της 27ης επετείου από την έναρξη της γενοκτονίας των Τούτσι, μια κίνηση που χαιρετίστηκε από τα θύματα, τα οποία περιμένουν πάντως από το Παρίσι να ζητήσει «συγγνώμη» για τον ρόλο του στην τραγωδία αυτήν. Τα αρχεία του τότε προέδρου, του σοσιαλιστή Φρανσουά Μιτεράν, εκείνα του τότε πρωθυπουργού του, του δεξιού Εντουάρ Μπαλαντίρ, και άλλα ντοκουμέντα είναι πλέον ανοικτά για το κοινό «πριν από την εκπνοή των προβλεπόμενων προθεσμιών», αναφέρεται σε διάταγμα που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος της Ρουάντα Πολ Καγκάμε δήλωσε πως έκθεση για τον ρόλο της Γαλλίας στη γενοκτονία των Τούτσι το 1994, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα από την επιτροπή με επικεφαλής τον ιστορικό Βενσάν Ντικλέρ, αποτελεί «ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός».
Είκοσι επτά χρόνια ακριβώς από την έναρξη της γενοκτονίας, ο Καγκάμε δήλωσε πως η έκθεση αυτή, η οποία υπογραμμίζει τις βαριές και συντριπτικές ευθύνες της Γαλλίας, σηματοδοτεί «μια αλλαγή». «Δείχνει μια επιθυμία, ακόμη και μεταξύ των ηγετών της Γαλλίας, να προωθήσουν μια καλύτερη κατανόηση αυτού που συνέβη. Το χαιρετίζουμε αυτό», πρόσθεσε σε ομιλία του στο Κιγκάλι με την ευκαιρία των τελετών μνήμης της γενοκτονίας. Είναι η πρώτη φορά που ο Καγκάμε μιλάει για τις εργασίες της επιτροπής Ντικλέρ, η έκθεση της οποίας παραδόθηκε στις 26 Μαρτίου στον γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν, και διευκρίνισε πως η Ρουάντα «θα πάρει επίσης τον λόγο», με τη δική της έκθεση για το θέμα που αναμένεται να παρουσιασθεί μέσα στον Απρίλιο.
Στη Γαλλία, οι τελετές μνήμης για την 27η επέτειο της γενοκτονίας, στη διάρκεια της οποίας εξοντώθηκαν περισσότεροι από 800.000 άνθρωποι, ως επί το πλείστον Τούτσι, μέσα σε φρικτές συνθήκες από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο του 1994, είχαν τεθεί υπό το έμβλημα της αντιμετώπισης των αρνητών της γενοκτονίας.
Την κίνηση αυτή χαιρέτισε ως κάτι «θετικό» η ένωση επιζησάντων Ibuka France.
Πάντως «οι επιζήσαντες δεν έχουν πολλά να μάθουν» από την έκθεση αυτή, υπογράμμισε ο πρόεδρος της Ibuka France Ετιέν Νσανζιμάνα στη διάρκεια τελετής που έγινε στο μνημείο του Ολοκαυτώματος στο Παρίσι. «Θέλουν ισχυρές πράξεις, θέλουν λέξεις συγγνώμης».
«Προσωπικά πιστεύω πως η συγγνώμη επιβάλλεται, αν δει κανείς αυτή τη γαλλική πολιτική στη Ρουάντα, που χαρακτηρίσθηκε από μεγάλη βία και μια πολύ αποικιοκρατική ανωτερότητα», τόνισε ο ιστορικός Βενσάν Λεκλέρ, ο συντάκτης της έκθεσης, σε συνέντευξή του στον ιστότοπο Mediapart.
Ο πρεσβευτής της Ρουάντας στη Γαλλία, ο Φρανσουά-Ξαβιέ Νγκαράμπε, ζήτησε από την πλευρά του «απ’ όλες τις χώρες, στις οποίες κρύβονται ένοχοι για τη γενοκτονία», να τους «εκδώσουν ή να τους δικάσουν οι ίδιες».
Πολλά από τα έγγραφα της έκθεσης, κυρίως διπλωματικά τηλεγραφήματα και εμπιστευτικές διακοινώσεις, περιλαμβάνονται στην έκθεση Ντεκλέρ. Στην έκθεση αυτή των 1.200 σελίδων υπογραμμίζεται κυρίως η ευθύνη του φρανσουά Μιτεράν και του ιδιαίτερου επιτελείου του, που είχαν αγνοήσει τις προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο να υπάρξει μια γενοκτονία.
