Του Κώστα Γκιάστα
Τέμπη, θρυλική γη. Τούρκοι, Γερμανοί, πόλεμοι.
Λέξεις που φέρνουν στο νου κάτι που λάμπει. Τον χρυσό για τον οποίο δεν είναι λίγοι αυτοί που αφιερώνουν τις ζωές του κυνηγώντας ένα θησαυρό. Κάσες γεμάτες λίρες που θάφτηκαν σε σημεία απίθανα. Μυστήριο και ένταση. Πληροφορίες και φθαρμένοι χάρτες. Μνήμες και σημάδια. Ένας κύκλος που δεν κλείνει. Το κυνήγι του χαμένου θησαυρού ξαναγύρισε στην κοιλάδα, όμως δεν είναι κάτι νέο.
Κάποιοι, πιο παλιοί, θυμήθηκαν την ιστορία που είχε επαναληφθεί πριν πολλά χρόνια στην πλατεία των Γόννων και εμείς ξεκινήσαμε ένα δικό μας κυνήγι, αυτό των παλιών ειδήσεων. Και αυτό που βρήκαμε είναι ένας μικρός «θησαυρός».
Ήταν το 1996 όταν η «Ελευθερία» έγραφε για 4 χρυσοθήρες οι οποίοι ήθελαν να σκάψουν στην πλατεία του χωριού θέλοντας να βρουν κάσες από χρυσά πεντόλιρα. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής η ιστορία ξεκινά πριν ο ελληνικός στρατός απελευθερώσει την περιοχή των Γόννων από τον τουρκικό ζυγό.
Οι οικογένειες των Τούρκων κατοίκων εμπιστεύτηκαν τα πεντόλιρά τους στον άρχοντα της περιοχής, ο οποίος τα έθαψε σε χαρακτηριστικό σημείο, ελπίζοντας κάποια ημέρα να μπορέσει να τα πάρει. Ο Τούρκος σε μεγάλη ηλικία αποκάλυψε στους απογόνους του το μυστικό. Στη δεκαετία του ’80 τα εγγόνια του πραγματοποίησαν ερευνητικά ταξίδια στους Γόννους αναζητώντας τα σημάδια που τους είχε πει ο παππούς τους. Το τοπίο όμως άλλαξε ριζικά και οι δυσκολίες μεγάλες.
Τρύπησαν την πλατεία αρχικά με κομπρεσέρ και εν συνεχεία με εκσκαφέα σε σημείο όπου χυνόταν τα νερά της βρύσης ανάμεσα σε δύο γέρικα πλατάνια. Διανοίχτηκε τάφρος 4 τετραγωνικών μέτρων στην αρχή. Η ώρα περνούσε, η αγωνία αυξανόταν αλλά τα... πειράγματα ξεκίνησαν από τους παρευρεθέντες και ήταν πολλά. Μάλιστα κάποιοι άρχισαν να πετούν νόμισμα των 100 δραχμών (ναι, 1996 είπαμε...) μέσα στην τρύπα και να φωνάζουν «θησαυρός – θησαυρός». Όσο και να έσκαψαν στο βάθος, τίποτα δεν βρέθηκε. Άνθρακας ο θησαυρός τελικά.
Όμως η ιστορία δεν τελειώνει εκεί, αφού μισό χρόνο περίπου μετά, τέλη Μαρτίου 1997 σύμφωνα πάντα με τα δημοσιεύματα της εποχής οι χρυσοθήρες οδηγήθηκαν στα δικαστήρια από την τότε κοινότητα. Ο λόγος ήταν 2 εκατομμύρια δραχμές τα οποία όφειλαν να καταβάλουν, σύμφωνα με την κοινότητα, για να διαφυλαχτεί το κύρος της, αφού έτσι ήταν η αρχική συμφωνία.
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ
Όσον αφορά τώρα στη «φρέσκια» περίπτωση σε πρώτη φάση το Δημοτικό Συμβούλιο Τεμπών συνεδρίασε και αποφάνθηκε θετικά στο αίτημα ιδιώτη να διεξαγάγει νόμιμη έρευνα για τον θησαυρό. Μόνο που η περιοχή δεν είναι η ίδια. Τότε ήταν η βρύση στην πλατεία, τώρα είναι μια αγροτική περιοχή μεταξύ Πυργετού και κοντινού μοναστηριού. Στη συνεδρίαση έκανε λόγο για σίγουρες πληροφορίες ότι στη συγκεκριμένη περιοχή υπάρχουν κάσες με χρυσές λίρες που έριξαν ή έκρυψαν οι Άγγλοι κατά την περίοδο του εμφυλίου πολέμου.
Και αν το πράσινο φως δόθηκε από το Δήμο Τεμπών η απόφαση πρέπει να εγκριθεί και από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας -Στερεάς Ελλάδας και μετά αρχίζει ένας μαραθώνιος αγώνας του ιδιώτη αιτούντα ώστε να πάρει εγκρίσεις για την έρευνα από μια σειρά υπηρεσιών όπως το Δασαρχείο Λάρισας, η Κτηματική Υπηρεσία, το υπουργείο Οικονομικών, η Εφορεία Αρχαιοτήτων κ.λπ.
Αφού συγκεντρωθούν όλα αυτά τα έγγραφα στη συνέχεια θα πρέπει να ερευνήσει ο στρατός την περιοχή γιατί αφού πρόκειται για κάσες με θαμμένες αγγλικές χρυσές λίρες ενδεχομένως να υπάρχουν γύρω νάρκες ή χειροβομβίδες για την περίπτωση που κάποιοι άλλοι και όχι αυτοί που τις έκρυψαν πάνε να τις πάρουν.
Αν βρεθεί ο θησαυρός τότε το κράτος θα πάρει το μεγαλύτερο μερίδιο (το 1996 η κοινότητα θα έπαιρνε το 50%), ενώ ο ιδιώτης το 45% και από αυτά θα του παρακρατηθεί το 23% από την εφορία, ενώ ο Δήμος Τεμπών το 5%.
Στην περίπτωση που τελικά δεν βρεθεί ο θησαυρός ο ιδιώτης θα έχει και την υποχρέωση να αποκαταστήσει την περιοχή όπως ήταν πριν τις εκσκαφές. Όπως και τότε επισήμανε στην «Ε» ο κ. Γουγουλιάς που μας βοήθησε με το προσωπικό του αρχείο.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται; Για να δούμε...
