Της Ζωής Παρμάκη
Φωτ.: Βασίλης Ντάμπλης
Όχι ένα, ούτε δύο, αλλά τρία ζευγάρια παπούτσια γνωστής μάλιστα εταιρίας αθλητικών ειδών αιωρούνται στη διασταύρωση των οδών Ηρώων Πολυτεχνείου και Βόλου. Έχει μέρες αυτή η… εικαστική παρέμβαση που κοσμεί τα ηλεκτροφόρα καλώδια της ΔΕΗ. Με ζωγραφισμένη την απορία στο πρόσωπό τους διασχίζουν τη διασταύρωση οδηγοί και πεζοί: «τι θέλει να πει άραγε ο… καλλιτέχνης» αναρωτιούνται. Γιατί αν δεν το έχεις το ταλέντο δεν τα καταφέρνεις να κρεμάσεις σε τέτοιο ύψος πετώντας τα από το έδαφος αθλητικά παπούτσια. Ανάλογη εικόνα αντικρίζουν και όσοι βρεθούν στην περιοχή του Αγίου Θωμά αλλά και στα σύνορα της Νέας Πολιτείας με την Ανθούπολη.
Στην οδό Βόλου οι περίοικοι κάνουν λόγο για ένα παιδικό αστείο, η κίνηση αυτή ωστόσο μόνο τυχαία δεν είναι, αντιθέτως αποτελεί παγκόσμιο «φαινόμενο». Μάλιστα τα κρεμασμένα παπούτσια διατηρούν τον δικό τους μύθο. Γιατί μπορεί να τα βλέπει κανείς στα καλλίγραμμα πόδια των γυναικών, στα γυμνασμένα πόδια των ανδρών αλλά το να τα βλέπει να κρέμονται από κάποιο ηλεκτροφόρο καλώδιο είναι μυστήριο, κρύβει όσο να πει κανείς ερωτηματικά.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ
Παπούτσια όμως δεν κρέμονται από τα ηλεκτροφόρα καλώδια μόνο σε δρόμους της Λάρισας αλλά σε πολλά μέρη του κόσμου και γύρω από αυτή την κίνηση υπάρχει ένας μύθος, μια ιστορία. Που όπως σε άλλες περιπτώσεις έτσι και εδώ κρύβουν μυστήριο, αγωνία και ενδιαφέρον. Παπούτσια κρεμασμένα σε καλώδια συναντά κανείς στην Ισπανία, τη Γερμανία, την Αγγλία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά. Σε κάθε χώρα η ιστορία είναι και διαφορετική. Ο Ed Kohler δημιούργησε τον όρο shoefiti για να περιγράψει το φαινόμενο της ρίψης ζεύγους παπουτσιών με ενωμένα τα κορδόνια στα καλώδια. Η λέξη προκύπτει από τη σύνθεση των αγγλικών shoe (παπούτσι) και (graffiti) γκράφιτι. Σύμφωνα με τον δημιουργό του όρου η συγκεκριμένη πρακτική, συνήθως παρατηρείται σε υποβαθμισμένες περιοχές και αποτελεί ένα είδος καλλιτεχνικής υπογραφής. Όμως οι μύθοι δεν σταματούν εδώ.
ΦΑΡΣΑ Ή ΜΗΠΩΣ ΟΧΙ;
Όταν η συγκεκριμένη κίνηση λαμβάνει χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο δε μπορεί να περάσει αδιάφορα από την καθημερινότητα των πολιτών. Ακόμα και αν πρόκειται για μια φάρσα ανάμεσα σε φίλους. Ή μήπως δεν είναι; Οι θεωρίες είναι πολλές, την ίδια ώρα που δεν υπάρχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο.
Η πιο διαδεδομένη θεωρία είναι ότι τα παπούτσια που κρέμονται έχουν να κάνουν με δράση συμμοριών. Πιστεύεται πως τα παπούτσια σε καλώδια δείχνουν ότι ακριβώς από κάτω πουλάνε ναρκωτικά. Ή ότι κάποιος πέθανε εκεί ή κάποιος έκανε τον πρώτο του φόνο στο σημείο αυτό. Ή ότι σηματοδοτούν τα σύνορα μεταξύ αντίπαλων συμμοριών. Κάτι τέτοιο στη Λάρισα προφανώς και δεν ισχύει.
Στην Αυστραλία πιστεύουν ότι αρχικά τουλάχιστον αποτελούσε μέρος μίας τελετής ενηλικίωσης για τα αγόρια που έχαναν την παρθενιά τους. Στην Ισπανία ότι εγκληματικές ομάδες πετούσαν παπούτσια στα καλώδια ως μία προειδοποίηση προς την αστυνομία ότι αυτή η περιοχή τους ανήκει.
Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με έναν διαδεδομένο μύθο, μέλη συμμοριών πετούν στα καλώδια τα παπούτσια των νεκρών τους για να τιμούν τη μνήμη τους. Υπάρχει ένα μύθος που συνδέει τα παπούτσια στα καλώδια με τα ναρκωτικά και πιο συγκεκριμένα με το εμπόριο ηρωίνης. Κατ’ αυτόν, συμβολίζουν την ισχυρή εξάρτηση από την ηρωίνη – ότι εφόσον γίνεις χρήστης ποτέ δεν θα μπορέσεις να ξεφύγεις.
Όμως, υπάρχει και συνέχεια. Στις ΗΠΑ επίσης, συνηθίζεται στρατιώτες που τελειώνουν τη θητεία τους να βάφουν ένα ζευγάρι άρβυλα κίτρινα ή πορτοκαλί και να τα πετούν στις τηλεφωνικές γραμμές γύρω από την πρώην μονάδα τους. Οι προληπτικοί θεωρούν ότι το κρέμασμα των παπουτσιών με αυτόν τον τρόπο έξω από σπίτια αποτελεί μίας μορφής διασφάλισης ότι τα φαντάσματα και τα κακοποιά πνεύματα δεν θα μπορέσουν να πλησιάσουν.
Αναφορές για το πέταγμα των παπουτσιών στα ηλεκτροφόρα καλώδια συναντά κανείς στη λογοτεχνία αλλά και σε ταινίες. Κάθε εποχή, κάθε περιοχή φαίνεται πως πίσω από αυτή την κίνηση των ανθρώπων της κρύβει το δικό της νόημα. Καιρός να προστεθεί και η Λάρισα στον παγκόσμιο χάρτη των αιωρούμενων παπουτσιών.