αβοκάντο από τα βουτυρόδεντρα και τα μεταφέρουν μέσα από τα μονοπάτια της ζούγκλας στον ποταμό Αμαζόνιο. Από εκεί με μεγάλες βάρκες, ακολουθώντας τη ροή του ποταμού, φτάνουν στην πόλη Μανάους του Κεντρικού Αμαζόνιου. Από εκεί, με τη βοήθεια ακόμα μεγαλύτερων πλωτών μέσων, καταλήγουν στο Μακαπά και στο Μπελέμ, τα μεγάλα λιμάνια του Ατλαντικού, για να φορτωθούν σε φορτηγά πλοία για τους πελάτες στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Παραδόξως, μετά από όλο αυτό το πολυήμερο ταξίδι, σε ζούγκλες, ποτάμια, θάλασσες και στεριές, τα φρούτα στον τελικό προορισμό τους, στο μανάβικο της γειτονιάς και στο σούπερ μάρκετ, δεν έχουν βγάλει βλαστάρια, ούτε έχουν ωριμάσει, είναι απαλλαγμένα από παράσιτα και έντομα, έχουν μειωθεί τα παθογόνα μικρόβια, έχει παραταθεί η ζωή τους χωρίς να σαπίζουν και είναι αποστειρωμένα.
Πώς; Απλά, έχουν ακτινοβοληθεί με μεγάλες ποσότητες ενέργειας και έχουν θωρακιστεί έναντι της σήψης και της μόλυνσης. Γι’ αυτό φέρουν στην επιφάνειά τους και το διεθνές σήμα «Radura», πιστοποιητικό ότι «το προϊόν αυτό είναι ακτινοβολημένο».
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Ποια είναι τα βασικά προβλήματα της τροφικής αλυσίδας;
Τα τελευταία χρόνια, οι αυξανόμενες απαιτήσεις και πιέσεις παγκοσμίως στα συστήματα παραγωγής τροφίμων έχουν οδηγήσει στην αύξηση της μόλυνσης σε μεγάλα τμήματα της τροφικής αλυσίδος. Το πρόβλημα είναι αναμφισβήτητα πραγματικό και οι βασικές αιτίες κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες: α) μόλυνση των τροφών και β) ακατάλληλο μαγείρεμα, διαχείριση και αποθήκευση κρεάτων και πουλερικών.
Χαρακτηριστικά:
* Το 1999, υπήρξαν 76.000.000 περιπτώσεις ασθενειών οφειλομένων στη διατροφή στις ΗΠΑ, οι οποίες και οδήγησαν σε 325.000 εισαγωγές σε νοσοκομείο και 5.000 θανάτους.
* Τα πουλερικά, σε μεγάλο μέρος του αναπτυγμένου κόσμου, είναι μολυσμένα από τη σαλμονέλα. Στην Ευρώπη, 75% του κοτόπουλου το οποίο πωλείται είναι μολυσμένο, στις δε ΗΠΑ το 60%.
* Χαρακτηριστικές περιπτώσεις βακτηριδίων, τα οποία ενοχοποιούνται για μολύνσεις και βλάβες στα ανθρώπινα όργανα, είναι το κολοβακτηρίδιο Εσερίχια Κόλι (Escherichia Coli O157:H7), το Ελικοβακτηρίδιο του Πυλωρού (Helicobacter Pylori), η Τυφική Σαλμονέλλωση (Salmonella Typhimurium), το βακτηρίδιο Λιστέρια (Listeria Monocytogenes), το παράσιτο Κυκλοσπορά (Cyclospora Cayetanensis), το βακτηρίδιο Σιγκέλλα (Shigella) το οποίο προκαλεί τη Συγγέλωση (Shigellosis).
* Ιδιαίτερα οι έγκυες γυναίκες στη Μεγάλη Βρετανία έχουν προειδοποιηθεί να μην καταναλώνουν μη-παστεριωμένα τυριά, τα οποία πιθανώς να παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα του βακτηριδίου Λιστέρια (Listeria Monocytogenes).
Τα ραδιενεργά ισότοπα και γενικότερα οι ιοντίζουσες ακτινοβολίες, βρίσκουν εφαρμογές στη Γεωργία;
Ναι. Αποτελούν ένα από τα πλέον βασικά εργαλεία των ερευνητών στη Γεωργία, σε ολόκληρο τον κόσμο. Μεταξύ των πολλών χρήσεων:
* Εκατοντάδες νέες ποικιλίες ανθεκτικότερων σε ασθένειες φυτών (συμπεριλαμβανομένων φιστικιών, τοματών, κρεμμυδιών, ρυζιού, σόγιας, κριθαριού) έχουν αναπτυχθεί σε γεωργικά ερευνητικά εργαστήρια με τη βοήθεια της ακτινοβολίας.
* Η διατροφική αξία, η συμπεριφορά στη θέρμανση και ο χρόνος προετοιμασίας πολλών τροφών έχουν βελτιωθεί μετά από επεξεργασία με ακτινοβολία.
* Ραδιενεργά υλικά είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν ως δείκτες παρακολούθησης της απορρόφησης λιπασμάτων από τα φυτά.
Από πότε υπήρξε η ιδέα να ακτινοβολούνται για προστασία τα τρόφιμα;
Η διαπίστωση ότι οι ζωντανοί οργανισμοί μπορούν να υποστούν βλάβες ή να αποβιώσουν λόγω της έκθεσης σε ορισμένες μορφές ακτινοβολίας χρονολογείται ήδη από το 1904, όταν ο Alan B. Green απέδειξε ότι η ακτινοβολία μπορεί να αδρανοποιήσει τα βακτηρίδια. Η πρώτη εμπορική χρήση (εξάλειψη εντόμων και των αυγών τους σε μπαχαρικά) πραγματοποιήθηκε το 1957 στη Γερμανία. Στη συνέχεια η μέθοδος αυτή εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο.
Σήμερα, η τεχνολογία αυτή είναι διαθέσιμη σε κρατικούς οργανισμούς και ιδιώτες και χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία τροφίμων:
* Τα τρόφιμα τα οποία καταναλώνουν οι αστροναύτες της NASA έχουν αποστειρωθεί με ακτινοβολία για να αποφευχθούν τροφικές ασθένειες στο διάστημα.
* Επιμηκύνει τη ζωή των τροφίμων, λόγος για τον οποίο εκτός της NASA και το Υπουργείο Στρατιωτικών έχει υιοθετήσει την ακτινοβόληση πολλών τροφίμων από το 1960, για τους στρατευμένους στις Η.Π.Α.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ακτινοβόλησης των τροφίμων; Ποιες τροφικές ασθένειες είναι δυνατό να αποτραπούν;
* Η επεξεργασία του ωμού κρέατος και πουλερικών με ακτινοβόληση στις εγκαταστάσεις σφαγής ζώων και γενικά νωπών προϊόντων, εξαλείφει όλα τα βακτηρίδια τα οποία αναφέρθηκαν προηγουμένως. Προστατεύονται επίσης παραδοσιακά προϊόντα, όπως το ταϊλανδικό λουκάνικο nahm (ωμό χοιρινό κρέας), θαλασσινά και ψάρια (π.χ. sushi), τα οποία καταναλίσκονται ωμά. Αυτοί οι μικροοργανισμοί προκαλούν σήμερα εκατοντάδες εκατομμύρια μολύνσεων και εκατομμύρια εισαγωγές στα νοσοκομεία σε όλο τον κόσμο, κάθε έτος.
* Η ακτινοβόληση ετοίμων για κατανάλωση κρεάτων, όπως π.χ. τα hotdogs, εξαλείφει τον κίνδυνο Λιστέριας (Listeria Monocytogenes).
* Αδρανοποιούνται εκείνοι οι μικροοργανισμοί των τροφίμων και καρπών, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τη σήψη, συμπεριλαμβανομένων των βακτηριδίων της μούχλας και των μυκήτων.
* Εξολοθρεύει πολλά έντομα και παράσιτα τα οποία μολύνουν τα τρόφιμα, όπως δημητριακά, βότανα και καρυκεύματα, χωρίς να τα αλλοιώνει.
* Επιμηκύνεται η διάρκεια ζωής των νωπών φρούτων και λαχανικών μέσω της μείωσης των φυσιολογικών βιολογικών αλλαγών τα οποία συνδέονται με τις διαδικασίες ανάπτυξης, βλάστησης και ωρίμανσης. Επίσης προσφέρει τη δυνατότητα στα τροπικά φρούτα να εξαχθούν στις βόρειες χώρες όπου ειδάλλως θα ήταν απαγορευτικά ακριβά.
* Υψηλό όφελος προκύπτει για εκείνα τα ξηρά τρόφιμα, τα οποία αποθηκεύονται για μακροχρόνιες περιόδους και μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις, όπως τα καρυκεύματα και οι σπόροι και τα δημητριακά. Γενικότερα, η επιμήκυνση της ζωής των προϊόντων στα ράφια των καταστημάτων και η ποιότητα είναι όλο και περισσότερο σημαντικές σε μια κοινωνία της παγκοσμιοποίησης και της παγκόσμιας διανομής τροφίμων.
* Τα ακτινοβολημένα τρόφιμα αποθηκεύονται και μαγειρεύονται με τον ίδιο τρόπο όπως τα μη-ακτινοβολημένα τρόφιμα.
* Αποστειρώνει εντελώς τρόφιμα κατάλληλα για ευπαθείς ασθενείς στα νοσοκομεία.
* Ασθένειες προκαλούμενες από μικρόβια μειώνονται ή εκλείπουν, τα τρόφιμα δε γίνονται ραδιενεργά, νέες επικίνδυνες ουσίες δεν εμφανίζονται και η θρεπτική τους αξία είναι ουσιαστικά αμετάβλητη. Γενικά, η διατήρηση της θρεπτικής ικανότητος στα ακτινοβολημένα τρόφιμα είναι παρόμοια με αυτήν των άλλων τεχνικών συντήρησης τροφίμων.
* Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Γεωργίας και Τροφίμων (Food and Agricultural Organization - FAO) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (World Health Organization - WHO) προτείνουν την ακτινοβόληση ως ένα από τα μέσα αντιμετώπισης των προβλημάτων της πείνας και των ασθενειών των οφειλομένων στις τροφές, παγκοσμίως.
* Αυτό ισχύει ιδίως για τα πουλερικά: πολλές χώρες, λόγω απραξίας, έχουν επιτρέψει στο σύστημα παραγωγής πουλερικών να μολυνθεί με Σαλμονέλα. Αυτός ο μικροοργανισμός είναι ενδημικός στο αγροτικό περιβάλλον, είναι παρών στα αποθέματα τροφίμων, στις αποθήκες και στα συστήματα μεταφοράς. Προτείνεται από πολλούς επιστήμονες, αντί να γίνεται προσπάθεια για εξεύρεση καλύτερων χώρων διατροφής ή συστηματικής εξόντωσης των μολυσμένων πουλερικών, να γίνονται ανεκτά τα υψηλά επίπεδα μόλυνσης και τα πουλερικά να ακτινοβολούνται κατά τη συσκευασία, για την πλήρη εξάλειψη της Σαλμονέλας.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα της χρήσης της ακτινοβολίας στα τρόφιμα;
* Μόνο ένας συγκεκριμένος αριθμός τροφίμων μπορεί να ακτινοβοληθεί επιτυχώς, χωρίς δηλαδή να μειωθεί η θρεπτική τους αξία. Οι κύριοι τύποι τροφίμων, οι οποίοι μπορούν να ακτινοβοληθούν είναι κρέατα, θαλασσινά, φρούτα, λαχανικά, βότανα, σπόροι και καρυκεύματα.
* H ακτινοβολία δεν μπορεί να αντιστρέψει τη σήψη παρά μόνο να την επιβραδύνει.
* Έρευνες έχουν υλοποιηθεί για την επίδραση της ακτινοβολίας στα υλικά συσκευασίας των τροφίμων. Ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration – FDA) έχει εκδώσει έναν κατάλογο εγκεκριμένων υλικών, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι άλλες χώρες ακολουθούν παρόμοιους αυστηρούς κανονισμούς.
* Η βιομηχανική υποδομή ακτινικής επεξεργασίας τροφίμων είναι ακόμα μία σχετικά ακριβή τεχνολογία.
* Οι δόσεις ακτινοβολίας στα συνιστώμενα επίπεδα δε φονεύουν όλους τους μικροοργανισμούς. Τυπικά, είναι εφικτό να καταστραφεί το 90% και αυτό σημαίνει ότι τα τρόφιμα πρέπει ακόμη να αντιμετωπίζονται με προσοχή, ειδάλλως οι εναπομείναντες μικροοργανισμοί θα αναπαραχθούν σύντομα.
* Η μέθοδος είναι αναποτελεσματική έναντι των ιών.
Ποιες είναι οι σύγχρονες τεχνικές ακτινοβόλησης τροφίμων;
Τρεις διαφορετικές τεχνολογίες ακτινοβόλησης υπάρχουν, οι οποίες χρησιμοποιούν διαφορετικά είδη ακτινοβολίας: ακτίνες γάμμα, δέσμες ηλεκτρονίων και ακτίνες X.
ΑΚΤΙΝΕΣ ΓΑΜΜΑ
Η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιεί την ακτινοβολία (ακτίνες γ), η οποία εκπέμπεται από ραδιενεργές ουσίες (π.χ. Κοβάλτιο ή Καίσιο). Η ακτινοβολία εισχωρεί στα τρόφιμα σε βάθος δεκάδων cm. Η τεχνολογία χρησιμοποιείται ήδη από 30ετίας για την αποστείρωση ιατρικών, οδοντιατρικών και οικιακών προϊόντων, καθώς και για τη θεραπεία του καρκίνου.
ΔΕΣΜΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΩΝ
Η δέσμη ηλεκτρονίων είναι ροή υψηλών ενεργειακών ηλεκτρονίων, η οποία ωθείται από πυροβόλο (gun) ηλεκτρονίων. Στην περίπτωση της δέσμης ηλεκτρονίων προφανώς δεν υπάρχει ραδιενεργός ουσία η οποία να παρεμβάλλεται στην όλη διαδικασία. Λόγω της μικρής διεισδυτικότητος της δέσμης ηλεκτρονίων η θωράκιση της γεννήτριας, αλλά και των περιβαλλόντων την εγκατάσταση χώρων, είναι πολύ μικρή, συγκρινόμενη με τη θωράκιση π.χ. των πηγών Κοβαλτίου. Τα ηλεκτρόνια μπορούν να διεισδύσουν στα τρόφιμα μόνο σε βάθος λίγων cm και γι’ αυτόν τον λόγο τα τρόφιμα προς επεξεργασία πρέπει να είναι αρκετά λεπτά.
ΑΚΤΙΝΕΣ X
Η νεότερη τεχνολογία είναι αυτή των ακτίνων X. Για την παραγωγή ακτίνων X, η δέσμη των ηλεκτρονίων κατευθύνεται σε λεπτή πλάκα από Βολφράμιο ή άλλο μέταλλο, παράγοντας δευτερογενές ρεύμα ακτίνων X. Όπως και οι ακτίνες γάμμα, οι ακτίνες X μπορούν να εισχωρήσουν βαθιά σε τρόφιμα μεγάλου πάχους και απαιτούν υψηλή θωράκιση για προστασία. Όπως και για την ακτινοβολία ηλεκτρονίων, δεν υπάρχει ραδιενεργός ουσία η οποία να παρεμβάλλεται στην όλη διαδικασία. Έξι βιομηχανικές μονάδες ακτίνων X έχουν εγκατασταθεί σε ολόκληρο τον κόσμο από το 1996.
Είναι ασφαλής η κατανάλωση ακτινοβολημένων τροφίμων;
Τα κυριότερα συστατικά των τροφίμων περιλαμβάνουν λιπίδια, πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, βιταμίνες και DNA. Οι χημικές αλλαγές στα τρόφιμα κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας τους με ιοντίζουσα ακτινοβολία οδηγούν σε χημική τροποποίηση εξαιρετικά μικρών ποσοτήτων αυτών των συστατικών. Η θερμική επεξεργασία, όπως το μαγείρεμα, προκαλεί παρόμοιες επίσης χημικές αλλαγές στα τρόφιμα. Συγκριτικά, οι χημικές αλλαγές οι οποίες παρατηρούνται στα τρόφιμα λόγω ακτινοβόλησης είναι ποσοτικά, πολλές τάξεις μεγέθους μικρότερες από τη θερμική επεξεργασία.
Όλα τα παραπάνω έχουν μελετηθεί σιτίζοντας ζώα για πολλές γενεές σε διαφορετικά είδη, συμπεριλαμβανομένων ποντικών, αρουραίων και σκύλων. Περισσότερα από 40 έτη έρευνας διεθνώς, καταλήγουν στο γεγονός ότι τα χημικά υποπροϊόντα της ακτινοβολίας είναι σε μεγάλο βαθμό τα ίδια με τα υποπροϊόντα του συμβατικού μαγειρέματος ή άλλων μεθόδων συντήρησης. Η ασφάλεια των ακτινοβολημένων τροφίμων έχει επιβεβαιωθεί από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO), τα κέντρα για τον έλεγχο και την πρόληψη ασθενειών (Centers for Disease Control and Prevention - CDC) και ενδεικτικά, από το Υπουργείο Γεωργίας (USDA) και τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των Η.Π.Α..
Πώς η ακτινοβολία επιδρά στους μικροοργανισμούς οι οποίοι προκαλούν ασθένειες;
Μικροοργανισμοί οι οποίοι προκαλούν ασθένειες στον άνθρωπο διαφέρουν ως προς την ευαισθησία τους έναντι της ακτινοβολίας. Αυτή η ευαισθησία εξαρτάται από το μέγεθος του DNA τους, τον ρυθμό με τον οποίο μπορούν να επιδιορθώσουν τις βλάβες σε αυτό, αλλά και άλλους παράγοντες.
* Όταν μικρόβια είναι παρόντα σε τρόφιμο το οποίο ακτινοβολείται, η ενέργεια από την ακτινοβολία Χ μεταφέρεται στα μόρια του ύδατος, αλλά και στα υπόλοιπα μόρια του μικροβίου καταστρέφοντάς το.
* Τα παράσιτα και τα επιβλαβή έντομα, τα οποία διαθέτουν μεγάλες ποσότητες DNA, θανατώνονται ταχύτατα με πολύ χαμηλές δόσεις της ακτινοβολίας.
* Απαιτείται μεγαλύτερο ποσόν απορροφώμενης δόσης για τη θανάτωση των βακτηριδίων, επειδή διαθέτουν κατά τι μικρότερη ποσότητα DNA.
* Οι ιοί είναι οι μικρότεροι παθογόνοι οργανισμοί οι οποίοι διαθέτουν νουκλεϊνικά οξέα και είναι οι περισσότερο ακτινοάντοχοι.
* Ορισμένα πυρηνικά σωματίδια συνδεδεμένα με τη σπογγώδη βοοειδή εγκεφαλοπάθεια (νόσο των τρελλών αγελάδων) δεν έχουν καθόλου νουκλεϊνικό οξύ και κατά συνέπεια δεν καταστρέφονται από την ακτινοβολία, παρά μόνο σε εξαιρετικά υψηλές δόσεις.
Συνοπτικά η ακτινοβολία λειτουργεί πολύ καλά για την εξάλειψη των μικροβίων, των παρασίτων και των βακτηριδίων από τα τρόφιμα, όχι όμως για τους ιούς και τη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια.
Είναι η ακτινοβόληση των τροφίμων ακριβώς, όπως η παστερίωση γάλακτος;
Ναι. Η παστερίωση λαμβάνει χώρα αμέσως πριν το γάλα τοποθετηθεί στην οριστική συσκευασία του και με αυτόν τον τρόπο η πιθανότητα της επαναμόλυνσης μετά από την παστερίωση είναι σχεδόν μηδενική. Παρόμοια στρατηγικές και σχεδιασμοί μπορούν να καταστήσουν την ακτινοβόληση των τροφίμων τόσο αποτελεσματική, όσο η παστερίωση του γάλακτος.
Γι’ αυτό και η διαδικασία ακτινοβόλησης τροφίμων αποκαλείται συχνά «κρύα παστερίωση - coldpasteurization» καθώς εξαλείφει βλαβερούς μικροοργανισμούς χωρίς παροχή θερμότητος.
Ποια είναι η επίδραση της ακτινοβολίας στα υλικά συσκευασίας τροφίμων;
Τα τρόφιμα τα οποία ακτινοβολούνται συχνά, ευρίσκονται ήδη στην τελική συσκευασία τους όταν η διαδικασία αυτή λαμβάνει χώρα. Αυτό το γεγονός αναπόφευκτα θέτει το ερώτημα, εάν η ακτινοβολία έχει οποιαδήποτε επίδραση στη συσκευασία και εάν αυτή η επίδραση δευτερογενώς μεταφέρεται στο περιεχόμενο τρόφιμο. Η επίδραση της ακτινοβολίας σε πλαστικά, αλλά και σε άλλες συσκευασίες ερευνήθηκε στη δεκαετία του '60 και στις αρχές της δεκαετίας του '70, προκειμένου να προσδιοριστούν ποια θα ήταν ασφαλή υλικά συσκευασίας για τη χρήση τους. Ένας περιορισμένος αριθμός υλικών εγκρίθηκε τελικά για τη συσκευασία τροφίμων, τα οποία πρόκειται να ακτινοβοληθούν.
Ποιες χώρες ακτινοβολούν τα τρόφιμά τους;
Πλέον των 50 χωρών παγκοσμίως έχουν δώσει άδεια στις επιχειρήσεις τους να ακτινοβολούν περισσότερα από 60 είδη τροφίμων. Μεταξύ αυτών, οι ΗΠΑ, Κίνα, Ισραήλ, Νότια Αφρική, Βραζιλία, Αργεντινή, Βιετνάμ, Ταϊλάνδη, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία.
Στην Ευρώπη, το Βέλγιο (σκόρδο, αραβική μαστίχα, πάπρικα, πιπέρι, πατάτες, κρεμμύδια, μπαχαρικά), η Δανία (πατάτες, μπαχαρικά, βότανα), η Γαλλία (δημητριακά, νωπά και αποξηραμένα φρούτα, μαστίχα, πουλερικά, μπαχαρικά, νωπά και αποξηραμένα λαχανικά, σκόρδο, πατάτες, κρεμμύδια), η Ιταλία (σκόρδο, πατάτες, κρεμμύδια), η Ολλανδία (κοτόπουλο, κρεμμύδια, πατάτες, αποστειρωμένες νοσοκομειακές τροφές, σκόνη αυγού, κατεψυγμένο ψάρι, κατεψυγμένα βατραχοπόδαρα, βύνη, προϊόντα ρυζιού, ψωμί σίκαλης, μαγειρεμένες και κατεψυγμένες γαρίδες, μπαχαρικά, λαχανικά, σκόνη βούτυρο, φιλέτα ψαριού, κιμάς, ξεφλουδισμένες πατάτες, γαρίδες, νωπά και κατεψυγμένα λαχανικά, σπαράγγια, σπόροι κακάο, κρεμμύδια, πουλερικά, φράουλες), η Ισπανία (κρεμμύδια, πατάτες), η Μεγάλη Βρετανία (αποστειρωμένη νοσοκομειακή τροφή, φράουλες, θαλασσινά, μπαχαρικά) και η Φινλανδία (βότανα, μπαχαρικά, αποστειρωμένες νοσοκομειακές τροφές).
Είναι οι καταναλωτές έτοιμοι να αγοράσουν ακτινοβολημένα τρόφιμα;
Πολλοί καταναλωτές είναι αρκετά πρόθυμοι να αγοράσουν τρόφιμα επεξεργασμένα με ακτινοβολία. Αυτή η τάση ενισχύεται ιδίως όταν η σήμανση του προϊόντος επεξηγεί σαφώς τον λόγο της ακτινοβόλησης. Οι καταναλωτές ενδιαφέρονται για διαδικασίες οι οποίες εξαλείφουν τα μικρόβια από τα τρόφιμα και μειώνουν τον κίνδυνο τροφικών ασθενειών.
Χαρακτηριστικές είναι οι δημοσκοπήσεις σε πολλές χώρες του κόσμου, όπου τουλάχιστον 50% των καταναλωτών θα αγόραζε προϊόντα επεξεργασμένα με ακτινοβολία, εάν είχε να επιλέξει μεταξύ του ακτινοβολημένου προϊόντος και του ίδιου προϊόντος μη-εκτεθειμένου σε ακτινοβόληση. Εάν οι καταναλωτές είχαν ενημερωθεί επαρκώς για την αναγκαιότητα ακτινοβόλησης των προϊόντων, το 80% περίπου εξ’ αυτών, θα επέλεγε εκείνο το οποίο θα είχε ακτινοβοληθεί.
Στη χώρα μας πώς είναι η κατάσταση;
Στην Ελλάδα, δεν υπάρχει ακόμη νομοθεσία η οποία να επιτρέπει την επεξεργασία τροφίμων με ακτινοβολία και φυσικά ούτε εγκατεστημένη μονάδα ακτινοβόλησης. Η Θεσσαλία είναι αγροτική περιοχή και θα μπορούσε να γίνει πρωτοπόρα σε αυτόν τον τομέα, προσδίδοντας ασφάλεια και μακροζωία στα προϊόντα της και συνεπακόλουθα τεράστιο οικονομικό όφελος. Θα μπορούσε επίσης να καλύψει τις ανάγκες των υπολοίπων Περιφερειών, αλλά και τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων της χώρας.
Η τεχνογνωσία για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εκμετάλλευση ακτινικής μονάδος επεξεργασίας τροφίμων υπάρχει στην περιοχή μας. Στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Από τον κ. Κώστα Κάππα, καθηγητή Ιατρικής Φυσικής του Ιατρικού Τμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, εμπειρογνώμονα ακτινοπροστασίας
