Ερώτηση προς τον υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με θέμα την υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ λόγω επέκτασης της δραστηριότητας σε υποχρεωτικές περιοχές και η μη διενέργεια επανελέγχου μετά παρέλευση τριετίας από την ασφάλιση, κατέθεσε ο βουλευτής Λαρίσης των ΑΝΕΛ κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Αναλυτικά η ερώτηση έχει ως εξής: Ο Ν. 3846/ 2010 στο άρθρ. 25 παρ. 1α προβλέπει ότι επαγγελματίες, βιοτέχνες, έμποροι που έχουν την έδρα τους και ασκούν δραστηριότητα σε πόλεις, χωριά ή οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων (ή κάτω των 1.000 κατοίκων στους Ν. Αττικής, Βοιωτίας, Εύβοιας, Κορινθίας, Αχαΐας κ Θεσσαλονίκης), σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πριν την έναρξη επαγγέλματος, υπάγονται από 1.1.2003 στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ, εφόσον ο μέσος όρος των εισοδημάτων των 3 πρώτων ετών από την έναρξη του επαγγέλματος, όπως προκύπτουν από τα εκκαθαριστικά σημειώματα φόρου εισοδήματος της αρμόδιας ΔΟΥ, υπερβαίνει το 400πλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη. Από τον συνδυασμό εγκυκλίων προκύπτουν τα ακόλουθα: Τα κριτήρια βάσει των οποίων θα ελεγχθούν και θα συνεχίσουν να ελέγχονται στο μέλλον, περί υπαγωγής ή μη στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ, οι επαγγελματίες, βιοτέχνες ή έμποροι είναι τα ακόλουθα, με τη σειρά που παρατίθενται: α) ο χαρακτηρισμός ασφαλισμένου «παλαιού» ή «νέου», β) οι περιοχές άσκησης της δραστηριότητας, γ) η ύπαρξη ασφαλιστικής σχέσης με άλλον ασφαλιστικό φορέα, δ) το εισοδηματικό κριτήριο. Εκτός από τον έλεγχο των κριτηρίων ανά 3ετία, τα Περιφερειακά Τμήματα του ΟΑΕΕ έχουν τη δυνατότητα αυτεπάγγελτα και οποτεδήποτε του επανελέγχου όλων των προαναφερομένων κριτηρίων, μετά τον έλεγχο της πρώτης 3ετίας. Εάν από τον έλεγχο μετά τη λήξη της 3ετίας αποδειχθεί δραστηριότητα σε υποχρεωτική περιοχή, θα υπάγεται στον ΟΑΕΕ από την ημερομηνία που αποδεδειγμένα άσκησε το επάγγελμα στην υποχρεωτική περιοχή. Ομοίως και στον επανέλεγχο. Πολλές είναι οι περιπτώσεις ελεύθερων επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται διαρκώς σε χωριά και οικισμούς με πληθυσμό που υπολείπεται κατά πολύ τους 2.000 κατοίκους και κατ΄ εξαίρεση έχουν προβεί σε μεμονωμένες πωλήσεις σε υποχρεωτικές περιοχές. Για τον λόγο αυτό υπήχθησαν στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ. Μετά όμως την παρέλευση τριών (3) ετών παραμονής στην υποχρεωτική ασφάλισή του, ζητούν από τον Οργανισμό επανέλεγχο προκειμένου να κριθεί η συνέχιση ή η απαλλαγή τους από τον ΟΑΕΕ. Όμως ο τελευταίος αρνείται τον επανέλεγχο με την αιτιολογία ότι αυτός γίνεται μόνο για το εισοδηματικό κριτήριο, ενώ στις περιπτώσεις που η υποχρεωτική ασφάλιση γίνεται λόγω επέκτασης της δραστηριότητας σε υποχρεωτικές περιοχές (και όχι με το εισοδηματικό κριτήριο), θεωρείται ότι καλώς υπήχθησαν στην ασφάλιση και δεν γίνεται επανέλεγχος ούτε επανακρίνονται με την επέκταση. Επειδή όμως με τον τρόπο αυτό δεν λαμβάνεται υπ΄ όψη η αληθινή και πραγματική –νεότερη έστω- κατάσταση και ειδικότερα η άσκηση του επαγγέλματός αποκλειστικά και μόνο σε μη υποχρεωτικές περιοχές. Έτσι ένας ελεύθερος επαγγελματίας που ζει και δραστηριοποιείται εδώ και πολλά έτη σε χωριό (συχνά είναι παράλληλα και αγρότες), με μία και μόνο συναλλαγή σε διπλανή πόλη, υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ για όλο το υπόλοιπο της επαγγελματικής του ζωής. Άλλωστε –όπως προαναφέρθηκε- οι σχετικές εγκύκλιοι του Υπουργείου προβλέπουν τον αυτεπάγγελτο και σε οποιοδήποτε χρόνο έλεγχο όλων των κριτηρίων, μεταξύ των οποίων είναι και οι περιοχές άσκησης της δραστηριότητας».
Και η ερώτηση του Βασ. Κόκκαλη καταλήγει: Με βάση τα παραπάνω ερωτάσθε αν προτίθεστε, στις περιπτώσεις υπαγωγής στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ λόγω επέκτασης σε υποχρεωτικές περιοχές, να προβλέψετε ρητά και τον επανέλεγχο του εν λόγω κριτηρίου της επέκτασης μετά παρέλευση τριετίας από την υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση;»
