Στον χαιρετισμό του εκ μέρους των διοργανωτών, ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Ιστορίας και πρώην δήμαρχος Καρδίτσας κ. Δομήνικος Βερίλλης - που επί σειρά ετών προβάλλει συνεχώς την τεράστια θυσία των δυτικοθεσσαλών ηρώων, επισήμανε για την εκδήλωση τα εξής:
«Η σημερινή εορταστική μας εκδήλωση είναι εκδήλωση μνήμης για την επέτειο του νικηφόρου αγώνα που έδωσε στη διάρκεια της Εαρινής Επίθεσης τον Μάρτιο του 1941, στο ύψωμα 731, το δυτικοθεσσαλικό 5 Σύνταγμα πεζικού. Με τον τρόπο αυτό γίνεται μια απλή προσπάθεια:
- Να τιμήσουμε όσους έχασαν τη ζωή τους εκεί και γενικότερα όσους αγωνίσθηκαν κάτω από δύσκολες συνθήκες
- Να προβάλλουμε την Καρδίτσα
- Να αναδείξουμε τον προβληματισμό και να αποστείλουμε επίκαιρα μηνύματα σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας και τους πολίτες.
- Να προωθήσουμε τους στόχους για χρηματοδότηση, φιλοτέχνηση και κατασκευή των μνημείων στην πόλη μας, όπως αρμόζει σε μια πολιτισμένη χώρα και αναφέρομαι κυρίως στον έφιππο ανδριάντα του Καραϊσκάκη, του οποίου η διαδικασία υλοποίησης ξεκίνησε τη δημοτική περίοδο 2007 -2010, στο μνημείο του 731, που οι διαδικασίες κατασκευής πρέπει να επιταχυνθούν καθώς επίσης και στην πρόταση δημιουργίας Μουσείου Ιστορίας της Καρδίτσας, στο στρατόπεδο Λουμάκη, αφιερωμένο κυρίως στους Εθνικοαπελευθερωτικούς Αγώνες και την Εθνική Αντίσταση.
Η ΠΡΩΤΗ ΗΤΤΑ ΤΟΥ ΑΞΟΝΑ
Η απόκρουση της μεγάλης Εαρινής Επίθεσης των δυνάμεων του Μουσολίνι, η οποία εκδηλώθηκε στις 9 Μαρτίου 1941, υπήρξε η πρώτη ήττα του λεγόμενου Άξονα στον Παγκόσμιο Πόλεμο και είχε τεράστια σημασία γιατί ανέβασε το ηθικό ολόκληρης της δοκιμαζόμενης Ευρώπης και ανάγκασε τον Χίτλερ να επέμβει στα Βαλκάνια καθυστερώντας έτσι την επίθεσή του στη Ρωσία και άλλα μέτωπα.
Κύριος στόχος και ο τομέας όπου εκδηλώθηκαν με τη μεγαλύτερη ένταση οι επιθέσεις ήταν το ύψωμα 731. Εκεί νικήθηκαν οι δυνάμεις του Άξονα από το ηρωικό 5ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίο αποτελούνταν αποκλειστικά από στρατιώτες καταγόμενους από τους νομούς Καρδίτσας και Τρικάλων.
Τα γεγονότα αυτά αποτελούν μοναδικό φαινόμενο ηρωισμού, αυταπάρνησης και αποτελεσματικότητας, όπου οι δυτικοθεσσαλοί του παγκοσμίου πολέμου έγιναν οι συνεχιστές μιας ιστορίας που θέλει τα δυτικοθεσσαλικά τμήματα να διακρίνονται πάντοτε στους αγώνες του Έθνους.
Τα γεγονότα που εκτυλίχτηκαν στην Εαρινή Επίθεση δεν ήταν τα μοναδικά που είχαν ως πρωταγωνιστές τους Καρδιτσιώτες την περίοδο του πολέμου 1940 -1941 και της Εθνικής Αντίστασης κατά την Κατοχή. Είχε προηγηθεί η ήττα των ιταλικών δυνάμεων στην Πίνδο από το λεγόμενο απόσπασμα Δαβάκη, το οποίο συγκροτούσε το Δυτικοθεσσαλικό 51ο Σύνταγμα Πεζικού. Δύο χρόνια αργότερα, την 12η Μαρτίου 1943, δηλαδή σαν σήμερα, η Καρδίτσα υπήρξε η πρώτη ελεύθερη πόλη της Ευρώπης από τις δυνάμεις κατοχής και απετέλεσε, κατόπιν, για οκτώ μήνες την πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας, ένα πολύ σημαντικό γεγονός για ολόκληρη την Ευρώπη. Τιμούμε λοιπόν σήμερα και αυτή τη σημαντική επέτειο. Τιμούμε όμως γενικότερα τη μεγαλειώδη Εθνική Αντίσταση όλων των Ελλήνων – που ακολούθησε την εισβολή των Χιτλερικών δυνάμεων – με αποκορύφωμα την απελευθέρωση της Καρδίτσας».
Στην εκδήλωση παρέστησαν οι βουλευτίνες του ΣΥΡΙΖΑ κ. Χρυσούλα Κατσαβριά – Σιωροπούλου και κ. Παναγιώτα Βράντζα, ο δήμαρχος Καρδίτσας κ. Φώτης Αλεξάκος και πολλοί εκπρόσωποι των αυτοδιοικητικών και στρατιωτικών αρχών της περιοχής.
Στο πρόγραμμά της η εκδήλωση περιελάμβανε προβολή ντοκιμαντέρ για το 731.Ομιλία του φιλολόγου κ. Νικολάου Βλάχου, αντιπροέδρου του Συλλόγου Φίλων Ιστορίας Ν. Καρδίτσας. Φωνητικό και οργανικό σύνολο του Μουσικού Σχολείου Καρδίτσας. Με υπεύθυνους καθηγητές την κ. Ζωή Αθανασίου και τον κ. Μιχάλη Ζαχαρτζή. Χαιρετισμό από τον αντιπρόεδρο της Ένωσης Τέκνων Πεσόντων 1940-41 κ. Απόστολο Κωστόπουλο. Απονομή τιμητικών πλακετών και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε αναλάβει ο ηθοποιός – σκηνοθέτης κ. Παύλος Βησσαρίου, ενώ στο φουαγιέ του Δημοτικού Κιν/θεάτρου λειτούργησε έκθεση φωτογραφίας και αντικειμένων από τις μάχες στο Ύψωμα 731.
Αξίζει να σημειωθεί πως σε 370 ανέρχονται οι Καρδιτσιώτες που σκοτώθηκαν στον πόλεμο 1940-41.
ΔΗΛΩΣΗ Γ. ΣΟΥΡΛΑ
Ο Γ. Σούρλας για την επέτειο του θρυλικού Υψώματος 731 κατά την εαρινή επίθεση, δήλωσε: «Σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά επιτακτική προβάλλει η ανάγκη να αναδείξουμε γεγονότα, που δόξασαν την Ελλάδα και προκάλεσαν τον παγκόσμιο θαυμασμό.
Οι διοικητές και οι πολεμιστές ήταν κατά κύριο λόγο Θεσσαλοί. Διοικητής του 5ου Συντάγματος Πεζικού ήταν ο συνταγματάρχης Νικόλαος Γεωργούλας, καταγόμενος από τη Ρεντίνα Καρδίτσας και μαζί με τη γυναίκα του, η οποία καταγόταν από τον Βόλο, εγκαταστάθηκαν εκεί οικογενειακώς. Στη Νέα Ιωνία Βόλου υπάρχει και το ομώνυμο στρατόπεδο (Νικόλαος Γεωργούλας), που στεγάζει την 32α Ταξ. Π.Ζ. Διοικητής του 2ου Τάγματος, που ανέλαβε την υπεράσπιση του υψώματος 731 μια ημέρα πριν από την επίθεση των Ιταλών, ήταν ο ταγματάρχης Δημήτρης Κασλάς, καταγόμενος από το Πουρί Πηλίου Μαγνησίας.
Στις 9 Μαρτίου, στις 6:30 το πρωί, ο Μουσολίνι έδωσε το σύνθημα της επίθεσης, σε ένα μέτωπο 5 χιλιομέτρων με 5 μεραρχίες, 1 λεγεώνα μελανοχιτώνων, 5 εφεδρικές μεραρχίες, 156 τηλεβόλα και 400 αεροπλάνα, που ήταν στη διάθεσή τους. Κατά την πρώτη μέρα της επίθεσης οι ιταλικές χερσαίες δυνάμεις υποστηρίζονταν από 190 αεροσκάφη, εκ των οποίων 70 ήταν βομβαρδιστικά.
Στο επίκεντρο των επιθέσεων το Ύψωμα 731, στο οποίο διεξήχθησαν μάχες σκληρές, με βομβαρδισμούς, με ξιφολόγχες, εκ του συστάδην. Στις πρώτες δυόμισι ώρες έπεσαν στις ελληνικές θέσεις 100.000 βλήματα. Οι Έλληνες απέκρουσαν 18 επιθέσεις με επιτυχία. Το Ύψωμα 731 έγινε «κρανίου τόπος», σκεπάστηκε από πτώματα.
Κατά την εαρινή επίθεση, στην αποκαλούμενη από τους Ιταλούς «ιερή ζώνη», Ύψωμα 731, Χάνι Μπαλαμπάνι - Κλεισούρα - Μπούμπεσι – Τρεμπεσίνα οι απώλειες ανήλθαν σε 17.000 νεκρούς και τραυματίες (5.259 Έλληνες και 11.800 Ιταλοί). Στο θρυλικό Ύψωμα 731, οι απώλειες ανήλθαν σε 145 νεκρούς και 400 τραυματίες Έλληνες και 1.000 νεκρούς και 3.000 Ιταλούς τραυματίες.
Ο πόλεμος αυτός δεν άφησε μόνο νεκρούς, αλλά και αποτυπώματα φρίκης, βαρβαρότητας των κατακτητών και μηνύματα αποδοκιμασίας -καταδίκης αυτών που τον προκάλεσαν.
