Επίσημη τοποθέτηση επί της πρότασης δεν έχει υπάρξει ακόμη ούτε από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών ούτε από τα θεσμικά όργανα των περιφερειών και των δήμων. Ωστόσο, πρόκειται για προτάσεις που προφανώς θα απασχολήσουν τον εν εξελίξει διάλογο για το αύριο της αυτοδιοίκησης. Άλλωστε η ίδια η επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών κρίνει αναγκαίο να υπάρξει αφ’ ενός σοβαρή διαβούλευση με τους φορείς της αυτοδιοίκησης και των δύο βαθμών καθώς και με το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κι αφ’ ετέρου σοβαρός σχεδιασμός προκειμένου να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα.
ΟΥΤΕ ΠΟΡΟΙ, ΟΥΤΕ ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ
Αποτιμώντας την ισχύουσα κατάσταση στις υπηρεσίες δόμησης και τις τεχνικές υπηρεσίες των δήμων, η επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών επισημαίνει ότι «τόσο λόγω των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών και της ισχύουσας αναστολής προσλήψεων, όσο και λόγω των εγγενών χαρακτηριστικών, γεωγραφικών και κοινωνικών ιδιαιτεροτήτων πολλών δήμων της περιφέρειας, η πλήρης ανάληψη και η αυτοδύναμη άσκηση των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων δεν αποτελεί σήμερα μία ορατή και υλοποιήσιμη προοπτική.
Ακόμη και σε περιπτώσεις όπου δήμοι διαθέτουν επάρκεια τεχνικού προσωπικού, στερούνται συχνά των αναγκαίων, για την ανάληψη των αντίστοιχων υπηρεσιών, ειδικοτήτων (όπως λ.χ. μηχανολόγων μηχανικών, γεωλόγων, πολεοδόμων, τοπογράφων), με αποτέλεσμα να αδυνατούν τόσο τυπικά όσο και κατ’ ουσία να οργανώσουν υπηρεσίες δόμησης και τεχνικές υπηρεσίες και να ασκήσουν έτσι τις σχετικές αρμοδιότητες (παρακολούθηση και εκτέλεση συμβάσεων μελετών ή έργων, πολεοδομικός σχεδιασμός)», εκτιμά η επιτροπή.
ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ
Για τις πολεοδομικές υπηρεσίες, ειδικότερα, η επιτροπή για τη μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη» κρίνει αναγκαίο «να ληφθούν υπόψη οι παράμετροι των ενιαίων κανόνων της πολεοδομικής νομοθεσίας (και συνεπώς της ομοιομορφίας των σχετικών διαδικασιών) και της ανάγκης ενιαίας αντιμετώπισης των σχετικών ζητημάτων ανά ευρύτερες γεωγραφικές ενότητες.
Λαμβάνοντας υπόψη κανείς τις συνδυασμένες αυτές παραμέτρους, καθώς και την ανάγκη της βέλτιστης δυνατής εξυπηρέτησης του πολίτη, σε ένα πεδίο όπου η επαφή με τις αντίστοιχες διοικητικές υπηρεσίες είναι εξ ορισμού πυκνή, θα μπορούσε αφ’ ενός να θέσει σε αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα της ύπαρξης πολεοδομικών υπηρεσιών σε κάθε δήμο της χώρας και αφ’ ετέρου να διαπιστώσει, πάντως, την ανάγκη μιας κάποιας εγγύτητας του επιπέδου άσκησης των υπηρεσιών αυτών με τις γεωγραφικές και πολεοδομικές ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.
Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα ανάθεσης των αντίστοιχων υπηρεσιών στον β’ βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης και της άσκησης των αρμοδιοτήτων αυτών από μία κεντρική πολεοδομική υπηρεσία στην έδρα κάθε περιφέρειας της χώρας και ένα πολεοδομικό γραφείο στην έδρα κάθε περιφερειακής ενότητας», εισηγείται η επιτροπή.
ΝΕΑ «ΤΥΔΚ»
Για τις τεχνικές υπηρεσίες, η επιτροπή για την αναθεώρηση του «Καλλικράτη» σημειώνει ότι «η αναγνώριση του α’ βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης ως του ενδεδειγμένου επιπέδου άσκησης των σχετικών αρμοδιοτήτων δεν σηματοδοτεί το τέλος του σχετικού προβληματισμού, αλλά επιβάλλει την αναμέτρηση με υπαρκτές και σοβαρές δυσλειτουργίες που είτε αποτελούν συνεπακόλουθα της υφιστάμενης πρακτικής κάλυψής τους μέσω διοικητικής υποστήριξης είτε είναι σύμφυτες με τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της ελληνικής επικράτειας και τα αντικειμενικά όρια που αυτές επιβάλλουν, ανά περίπτωση, στην αποτελεσματική κάλυψη των αναγκών αυτών.
Στο πλαίσιο αυτό, πέρα από την ανάγκη ενίσχυσης της υλικοτεχνικής υποδομής και της στελέχωσης με επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό δήμων που ασκούν σήμερα αυτοδύναμα τις σχετικές αρμοδιότητες, θα πρέπει να εξεταστούν – αναφορικά με τους δήμους που δεν μπορούν αυτοδύναμα να τις ασκήσουν – οι θεσμικές και λειτουργικές προδιαγραφές της οργάνωσης συνεργειών, μέσα από τη συγκρότηση, στον δήμο της έδρας κάθε περιφερειακής ενότητας, παράλληλα με την τεχνική υπηρεσία που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες του δήμου αυτού, μίας ακόμη τεχνικής υπηρεσίας, που θα επιφορτιστεί με την κάλυψη των αντίστοιχων αναγκών όλων των δήμων της περιφερειακής ενότητας.
Η υπηρεσία αυτή θα διοικείται με τη σύμπραξη όλων των εξυπηρετούμενων δήμων και θα συγκεντρώνει την υλικοτεχνική υποδομή και τους αντίστοιχους πόρους από όλους τους εξυπηρετούμενους δήμους», προτείνει η επιτροπή επαναφέροντας ουσιαστικά τη γνωστή «ΤΥΔΚ» (Τεχνική Υπηρεσία Δήμων Κοινοτήτων) των Νομαρχιών η οποία κατά το παρελθόν κάλυπτε τις ανάγκες των δήμων και κοινοτήτων που δεν είχαν τεχνική υπηρεσία.
ΑΘΗΝΑ, Του Γιώργου Μακρή