ΑΓΚΥΡΑ
Είναι ακριβώς αυτό που πολλοί απεύχονταν μετά την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στη Συρία. Η Τουρκία κατέρριψε ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος στη μεθόριο -στο πρώτο θερμό επεισόδιο μεταξύ κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ και Ρωσίας στο συριακό μέτωπο. Διεθνές δικαίωμα και εθνικό καθήκον, λέει η Άγκυρα ενώ αρνείται παραβίαση του τουρκικού εναέριου χώρου η Μόσχα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν να μιλά για «πισώπλατη μαχαιριά από συνεργούς τρομοκρατών».
Σύγχυση και ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες για την τύχη των πιλότων. Βίντεο φέρεται να εμφανίζει νεκρό τον έναν χειριστή, ενώ διοικητές των Τουρκομάνων στο σημείο της συντριβής ισχυρίζονται ότι οι δυνάμεις τους πυροβόλησαν και σκότωσαν τους χειριστές καθώς έπεφταν με το αλεξίπτωτο, και έχουν τις σορούς τους. Όμως, η Άγκυρα πιστεύει ότι οι δύο χειριστές είναι ζωντανοί και λέει ότι εργάζεται για να εξασφαλίσει την ασφαλή απελευθέρωσή τους από τα χέρια των αντικαθεστωτικών. Η Ρωσία λέει ότι ένας από τους πιλότους έχει σκοτωθεί «από πυρά στο έδαφος» και ότι η τύχη του δεύτερου παραμένει άγνωστη. Υπό το φως των γεγονότων συνεδρίασε εκτάκτως το ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες κατόπιν τουρκικού αιτήματος. Παράλληλα, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τους πρεσβευτές των μόνιμων κρατών-μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Ρωσίας, Γαλλίας, Κίνας και Βρετανίας) για ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις. Στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας εκλήθη ταυτόχρονα ο Τούρκος στρατιωτικός ακόλουθος για την επίδοση διαμαρτυρίας για «μη φιλική ενέργεια» της Τουρκίας.
Στην Άγκυρα ο Ταγίπ Ερντογάν συγκάλεσε την ίδια στιγμή έκτακτη σύσκεψη με τη συμμετοχή του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου, των επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών, του πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου και υψηλόβαθμων υπουργών της νέας κυβέρνησης που ορίστηκε σήμερα. Το πρώτο σχόλιο από ευρωπαϊκής πλευράς ήλθε με σχόλιο του προέδρου της ΕΕ Ντόναλντ Τουσκ στο Twitter, ο οποίος κάνει λόγο για «επικίνδυνη στιγμή» μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους απευθύνοντας έκκληση προς όλες τις πλευρές για ηρεμία και ψυχραιμία. Το τουρκικό Γενικό Επιτελείο ανακοίνωσε ότι στις 09:20 χθες το πρωί ότι αεροσκάφος παραβίασε τον εναέριο χώρο επάνω από την επαρχία Χατάι, και κατόπιν δέκα προειδοποιήσεων προς το μαχητικό να εγκαταλείψει τον εναέριο χώρο της Τουρκίας επενέβησαν στις 09:24 δύο F-16 στη βάσει των τουρκικών κανόνων εμπλοκής. Στην ανακοίνωση αποφεύγεται να γίνει αναφορά στην ταυτότητα του αεροσκάφους -γίνεται λόγος για αεροσκάφος αγνώστου ταυτότητας. Τούρκος κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε εν συνεχεία πως η κατάρριψη δεν επρόκειτο για ενέργεια εναντίον συγκεκριμένης χώρας. «Τα F-16 μας έλαβαν τα αναγκαία μέτρα για την υπεράσπιση της κυρίαρχης επικράτειάς μας» δήλωσε.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επιβεβαίωσε την κατάρριψη ρωσικού αεροσκάφους SU-24, όμως επέμεινε ότι ουδέποτε εγκατέλειψε τον συριακό εναέριο χώρο «και αυτό μπορεί να αποδειχθεί» -λέγοντας επίσης ότι καταρρίφθηκε από πυρά που προήλθαν από το έδαφος. «Το SU-24 βρισκόταν σε ύψος 6.000 μέτρων και οι προκαταρκτικές πληροφορίες υποδεικνύουν ότι καταρρίφθηκε από πυρά από το έδαφος» ανέφερε αρχική δήλωση του υπουργείου Άμυνας. Σε δηλώσεις του πάντως αργότερα ο Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε λόγο για κατάρριψη του μαχητικού από πύραυλο αέρος-αέρος από τουρκικό F-16.
Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου διατράνωνε ότι η Τουρκία έχει το δικαίωμα να αντιδράσει εάν ο εναέριος χώρος της παραβιάζεται παρά τις επαναλαμβανόμενες προειδοποιήσεις. Στη διάρκεια ομιλίας του στην Άγκυρα διαμήνυσε ότι ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει ότι η Τουρκία «θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο» για να εγγυηθεί την ασφάλεια της χώρας. Το επεισόδιο σημειώθηκε κοντά στην τουρκοσυριακή μεθόριο μεταξύ Αλεξανδρέττας και Λαττάκειας. Το SU-24 κατέπεσε σε περιοχή Τουρκομάνων στο συριακό έδαφος.
ΣΥΣΚΕΨΗ ΝΑΤΟ
Στο μεταξύ ο Γενικός Γραμματέας του Βορειοατλαντικού Συμφώνου Γενς Στόλτενμπεργκ κάλεσε σήμερα να υπάρξει «ψυχραιμία και αποκλιμάκωση». «Καλώ σε ψυχραιμία και σε αποκλιμάκωση», είπε ο Στόλτενμπεργκ μετά την έκτακτη σύνοδο του NATO στις Βρυξέλλες στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι των 28 κρατών μελών της συμμαχίας. «Πρόκειται για ένα σοβαρό συμβάν. Πρέπει να αποφευχθεί η κατάσταση να ξεφύγει από κάθε έλεγχο», είπε ο Στόλτενμπεργκ στους δημοσιογράφους. «Η διπλωματία και η αποκλιμάκωση έχουν ιδιαίτερη σημασία για την διευθέτηση αυτής της κατάστασης», επισήμανε ο Γενικός Γραμματέας του NATO και κάλεσε να γίνουν απευθείας «επαφές ανάμεσα στην Άγκυρα και τη Μόσχα».