Παρασκήνιο για τη διατύπωση

ΑΘΗΝΑ, ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΠΙΕΣΑΝ ΚΑΙ ΑΛΛΑΞΑΝ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε. ΓΙΑ ΤΟΥΡΚΙΑ

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Με τρεις σημαντικές αλλαγές -έπειτα από παρεμβάσεις της Λευκωσίας και της Αθήνας- φαίνεται να έχουν καταλήξει οι 27 ηγέτες των κρατών – μελών στο κείμενο των συμπερασμάτων για την Τουρκία, στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης κορυφής.
Το νέο κείμενο περιγράφει πολύ πιο αναλυτικά από τα προσχέδια τις προϋποθέσεις και τους όρους με τους οποίους θα πρέπει να συμμορφωθεί η Τουρκία προκειμένου να ενεργοποιηθεί η θετική ατζέντα, ενώ εμπεριέχεται ο όρος ότι η όποια πρόοδος με την Τουρκία είναι αναστρέψιμη.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρόκειται να επαναλάβουν την υπόσχεση του 2016 για εμβάθυνση των εμπορικών δεσμών με την Τουρκία, αλλά θα προειδοποιήσουν την Άγκυρα με κυρώσεις, εάν ξεκινήσει εκ νέου τις έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να εμβαθύνει τη συνεργασία της με την Τουρκία με τρόπο «σταδιακό, αναλογικό και αντιστρέψιμο». Με λίγα λόγια, θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να αλλάξει ανάλογα με τη συμπεριφορά της Τουρκίας.
Στην αναφορά στην τελωνειακή ένωση, σύμφωνα με το προσχέδιο, οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να ξεκινήσουν προετοιμασίες για βαθύτερη (σ.σ. τελωνειακή ένωση) με την Άγκυρα. Οι ηγέτες της ΕΕ θα πουν ότι οι εμπειρογνώμονές τους μπορούν «να εργαστούν σε εντολή εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης», επιτρέποντας την επέκταση της εμπορικής συμφωνίας της δεκαετίας του 1990 σε υπηρεσίες, αγροτικά αγαθά και δημόσιες συμβάσεις. Πάντως, στο σημείο αυτό γίνεται ρητή αναφορά στην ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι «τρέχουσες δυσκολίες» στην υλοποίησή της, «διασφαλίζοντας την αποτελεσματική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη-μέλη» (εννοώντας και την Κύπρο, την οποία η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει).
Την ίδια στιγμή, ενισχυμένη φαίνεται πως είναι και η παράγραφος που αφορά την κατάσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά «το κράτος Δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα παραμένουν ζωτική ανησυχία. Η στοχοποίηση πολιτικών κομμάτων και μέσων ενημέρωσης και άλλες πρόσφατες αποφάσεις αποτελούν μείζονες οπισθοδρομήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και αντιβαίνουν στις υποχρεώσεις της Τουρκίας για σεβασμό στη Δημοκρατία, το κράτος Δικαίου και τα δικαιώματα των γυναικών. Ο διάλογος για τα ζητήματα αυτά παραμένει αναπόσπαστο μέρος της σχέσης ΕΕ – Τουρκίας».
Σε ό,τι αφορά δε στο προσφυγικό – μεταναστευτικό και τις επιστροφές στην Τουρκία μεταναστών και αιτούντων άσυλο των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν, έχει προστεθεί ότι θα διενεργούνται «σύμφωνα με την Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, χωρίς διακρίσεις». Οι αλλαγές ικανοποιούν Αθήνα και Λευκωσία και πλέον η συζήτηση για το κείμενο των Ευρωπαίων σχετικά με την Τουρκία φαίνεται πως έχει κλείσει, με τον εκπρόσωπο του Σαρλ Μισέλ να κοινοποιεί τις αποφάσεις για την Ανατολική Μεσόγειο σε ανάρτησή του στο Twitter.