EΛΑΣΣΟΝΑ(Γραφείο «Ε»)
Του Γιάννη Μουκίδη
«Φωτεινό παράδειγμα για όλους αποτελεί η όλη πορεία του Κων/νου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, του εμπνευστή και καθοδηγητή στη ζωή μας!». Ήταν το μήνυμα των εφετινών λαμπρών εκδηλώσεων μνήμης της επετείου από τον θάνατο του Μεγάλου Διδασκάλου του Γένους και άξιου τέκνου της Τσαριτσάνης Κων. Οικονόμου, που διοργάνωσε ο Δήμος Ελασσόνας και η ιστορική κωμόπολη της Τσαριτσάνης.
Οι εκδηλώσεις, που έγιναν με ιδιαίτερη επισημότητα και με θρησκευτική λαμπρότητα (...όπως «προστάζει» η ιδιαίτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας), αλλά και με εξαιρετικά μεγάλη συμμετοχή κόσμου, παρά το βροχερό καιρό, άρχισαν με την αρχιερατική Θεία Λειτουργία, που τελέσθηκε στον κατάμεστο ιστορικό Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Τσαριτσάνης, όπου χοροστάτησε ο σεβασμ. μητροπολίτης Ελασσώνος κ. Χαρίτων και συλλειτούργησαν οι ιερείς της κωμοπολης π. Γεώργιος Κοντονάσιος, π. Αλέξανδρος Νεζεργιώτης, π. Ευστάθιος Πετρίδης και ο διάκονος π. Γεώργιος Σαπουνάς.
Σε περίοπτη θέση υπήρχαν αναθήματα, λείψανα, η Δεσποτική Μήτρα και τα ιερά Άμφια του Κων/νου Οικονόμου, που φυλάσσονται έως και σήμερα. Αμέσως μετά, αναπέμφθηκε η καθιερωμένη επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη του Τσαριτσανιώτη Διδασκάλου του Γένους πρωτοπρεσβυτέρου Κων/νου Οικονόμου και των αρχιερέων Κυρίλλου, Πολυκάρπου και Ιωσήφ.
Γνωστές και άγνωστες πτυχές της ζωής του και της πολύπλευρης δράσης του Κωνσταντίνου Οικονόμου κατέθεσε η Τσαριτσανιώτισσα δικηγόρος κ. Ιωάννα Μητσιμπόνα, που με μεστό και περιεκτικό λόγο αναφέρθηκε στον δεινό ιεροκήρυκα, στον ρήτορα που περιόδευσε σε όλη την Ευρώπη, στον πολυγραφότατο και σοφό κληρικό που τίμησε τον Χριστό και την Ελλάδα, που διακρίθηκε για το θάρρος, την παρρησία και τη φιλομάθειά του.
«Σταχυολογώντας», από την ομιλία της κ. Ι. Μητσιμπόνα:
«Από την παιδική του ηλικία έδειξε μεγάλη φιλομάθεια, έτρεφε μεγάλη αγάπη προς την εκκλησία και είχε κλίση προς τα γράμματα και την ανάγνωση ιερατικών κειμένων. Διδάχθηκε από τον πατέρα του την Αρχαία Ελληνική και Λατινική γλώσσα και τα ιερά γράμματα. Συμπλήρωσε τις σπουδές του στην τότε ακμάζουσα και πολυφημισμένη σχολή των Αμπελακίων, όπου και διδάχθηκε τη Γαλλική γλώσσα, που του επέτρεψε να υπερβεί τα στενά όρια της εποχής και να έρθει σε επαφή με την ευρωπαϊκή παιδεία. Φιλομαθέστατος όπως ήταν, έμαθε αργότερα τη Γερμανική και τη Ρωσική, όπως και άλλες ανατολικές γλώσσες.
Στα δώδεκά του χρόνια, προχειρίσθηκε αναγνώστης και απήγγειλε λόγο δικής του επινόησης, προκαλώντας τον θαυμασμό των συμπατριωτών του.
Το 1805, όταν ήταν 25 ετών, δίδαξε στα εκπαιδευτήρια της Τσαριτσάνης αποκτώντας δικό του κοινό. Περιόδευε σε πόλεις και χωριά της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, διδάσκοντας και προσφέροντας κατήχηση στους αγράμματους χωρικούς.
Ο Οικονόμος, το 1809, έχοντας γίνει πολύ γνωστός ανά το πανελλήνιο, από τη Θεσσαλονίκη μετέβη στη Σμύρνη, όπου έδρασε καρποφόρα γράφοντας και εκδίδοντας βιβλία, κηρύττοντας και δουλεύοντας με ζήλο για την προστασία των πιστών από τις προπαγανδιστικές ενέργειες των ξένων ιεραποστόλων. Στη Σμύρνη ίδρυσε μαζί με τον Κων/νο Κούμα το «φιλολογικό γυμνάσιο», στο οποίο δίδαξε την ελληνική φιλολογία και τη ρητορική. Η επιτυχία της σχολής ήταν τόσο ραγδαία, που αναγνωρίστηκε ως δημόσιο ίδρυμα και ως ένα από τα σπουδαιότερα κέντρα διαφωτισμού.
Από το 1819 μέχρι την έναρξη της Ελληνικής επανάστασης η δράση του Κωνσταντίνου Οικονόμου στην προετοιμασία της επανάστασης ήταν έντονη, καθώς προσπαθούσε με τους λόγους του να τονώσει το θρησκευτικό και εθνικό αίσθημα των Ελλήνων. Το 1820 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Το 1822 έφυγε από την Οδησσό για την Πετρούπολη, όπου τιμήθηκε με πολλά αξιώματα.
Το 1831 κι ενώ βρισκόταν στη Βιέννη, έφυγαν από τη ζωή η σύζυγός του, η μητέρα του και ο αδελφός του! Έτσι εγκατέλειψε τη Ρωσία και πήγε στη Δύση για να συναντήσει τα παιδιά του. Κατά την περιοδεία του στην Ευρώπη(Βερολίνο – Λειψία – Βιέννη – Ρώμη) η αναγνώριση των υπηρεσιών του προς την πατρίδα και την Εκκλησία ήταν καθολική.
Το 1834 επέστρεψε στην Ελλάδα και τον Μάρτιο του 1857, μετά από ολιγοήμερη ασθένεια, απεβίωσε.
Δεν αγωνίστηκε μόνο για με το φλογερό προφορικό του λόγο για την αναγέννηση του Γένους, αλλά και με το γραπτό. Άφησε 22 εκκλησιαστικά συγγράμματα, 7 φιλολογικά, πολλούς λόγους και διάφορες επιστολές.
Εκφώνησε επικήδειους για τους αγωνιστές της Ανεξαρτησίας και ένας από αυτούς που σχολιάστηκε ευμενώς από τον Τύπο της εποχής, ήταν αυτός που εκφωνήθηκε στην κηδεία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Με τη διαθήκη του άφησε σεβαστά χρηματικά ποσά στη Θεολογική Σχολή Χάλκης, στην Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη, στο Αμμαλίειο Ορφανοτροφείο και στο Σχολείο της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Τσαριτσάνης, που προς τιμήν του ονομάστηκε Οικονόμειος Σχολή».
Και η ομιλήτρια κ. Ιωάννα Μητσιμπόνα, ολοκλήρωσε με νόημα: «Η όλη πορεία του Κων/νου Οικονόμου του εξ Οικονόμων ας αποτελεί για όλους μας φωτεινό παράδειγμα κι ας είναι ο εμπνευστής και καθοδηγητής στη ζωή μας!».
Ακολούθησε δεξίωση στην «Οικονόμειο Σχολή» για τις αρχές και τον κόσμο.
Αμέσως μετά, πραγματοποιήθηκε στην πλατεία της κωμόπολης σύντομη ενδεικτική εμφάνιση 20 χορευτικών ομάδων από διάφορες περιοχές του νομού Λάρισας... αφού έβρεχε, εκδηλώσεις που διοργανώνει κάθε χρόνο ο Σύλλογος Γυναικών Τσαριτσάνης.
Στις εκδηλώσεις της ιστορικής Τσαριτσάνης παρευρέθηκαν:
Οι βουλευτές κ.κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος, Χρήστος Κέλλας, Βασίλ. Κόκκαλης, Δέσποινα Σβερώνη, η θεματική αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλίας – πρ. έπαρχος Ελασσόνας κ. Μαρία Μαμάρα, εκ μέρους της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδος η δασάρχης Ελασσόνας κ. Ζωή Φτίκα, ο δήμαρχος Ελασσόνας κ. Νικ. Ευαγγέλου, οι αντιδήμαρχοι κ.κ. Διον. Μπαλούκας, Δημ. Λέκκας, Ιωάν. Σαπουνάς, Ευφροσύνη Καρκαβανίδου – Σκρέτα, Ανέστ. Σερετίδης, ο πρόεδρος του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Παιδείας του Δήμου Ελασσόνας – πρ. κοινοτάρχης Τσαριτσάνης κ. Νικ. Τσιμπόλης, οι δημοτ. σύμβουλοι κ.κ. Κ. Καραγιάννης, Δημ. Αβρανάς, Νικ. Βακράτσας, ο διοικητής του Α.Τ. Ελασσόνας κ. Πέτρος Μουταφίδης, ο αντιπύραρχος – πρ. διοικητής της ΕΜΑΚ κ. Ζήσης Μπρούζας, ο διοικητής της Πυροσβεστικής Ελασσόνας κ. Ελευθ. Μουλτσιάς, ο πολιτευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ιωάν. Καριπίδης, οι πρόεδροι των Τ.Σ. Τσαριτσάνης κ. Αχιλ. Μητσιμπόνας και Ελασσόνας κ. Ασπασία Χατζηβασίλη – Βαλιώτη, ο προϊστάμενος της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Λάρισας κ. Βασ. Σακελλαρίου, προϊστάμενοι υπηρεσιών και σχολικών μονάδων, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων, τα δ.σ. του Μορφωτικού Συλλόγου Τσαριτσάνης, του Συλλόγου Γυναικών Τσαριτσάνης, του Εξωραϊστικού Συλλόγου, εκπαιδευτικοί, μαθητές, απόδημοι Τσαριτσανιώτες και πολύς κόσμος, που κατέκλυσε το κέντρο της κωμόπολης, παρά τη βροχή.