα και στο τραγούδι, Θωμά Πάρνο στην ηλεκτρική κιθάρα, Θωμά Παπουλάκο στο σαξόφωνο και Ντίνο Αλευρόπουλο στα κρουστά (Κεντρική πλατεία).
Κυριακή, 2/9
6 μ.μ., 2ος αγώνας δρόμου τριών χιλιομέτρων «Γύρος Αγιάς» με έναρξη και τερματισμό τον χώρο έξω από τον Ι.Ν. Αγίων Αντωνίων.
7 μ.μ., «Παίζω και μαθαίνω το άθλημα του πινγκ – πονγκ» από τον Αθλητικό Σύλλογο επιτραπέζιας αντισφαίρισης «Δύναμη» (Κεντρική πλατεία).
8 μ.μ., ημερίδα Υγείας, με θέμα «Παιδί, Υγεία, παιδική Παχυσαρκία», από τη συγγραφέα Υγείας Ιωάννα Λάκα και ομιλητές τον διευθυντή του Κέντρου Υγείας Αγιάς, παθολόγο Βασίλειο Χάμο, τον καρδιολόγο Χρήστο Ντουλούλη, τον πλαστικό χειρουργό παιδιών και ενηλίκων Σεραφείμ Μπουλούμπαση και την παιδίατρο Ισμήνη Φιλιππακοπούλου. Αρωγοί της εκδήλωσης είναι τα Αρτοποιεία Σχοινάς – Caramel Coffe Store κι ο Σύλλογος Εθελοντών Αιμοδοτών Επαρχίας Αγιάς «Ο Άγιος Αντώνιος». Επίσης, θα γίνει σε όλους όσοι το επιθυμούν δωρεάν μέτρηση σακχάρου (Κεντρική πλατεία).
9 μ.μ., χορευτικές δράσεις από τη Σχολή Χορού «Έκφραση». Παιδί και νεολαία dj πάρτι (Κεντρική πλατεία).
Δευτέρα, 3/9
7 μ.μ., «Παίζω και μαθαίνω το άθλημα του πινγκ – πονγκ» από τον Αθλητικό Σύλλογο επιτραπέζιας αντισφαίρισης «Δύναμη» (Κεντρική πλατεία).
8 μ.μ., παρουσίαση παραδοσιακών χορών παιδικών τμημάτων (Κεντρική πλατεία).
9 μ.μ., παρουσίαση παραδοσιακών χορών από τμήματα ενηλίκων με τους Κωστούλη Κώστα στο κλαρίνο, Σαρακατσιάνο Μάριο στο λαούτο, Γάλλο Λευτέρη στο βιολί, Κυριλίδη Θεόδωρο στην ποντιακή λύρα και Μακρυγιάννη Γιάννη στα κρουστά (Κεντρική πλατεία).
Τρίτη, 4/9
7 μ.μ., «Παίζω και μαθαίνω το άθλημα του πινγκ – πονγκ» από τον Αθλητικό Σύλλογο επιτραπέζιας αντισφαίρισης «Δύναμη» (Κεντρική πλατεία).
8 μ.μ., επίδειξη της πολεμικής βιετναμέζικης τέχνης «Viet Vo Dao» από τον Αθλητικό Σύλλογο «ΕΥ ΖΗΝ VOVINAM» (Κεντρική πλατεία).
8:30 μ.μ., Θέατρο Σκιών «Ο Καραγκιόζης γιατρός» (Κεντρική πλατεία).
10 μ.μ., Pop Rock έντεχνη μουσική βραδιά με τους Ερμιόνη Βαϊοπούλου και Γιώργο Αποστολόπουλο στο τραγούδι, Αχιλλέα Μουχλούλη στα πλήκτρα και Ζήση Μανίκα στο μπουζούκι (Κεντρική πλατεία).
Τετάρτη, 5/9
8:30 μ.μ., επίδειξη πολεμικής τέχνης Tae Kwon Do από το γυμναστήριο «Αθλόραμα» (Κεντρική πλατεία).
10 μ.μ., μουσική βραδιά με ελαφρολαϊκά, έντεχνα λαϊκά και λαϊκά τραγούδια με τους Αλέξανδρο Τσιωνά στο τραγούδι και στην κιθάρα, την Αρετή Παπαναστασίου στο τραγούδι, τον Βαγγέλη Τσιαπλέ στο μπουζούκι, τον Σπύρο Καβαλιεράτο στο τραγούδι και στην κιθάρα και τον Γιάννη Μακρυγιάννη στα κρουστά (Κεντρική πλατεία).
Πέμπτη, 6/9
8:30 μ.μ., Θέατρο Σκιών «Ο Καραγκιόζης και ο Πατατούλης» (Κεντρική πλατεία).
10 μ.μ., μουσική βραδιά με τους D&D και «Blues truckers». Ντίνο Καραποστόλου στην ακουστική κιθάρα και στο τραγούδι, Δάφνη Χατζηδάκη στο πιάνο και στο τραγούδι, Θωμά Παπουλάκο στο σαξόφωνο και στο πιάνο, Παναγιώτα Βαρδιοπούλου στο τραγούδι, Τάσο Λυτρίδη στην ηλεκτρική κθάρα και στο τραγούδι, Παναγιώτη Μπαντικούδη στην ηλεκτρική κιθάρα και στο τραγούδι, Θεόδωρο Τριανταφύλλου στα ντραμς και Μάριο Σπηλιωτόπουλο στο μπάσο (Κεντρική πλατεία).
ΑΓΙΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Νίκου Γουργιώτη