Σχετική εισήγηση έχει καταθέσει και η επιτροπή για τη μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη», ενώ ουκ ολίγοι περιφερειάρχες, τόσο στην προηγούμενη όσο και την τρέχουσα θητεία, έχουν επισημάνει τις στρεβλώσεις που δημιουργούνται όταν υπάρχει δυσαρμονία μεταξύ περιφερειάρχη – χωρικού αντιπεριφερειάρχη (γνωστή είναι στη Θεσσαλία η υπόθεση με τον πρώην αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας Δημήτρη Αλεξόπουλο).
Από την άλλη πλευρά, όμως, χωρικοί αντιπεριφερειάρχες εμφανίζονται σφόδρα ενοχλημένοι από την εξέλιξη αυτή και σύμφωνα με πληροφορίες έχουν διαμηνύσει ότι σε περίπτωση που καταργηθεί ο θεσμός δεν προτίθενται να είναι υποψήφιοι στις επόμενες περιφερειακές εκλογές.
ΟΠΩΣ ΟΙ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΙ
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, το Υπουργείο Εσωτερικών προσανατολίζεται -για την επόμενη θητεία τουλάχιστον – να διατηρήσει τον θεσμό του χωρικού αντιπεριφερειάρχη, ωστόσο αυτός θα ορίζεται με απόφαση του περιφερειάρχη από τους εκλεγέντες συμβούλους κάθε περιφερειακής ενότητας. Με άλλα λόγια για τον χωρικό περιφερειάρχη θα ισχύει το ίδιο καθεστώς με τους αντιδημάρχους δημοτικών ενοτήτων, των παλιών δηλαδή «Καποδιστριακών» δήμων, τους οποίους επιλέγει ο δήμαρχος.
ΔΕΝ «ΠΕΡΠΑΤΑ» Η ΕΚΛΟΓΗ
Εναλλακτικά έχει προταθεί ως χωρικός αντιπεριφερειάρχης να εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς περιφερειακός σύμβουλος σε κάθε περιφερειακή ενότητα, ωστόσο η πρόταση αυτή δεν φαίνεται να «περπατά» για δύο κυρίως λόγους:
-Και πάλι μπορεί να ανακύπτουν προβλήματα δυσαρμονίας μεταξύ περιφερειάρχη και χωρικού αντιπεριφερειάρχη, ο οποίος μάλιστα θα είναι ακόμη πιο ισχυρός αφού θα έχει εκλεγεί με σταυρό.
-Μια τέτοια διάταξη έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα συνεργασιών μεταξύ παρατάξεων που, κατά το Υπουργείο Εσωτερικών, θα φέρει στην αυτοδιοίκηση το προωθούμενο σύστημα της απλής αναλογικής.
«ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ»
Αρνητική για τη διατήρηση του θεσμού των άμεσα εκλεγόμενων χωρικών αντιπεριφερειαρχών είναι η επιτροπή για τη μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη». Στην εισήγησή της προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών αναφέρει χαρακτηριστικά: «ενώ δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι υπηρεσίες των περιφερειών είναι σημαντικό, προς το παρόν τουλάχιστον, να εξακολουθήσουν να διαρθρώνονται ανά περιφερειακή ενότητα, ο θεσμός τού άμεσα εκλεγόμενου χωρικού αντιπεριφερειάρχη, δεν κρίνεται το ίδιο επιτυχής.
Αναλυτικότερα:
- Ο θεσμός του άμεσα εκλεγόμενου χωρικού αντιπεριφερειάρχη στην πραγματικότητα δεν διευκολύνει, αλλά φαλκιδεύει την τοπική εκπροσώπηση, καθώς στους πολίτες προσφέρεται μία επιλογή «πακέτο» και, επομένως, δεν έχουν λόγο ως προς το ποιος θα είναι ο επικεφαλής της περιφερειακής αρχής στον νομό τους.
-Οι χωρικοί αντιπεριφερειάρχες είναι αυτή τη στιγμή – με εξαίρεση τους βουλευτές επικρατείας που έχουν συνταγματική κατοχύρωση και εξυπηρετούν, όπως προκύπτει από τη ratio του συντακτικού νομοθέτη, τελείως διαφορετικούς σκοπούς – ο μόνος αιρετός θεσμός που δεν υπόκειται στη βάσανο του σταυρού και, μάλιστα, χωρίς να εκτίθενται ως επικεφαλής οι ίδιοι. Και τούτο, διότι, ο υποψήφιος περιφερειάρχης (όπως και ο υποψήφιος δήμαρχος), με την ιδιότητα του επικεφαλής, ναι μεν δεν διεκδικεί σταυρό, πλην όμως έχει την ευθύνη για τη συνολική επίδοση του οικείου συνδυασμού, με ό,τι αντίκτυπο έχει αυτό και στο πρόσωπό του.
-Η στρέβλωση που προκαλείται από την άμεση εκλογή του χωρικού αντιπεριφερειάρχη έχει αναδειχθεί και στην πράξη, στις δύο τελευταίες αυτοδιοικητικές θητείες, καθώς δεν είναι δυνατή η απομάκρυνση του άμεσα εκλεγμένου αντιπεριφερειάρχη, παρά μόνο αν αυτός παραιτηθεί ή εκπέσει, ακόμα και σε ακραίες περιπτώσεις δυσαρμονίας και δυσλειτουργίας με την υπόλοιπη περιφερειακή αρχή».
ΑΘΗΝΑ, Του Γιώργου Μακρή
