Η πιο τρανταχτή απόδειξη είναι οι πρόσφατες αμερικάνικες εκλογές, όπου σύμφωνα με τους αναλυτές οι ψεύτικες ειδήσεις ήταν ένας από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Αυτό το γεγονός ήταν που οδήγησε και τον 20χρονο Λαρισαίο Βαλεντίνο Τζέκα να δημιουργήσει το FightHoax.com, μια ιστοσελίδα που μπορεί να εντοπίσει τα fake news και να ειδοποιήσει τον χρήστη αν το άρθρο που διαβάζει είναι αληθές ή όχι.
Ο Βαλεντίνος Τζέκας είναι ένας πολυμήχανος και ανήσυχος νέος, που παράλληλα με τις σπουδές του στο τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονία στη Θεσσαλονίκη, φτιάχνει ιστοσελίδες και εφαρμογές βασισμένες σε πρωτότυπες δικές του ιδέες. Μετά το πολύ πετυχημένο Near, μια εφαρμογή που έδινε στον χρήστη πληροφορίες για τους ανθρώπους και τα μέρη που βρίσκονταν κοντά του, σειρά έχει το FightHoax, μια ιστοσελίδα που μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα αποφαίνεται αν μια είδηση είναι αληθινή, ψεύτικη ή παραπλανητική. «Η ιδέα για τη δημιουργία αυτής της σελίδας προήλθε από τον τεράστιο αριθμό ψευδών ειδήσεων που κυκλοφορούσαν στο διαδίκτυο ξεκινώντας από την προεκλογική καμπάνια των πρόσφατων αμερικάνικων εκλογών και μετά. Έβλεπα πολλούς ανθρώπους γύρω μου να πιστεύουν και να αναπαράγουν εντελώς ανυπόστατα άρθρα και σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να κάνω κάτι γι’ αυτό. Επίσης, κάτι που με σόκαρε ήταν μια – αληθινή – είδηση που έλεγε ότι ένας νεαρός φοιτητής παράτησε τις σπουδές του, έφτιαξε μια ιστοσελίδα μέσω της οποίας διαμοίραζε μόνο ψευδείς ειδήσεις, βγάζοντας με αυτόν τον τρόπο πάρα πολλά χρήματα. Θεώρησα, λοιπόν, απαράδεκτο να ζει κάποιος απλώς μεταδίδοντας ψεύδη στο διαδίκτυο», λέει ο 20χρονος φοιτητής.
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ
Ο Βαλεντίνος επινόησε ένα πρόγραμμα με παραμέτρους και ξεχωριστό αλγόριθμο μέσω του οποίου είναι δυνατός ο εντοπισμός στο διαδίκτυο, σε σύντομο χρονικό διάστημα, μιας παραπλανητικής είδησης. Το FightHoax αναλύει άρθρα που είναι δημοσιευμένα στο διαδίκτυο και κρίνοντας από μια σειρά παραμέτρων, όπως η σελίδα που είναι δημοσιευμένο το άρθρο, τον αριθμό των έγκυρων πηγών στις οποίες εμφανίζεται, τη γλώσσα που χρησιμοποιείται, την εγκυρότητα του υπογράφοντος καθώς και λέξεις κλειδιά μέσα στο κείμενο αποφαίνεται αν αυτό είναι αληθές ή όχι. Επιπλέον, προτείνει άρθρα σχετικά με το αντικείμενο ή με αντίθετες απόψεις, ώστε ο αναγνώστης να έχει μια πιο σφαιρική εικόνα για το θέμα που τον ενδιαφέρει. Κι όλα αυτά σε χρόνο που δεν ξεπερνά τα 20 δευτερόλεπτα.
Όπως λέει ο ίδιος, επειδή είναι ένα πρότζεκτ που έχει δουλέψει αποκλειστικά μόνος του τους τελευταίους εννέα μήνες, προς το παρόν είναι διαθέσιμο μόνο κατόπιν αιτήσεως, ενώ λειτουργεί μόνο για άρθρα που είναι γραμμένα στην αγγλική γλώσσα. Ο λόγος είναι ότι αυτή τη στιγμή η σελίδα δεν είναι θέση να διαχειριστεί μεγάλο όγκο χρηστών. Κάποιος πρέπει να επισκεφθεί τη διεύθυνση fighthoax.com να δηλώσει τα στοιχεία του και μέσω κωδικών που θα του στείλει ο διαχειριστής να μπορέσει να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες που προσφέρει η σελίδα. «Στην ουσία αυτό που κάνει η σελίδα» λέει ο Βαλεντίνος «είναι η δουλειά ενός έμπειρου δημοσιογράφου, που προκειμένου να διασταυρώσει μια είδηση, θα ανατρέξει σε διάφορες πηγές για να ελέγξει τα δεδομένα. Απλώς το κάνει σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα και σε απείρως λιγότερο χρόνο. Αυτός είναι και ο λόγος που το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη σελίδα το έχουν εκφράσει δημοσιογράφοι. Στόχος μου είναι να βρεθούν οι επενδυτές που θα στηρίξουν αυτή την προσπάθεια, ώστε να έχω τη δυνατότητα να εξελίξω την ιδέα μου και να μεγαλώσω την ομάδα που θα εργάζεται για το FightHoax».
Ο Λαρισαίος φοιτητής τους επόμενους μήνες θα βρεθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας λάβει επίσημη πρόσκληση για να μιλήσει για την καταπολέμηση των ψευδών ειδήσεων και τους τρόπους με τους οποίους η τεχνολογία μπορεί να λύσει τέτοια ευαίσθητα θέματα, χωρίς την επιβολή λογοκρισίας. Αφορμή για την ομιλία του στάθηκε η κατάθεση προς ψήφιση στη γερμανική Βουλή νομοσχεδίου που θα επιβάλλει σκληρά πρόστιμα, που θα φτάνουν μέχρι και τα 50 εκατ. ευρώ, σε όσες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δεν αφαιρούν από τις σελίδες τους ψευδείς ειδήσεις. «Ανησυχία της ευρωπαϊκής κοινότητας είναι ότι με τέτοιου είδους κινήσεις οδηγούμαστε σε καταπάτηση δικαιωμάτων του ανθρώπου, όπως είναι η ελευθερία του λόγου και προσωπικά με βρίσκει σύμφωνο αυτή η άποψη. Στόχος είναι η μόρφωση του κοινού, στο επίπεδο που θα μπορεί να αναγνωρίσει την ψευδή είδηση και θα έχει την παιδεία να μην την αναπαράξει. Αν, ωστόσο, κάποιος ιδιώτης θέλει να το κάνει, δεν μπορείς να του το απαγορεύσεις», καταλήγει ο νεαρός φοιτητής.
Στόχοι του Βαλεντίνου Τζέκα είναι αρχικά η ολοκλήρωση των σπουδών του, η περαιτέρω ανάπτυξη του FightHoax, όπως επίσης και το να βοηθήσει άλλους νέους να υλοποιήσουν τις όποιες πρωτότυπες ιδέες έχουν, πλάνο που ήδη έχει βάλει σε εφαρμογή σε συνεργασία με καθηγητές του Πανεπιστημίου Μακεδονία.
Της Παναγιώτας Φούντα
