Ομιλητές θα είναι ο επίκουρος καθηγητής Φυσιολογίας Ζωικών Οργανισμών και Τοξικολογίας στο Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Δημήτρης Στάγκος, ο εντεταλμένος ερευνητής- ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Ινστιτούτο Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών Δημήτριος Βλαχοστέργιος και η διατροφολόγος Μεταλλούλη Νικολέτα.
Η καλλιέργεια των οσπρίων
Οι παραπάνω ομιλητές αναμένουν να τονίσουν πως «τα όσπρια αποτελούν μια παραδοσιακή καλλιέργεια για τη χώρα μας με αυξανόμενο ενδιαφέρον τα τελευταία δύο χρόνια και σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης. Η διαιτητική αξία των οσπρίων απολαμβάνει μεγάλης αναγνώρισης σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς νεότερες επιστημονικές μελέτες έχουν καταδείξει σημαντικές ευεργετικές επιδράσεις τους στην υγεία του ανθρώπου. Τα όσπρια επηρεάζουν θετικά την υγεία του ανθρώπου σε θέματα όπως η μείωση της χοληστερόλης και η υγεία της καρδιάς (προστασία από στεφανιαία και καρδιαγγειακή νόσο), ενώ περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής διαιτητικής αξίας, σίδηρο, ασβέστιο, βιταμίνες κ.ά. Στην Ελλάδα τα σπουδαιότερα όσπρια που καλλιεργούνται ως ξηρικά είναι η φακή, το ρεβίθι, το κουκί και η φάβα (λαθούρι), ενώ το φασόλι κυριαρχεί στην κατηγορία των ποτιστικών οσπρίων. Η έκταση που καταλαμβάνει η καλλιέργειά τους από 150.000 στρέμματα περίπου υπολογίζεται ότι έχει διπλασιαστεί παρουσιάζοντας αυξητικές τάσεις. Οι παράγοντες που ρυθμίζουν την απόδοση της καλλιέργειας των οσπρίων είναι κυρίως δύο: η ποικιλία και η τεχνική καλλιέργειας. Στη χώρα μας ο αρμόδιος ερευνητικός φορέας για τα παραπάνω αντικείμενα είναι το Ινστιτούτο Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών Λάρισας το οποίο έχει μια ιστορία πάνω από 80 χρόνια συνεχούς προσφοράς στον αγροτικό τομέα. Το ΙΒ&ΚΦ έχει δημιουργήσει όλες τις Ελληνικές ποικιλίες οσπρίων που είναι γραμμένες στον Εθνικό και Ευρωπαϊκό Κατάλογο Ποικιλιών. Ένα σημαντικό εργαλείο για την ανάπτυξη των οσπρίων στη χώρα μας είναι ότι η νέα ΚΑΠ 2014-20 έχει συμπεριλάβει την ενίσχυση της καλλιέργειας των οσπρίων ως πρωτεϊνούχων φυτών με στόχο την αύξηση της παραγωγής τους.
Η διατροφική αξία
Τα όσπρια αποτελούν μια από τις βασικότερες κατηγορίες τροφίμων της μεσογειακής διατροφής. Τα όσπρια που χρησιμοποιούνται στη διατροφή είναι κυρίως οι φακές, τα ρεβίθια, τα κουκιά, ο αρακάς και τα λούπινα. Σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας ο ρόλος τους ήταν πρωταρχικός στην κάλυψη βασικών αναγκών των ανθρώπων σε ενέργεια και πρωτεΐνες. Επίσης, περιέχουν σύνθετους υδατάνθρακες, κυρίως άμυλο και διαλυτές φυτικές ίνες, καθώς και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σίδηρο, φώσφορο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο. Τα φυτικά οξέα που περιέχουν τα όσπρια εμφανίζουν αντικαρκινικές ιδιότητες λόγω κυρίως της αντιοξειδωτικής τους δράσης. Αντιοξειδωτική δράση εμφανίζουν και οι πολυφαινόλες των οσπρίων. Σε αυτές αποδίδονται επίσης οι αντιγηραντικές ιδιότητες των οσπρίων, καθώς και η δράση τους ενάντια στις διάφορες εκφυλιστικές ασθένειες (π.χ. καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδης διαβήτης, καρκίνος). Οι πιο πρόσφατες μελέτες όμως αποκαλύπτουν πως τα όσπρια είναι πηγή πλήθους ανεκτίμητων ουσιών για την ανθρώπινη υγεία, όπως τα φυτικά οξέα, τα οξαλικά, οι πολυφαινόλες, οι σαπωνίνες και οι φυτοστερόλες που τα καθιστούν βασική και αναπόσπαστη επιλογή στο εβδομαδιαίο διαιτολόγιο.
Να σημειωθεί ότι στην αυριανή ημερίδα θα προσφερθεί στο ακροατήριο και ένας τσελεμεντές με 12 νόστιμες συνταγές με όσπρια. Χορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης είναι η εφημερίδα «Ελευθερία».
Γ. Ρούστας
