ΤΙΡΑΝΑ
Κλειστές τράπεζες, δημοψήφισμα, χρεοκοπία, έκτακτες σύνοδοι κορυφής. Η τελευταία εβδομάδα, με τις κρίσιμες εξελίξεις στην Ελλάδα, δεν ήταν δραματικές μόνο για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Με τεράστιο ενδιαφέρον παρακολουθεί τα ελληνικά πράγματα και η Αλβανία, έτοιμη - σύμφωνα με τους Financial Times - να αντιμετωπίσει ακόμη και το χειρότερο σενάριο, το να υποχρεωθούν δεκάδες χιλιάδες αλβανοί μετανάστες να επιστρέψουν στη χώρα τους βάζοντας τέλος τα εμβάσματα σε μία από τις πιο φτωχές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Στα Τίρανα, οι αλβανοί υπουργοί παραμένουν αισιόδοξοι στην πλειονότητά τους. Αν και τρεις τράπεζες στην Αλβανία είναι ελληνικές – και ελέγχουν σχεδόν το 16% του αλβανικού τραπεζικού συστήματος – εκτιμούν ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας θα ξεπεράσει την ελληνική θύελλα.
Η ανησυχία ωστόσο για την πιθανή επιστροφή των μεταναστών υποδηλώνει ότι η Αλβανία και οι υπόλοιπες βαλκανικές χώρες – ενδεχομένως περισσότερο από τους εταίρους της Ελλάδας στην ευρωζώνη – θα είναι οι πρώτοι που θα αισθανθούν τις οικονομικές και κοινωνικές παράπλευρες συνέπειες της ελληνικής κρίσης. Το 12% των περίπου τριών εκατομμυρίων κατοίκων της χώρας ζουν με λιγότερα από δύο ευρώ την ημέρα, δηλαδή κάτω από το όριο της φτώχειας όπως το έχει η ορίσει η Παγκόσμια Τράπεζα.
«Αλβανοί εργάτες μεταναστεύουν στην Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας του ’90», επεσήμανε σε ευρωπαίους δημοσιογράφους την Τετάρτη ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Ντιτμίρ Μπουσάτι. «Η συμβολή των Αλβανών του Εξωτερικού, στην Ελλάδα και την Ιταλία, έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στη στήριξη της αλβανικής οικονομίας. Από οικονομική άποψη, έχουμε αισθανθεί τις επιπτώσεις της ελληνικής κρίσης», πρόσθεσε.
Τα εμβάσματα των Αλβανών που εργάζονται στο Εξωτερικό έχουν σημειώσει τεράστια πτώση από το 2007 (από 952 εκατ. ευρώ πριν από την έναρξη της κρίσης στα 544 εκατ. ευρώ πέρσι). Ακόμη και αυτό το ποσόν ωστόσο αντιπροσωπεύει το 5% του ΑΕΠ της χώρας. Περίπου 180.000 αλβανοί μετανάστες έχουν επιστρέψει στα σπίτια τους τα τελευταία πέντε χρόνια, όμως παραμένουν αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Ο άμεσος κίνδυνος αυτή τη στιγμή για την Αλβανία είναι ένα κύμα επιστροφής των μεταναστών που είτε θα χάσουν τη δουλειά τους είτε τις οικονομίες τους. Σε μία τέτοια περίπτωση αναμένεται εκτόξευση της ανεργίας, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο 14%, αποστράγγιση του ήδη πάσχοντος ασφαλιστικού συστήματος, καθώς και μία τεράστια πρόκληση στην ενσωμάτωση όλων αυτών των παιδιών των μεταναστών στα αλβανικά σχολεία. Προβλήματα, τα οποία δυνητικά θεωρούνται για την Αλβανία πολύ πιο σοβαρά από έναν κίνδυνο μετάδοσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης από την Ελλάδα.