Η ιστορία των ευρωεκλογών στην Ελλάδα ξεκινά το 1981. Τη χρονιά εκείνη μάλιστα ευρωεκλογές έγιναν μόνον στην Ελλάδα. Η χώρα είχε προσχωρήσει στην -τότε- ΕΟΚ, όπου όμως οι εκλογές είχαν γίνει ήδη το 1979 και οι επόμενες είχαν προσδιοριστεί για το 1984.
Με την προσχώρηση της Ελλάδας την 1η Ιανουαρίου του 1981, ως 10ου μέλους της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διορίστηκαν 24 εκπρόσωποι (η κατανομή τους ακολούθησε την κομματική δύναμη κι έτσι από τη ΝΔ προέρχονταν 14, από το ΠΑΣΟΚ οι 7 και από ένας εκ των ΕΔΗΚ, ΚΚΕ και ΚΟΔΗΣΟ), οι οποίοι παρέμειναν μέχρι τις πρώτες εκλογές, οι οποίες έγιναν τον Οκτώβριο του ιδίου έτους, μαζί με τις εθνικές εκλογές.
Μεταξύ των πρώτων αυτών ευρωβουλευτών ήταν και η φυσιογνωμία της Αριστεράς, ο Τυρναβίτης Κώστα Λουλές. Μάλιστα, μαζί με τον επικεφαλής των ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ Ι. Χαραλαμπόπουλο, δήλωσαν από την πρώτη κιόλας στιγμή, όταν η πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου κ. Σιμόν Βέιλ, υποδέχτηκε την ελληνική αντιπροσωπεία, ότι τα κόμματά τους ήταν αντίθετα με την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ...
Για την ιστορία να αναφέρουμε τους πρώτους διορισμένους Έλληνες ευρωβουλευτές: Επικεφαλής των ευρωβουλευτών της ΝΔ είχε τοποθετηθεί ο Λεωνίδας Μπουρνιάς, που ήταν και Α’ αντιπρόεδρος της Βουλής, τον οποίο πλαισίωναν οι: Βαρδάκας Μιχαήλ, Βλαχόπουλος Δημήτριος, Βογιατζής Γεώργιος, Βύζας Θεμιστοκλής, Γόντικας Κωνσταντίνος, Δαλακούρας Γεώργιος, Δημόπουλος Ιωάννης, Ζαρντινίδης Νικόλαος, Κατσαφάδος Ιωάννης, Μαρκοζάνης Σπυρίδων, Παπαευστρατίου Ευστράτιος, Σουσουρογιάννης Ευάγγελος και Φράγκος Δημήτριος.
Επικεφαλής των ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ ήταν ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος και οι άλλοι έξι ήταν οι Γεωργιάδης Αντώνιος, Κουτσοχέρας Ιωάννης, Νικολάου Κωνσταντίνος, Πεπονής Αναστάσιος, Πλασκοβίτης Σπυρίδων και Φωτήλας Ασημάκης.
Από την ΕΔΗΚ ήταν ο πρόεδρός της Ιωάννης Ζίγδης, από το ΚΚΕ ο Κωνσταντίνος Λουλές (ο οποίος τον Φεβρουάριο του 1981 αντικαταστάθηκε από τον Κωνσταντίνο Κάππο) και από το ΚΟΔΗΣΟ ο πρόεδρός του Γιάγκος Πεσμαζόγλου.
Η υποδοχή των Ελλήνων ευρωβουλευτών έγινε στις 12 Ιανουαρίου 1981, παρουσία του προέδρου της Κομισιόν Γκαστόν Τορν και του πρώτου Έλληνα επίτροπου Κωνσταντίνου Κοντογιώργη.
Ένα από τα πρώτα θέματα που έθιξαν τότε οι Έλληνες Ευρωβουλευτές, ήταν το Κυπριακό...
ΟΙ ΕΚΛΕΓΜΕΝΟΙ
Οι ευρωεκλογές, τον Οκτώβριο του 1981 έγιναν με απλή αναλογική και μέσω λίστας, ενώ η θητεία των πρώτων εκλεγμένων ευρωβουλευτών ήταν διάρκειας δυόμισι ετών.
Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου που έρχεται στην εξουσία με ποσοστό 48%, κερδίζει και τις ευρωεκλογές, κάτι όμως που σχεδόν περνά απαρατήρητο. Μάλιστα η νίκη του υπολείπεται σχεδόν 8 ποσοστιαίων μονάδων, εκείνης των εθνικών εκλογών, ενώ και η ΝΔ του Γ. Ράλλη μετρά 4,5 μονάδες λιγότερες στην κάλπη των ευρωπαϊκών εκλογών, έναντι εκείνης των εθνικών (31,34% έναντι 35,86%).
Ο νικητής εκλέγει 10 ευρωβουλευτές, τους: Σπύρο Πλασκοβίτη, Ασημάκη Φωτήλα (ο οποίος αντικαταστάθηκε αμέσως από τον Μαν. Πονηρίδη), Νικόλαο Βγενόπουλο, Αντώνιο Γεωργιάδη (τη θέση του πήρε 9 μήνες μετά ο Ι. Ζιάγκας), Κωνσταντίνο Νικολάου, Χρήστο Μαρκόπουλο, Δημήτριο Κουλουριάνο, Γιάννο Παπαντωνίου, Λεωνίδα Λαγάκο και Κωνσταντίνα Πανταζή. Η ΝΔ εκλέγει 8, τους: Λεωνίδα Μπουρνιά, Κωνσταντίνο Καλλία, Αχιλλέα Γεροκωστόπουλο, Κωνσταντίνο Γόντικα, Ευστράτιο Παπαευστρατίου, Μιχαήλ Πρωτοπαπαδάκη, Φιλώτα Καζάζη και Κων. Καλογιάννη. Οι Βασίλειος Εφραιμίδης, Δημήτρης Αδάμος και Αλέκος Αλαβάνος είναι οι πρώτοι εκπρόσωποι του ΚΚΕ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Λεωνίδας Κύρκος εκπροσωπεί το ΚΚΕ εσωτερικού, ο Γιάγκος Πεσμαζόγλου το ΚΟΔΗΣΟ και ο Απόστ. Παπαγεωργίου το Κόμμα των Προοδευτικών.
Ο ΠΡΩΤΟΙ ΛΑΡΙΣΑΙΟΙ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΕΣ
* Οι δεύτερες ευρωεκλογές διεξάγονται στις 17 Ιουνίου του 1984. Νικητής είναι και πάλι το ΠΑΣΟΚ με 41,58% το οποίο εκλέγει και πάλι 10 ευρωβουλευτές, τους: Γεώργιο Μαύρο, Μανώλη Γλέζο (ως συνεργαζόμενο με την ΕΔΑ), Παρασκευά Αυγερινό, Σπύρο Πλασκοβίτη, Γρηγόρη Βάρφη, Νίκο Βγενόπουλο, Χρήστο Παπουτσή, Νίκο Γαζή, Γιώργο Ρωμαίο και Κωνσταντίνα Πανταζή.
Ο Χρήστος Παπουτσής (αντιπρόσωπος σήμερα της χώρας στην Παγκόσμια Τράπεζα), είναι ο πρώτος Λαρισαίος ευρωβουλευτής. Τον συνάντησε στις Βρυξέλλες, το Φεβρουάριο του 1985, ο επίσης Λαρισαίος Σπύρος Κολοκοτρώνης (της ΕΔΑ), ο οποίος αντικατέστησε τον Μανώλη Γλέζο.
Η ΝΔ, που αυξάνει τη δύναμή της, εκλέγει 9 ευρωβουλευτές, τους: Ευάγγελο Αβέρωφ, Γιάννη Μπούτο, Γιάννη Τζούνη, Δημήτρη Ευρυγένη, Τίμο Χριστοδούλου, Παναγιώτη Λαμπρία, Γ. Αναστασόπουλο, Μαριέττα Γιαννάκου και Άκη Γεροντόπουλο. Με το ΚΚΕ εκλέγονται οι Γρηγόρης Φαράκος, Βασίλης Εφραιμίδης και Δημήτρης Αδάμος, ο Λεωνίδας Κύρκος συνεχίζει τη θητεία του επανεκλεγόμενος με το ΚΚΕ εσωτερικού, ενώ μία έδρα καταλαμβάνει η ΕΠΕΝ που στέλνει στην Ευρωβουλή τον Χρύσανθο Δημητριάδη. Και σ’ αυτή την 5ετία υπήρξαν πολλές αντικαταστάσεις. Μεταξύ των άλλων αναφέρουμε εκείνες των Αλ. Αλαβάνου και Κ. Φιλίνη, στις θέσεις των Φαράκου και Κύρκου.
* Πέντε χρόνια μετά, στις 18 Ιουνίου του 1989, στη δίνη του σκανδάλου Κοσκωτά, στη χώρα διεξάγονται και πάλι διπλές εκλογές, τις οποίες κερδίζει η ΝΔ του Κων. Μητσοτάκη.
Στις ευρωεκλογές, με το 40,4% των ψήφων η ΝΔ εκλέγει 10 ευρωβουλευτές, τους: Γιάγκο Πεσμαζόγλου, Μαριέττα Γιαννάκου, Παύλο Σαρλή, Παναγιώτη Λαμπρία, Γ. Αναστασόπουλο, Κωνσταντίνο Σταύρου, Γιώργο Σαρειδάκι, Τίμο Χριστοδούλου, Στάθη Λαγάκο και Φίλιππο Πιέρρο. Το ΠΑΣΟΚ εκλέγει 9, τους: Γιώργο Ρωμαίο, Χρήστο Παπουτσή, Παρασκευά Αυγερινό, Παναγιώτη Ρουμελιώτη, Διονύση Λιβανό, Δημήτριο Παγορόπουλο, Κώστα Τσίμα, Γιάννη Σταμούλη και Σωτήρη Κωστόπουλο. Ο ενιαίος τότε Συνασπισμός της Αριστεράς, εκπροσωπείται από 4 ευρωβουλευτές, τους: Βασίλειο Εφραιμίδη, Μιχάλη Παπαγιαννάκη, Αλέκο Αλαβάνο και Δημήτρη Δεσύλλα, ενώ η ΔΗΑΝΑ στέλνει στην ευρωβουλή τον Δημ. Νιάνια.
* Στις 12 Ιουνίου του 1994 διεξάγονται οι τέταρτες ευρωεκλογές, με το ΠΑΣΟΚ να επιστρέφει στην πρώτη θέση και με ποσοστό 37,6% να εκλέγει 10 ευρωβουλευτές, τους: Δημήτρη Τσάτσο, Χρήστο Παπουτσή, Παρασκευά Αυγερινό, Κώστα Κληρονόμο, Γιάννη Ρουμπάτη, Αγγέλα Κοκκόλα, Στέλιο Παναγόπουλο, Γιώργο Κατηφόρη, Νίκο Παπακυριαζή και Ειρήνη Λαμπράκη. Η ΝΔ του Μιλτ. Έβερτ έρχεται δεύτερη με 32,6% και εκλέγει 9 ευρωβουλευτές: Τίμο Χριστοδούλου, Αντώνη Τρακατέλλη, Νάνα Μούσχουρη, Στέλιο Αργυρό, τον Λαρισαίο στην καταγωγή Γ. Δημητρακόπουλο, Παύλο Σαρλή, Παναγιώτη Λαμπρία, Γ. Αναστασόπουλο και Κωστή Χατζηδάκη. H νεοσύστατη Πολιτική Άνοιξη του Αντ. Σαμαρά εκλέγει την Κατερίνα Δασκαλάκη και τον Νικήτα Κακλαμάνη, το ΚΚΕ τον Βασίλη Εφραιμίδη και τον Γιάννη Θεωνά και ο Συνασπισμός τον Αλέκο Αλαβάνο και τον Μιχ. Παπαγιαννάκη.
* Ιούνιο ξανά του 1999, οι Έλληνες ψηφίζουν για να στείλουν στην Ευρωβουλή, 25 αυτή τη φορά, αντιπροσώπους, καθώς η εκπροσώπηση της χώρας αυξήθηκε κατά μία έδρα, λόγω αύξησης πληθυσμού.
Η Ν.Δ. υπό τον Κώστα Καραμανλή επικρατεί στις ευρωεκλογές με ποσοστό 36% και λαμβάνει 9 έδρες. Εκλέχτηκαν οι: Μαριέττα Γιαννάκου, Χρήστος Ζαχαράκης, Αντώνης Τρακατέλλης, Γιάννης Μαρίνος, Γ. Δημητρακόπουλος, Κωστής Χατζηδάκης, Χρήστος Φώλιας, Ρόδη Κράτσα και Γιάννης Αβέρωφ. Εννιά ευρωβουλευτές εξέλεξε και το ΠΑΣΟΚ, που ήρθε δεύτερο με το 32,9% των ψήφων. Ήταν οι: Δημήτρης Τσάτσος, Γιάννης Σουλαδάκης, Γιώργος Κατηφόρης, Γιάννης Κουκιάδης, τον Λαρισαίο Πέτρο Ευθυμίου, Άννα Καραμάνου, Αλέξανδρος Μπαλτάς, Μένη Μαλλιώρη και Μανώλης Μαστοράκης.
Το ΚΚΕ εκλέγει τους Στρατή Κόρακα, Γιάννη Θεωνά και Κώστα Αλυσανδράκη, το ΔΗΚΚΙ τους Δημήτρη Κουλουριάνο και Μανώλη Μπακόπουλο, ενώ Αλαβάνος και Παπαγιαννάκης επανεκλέγονται με τον Συνασπισμό.
Σημειώνεται ότι ο Γιάννης Θεωνάς, αντικαταστάθηκε τον Ιανουάριο του 2001 από τον Γιάννη Πατάκη.
* Στις 13 Ιουνίου του 2004 διεξάγονται ευρωεκλογές, με τις έδρες της χώρας να μειώνονται ξανά στις 24.
Η ΝΔ επικρατεί με 43,03% και εκλέγει 11 ευρωβουλευτές, οι οποίοι είναι οι: Ιωάννης Βαρβιτσιώτης, Αντώνης Σαμαράς, Αντώνης Τρακατέλλης, Γιώργος Δημητρακόπουλος, Κων/νος Χατζηδάκης, Ρόδη Κράτσα, Γιάννης Γκλαβάκης, Μαρία Παναγιωτοπούλου, Γιώργος Παπαστάμκος, Νικόλαος Βακάλης, και Μανώλης Μαυρομάτης. Το ΠΑΣΟΚ του Γ. Παπανδρέου υποχωρεί στο 34% και εκλέγει 8 ευρωβουλευτές: Μαίρη Ματσούκα, Σταύρο Λαμπρινίδη, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Σταύρο Αρναουτάκη, Κατερίνα Μπατζελή, Πάνο Μπεγλίτη, Ευαγγελία Τσαμπάζη, Νίκο Σηφουνάκη. Το ΚΚΕ εκλέγει τους Αθανάσιο Παφίλη, Διαμάντω Μανωλάκου και Γιώργο Τούσσα, ο ΣΥΝ τον Δημήτρη Παπαδημούλη και ο ΛΑΟΣ τον Γ. Καρατζαφέρη.
* Οι έβδομες στη σειρά ευρωεκλογές διεξάγονται στις 7 Ιουνίου του 2009, ενώ οι έδρες της χώρας μειώνονται κατά δύο. Το ΠΑΣΟΚ επανέρχεται στις εκλογικές νίκες, με ποσοστό 36,7% έναντι 32,3% της ΝΔ.
Και τα δυο κόμματα εκλέγουν από 8 ευρωβουλευτές.
Με το ΠΑΣΟΚ οι: Γιώργος Παπακωνσταντίνου, Συλβάνα Ράπτη, Σταύρος Λαμπρινίδης, Χρυσούλα Σαάτσογλου- Παλιαδέλη, Γιώργος Σταυρακάκης, Μαριλένα Κοππά, Άννυ Ποδηματά, Κρίτων Αρσένης.
Με τη ΝΔ οι: Μαριέττα Γιαννάκου, Ρόδη Κράτσα, Γιώργος Παπαστάμκος Κώστας Πουπάκης, Θόδωρος Σκυλακάκης, Γιώργος Κουμουτσάκος, Γιώργος Παπανικολάου, Γιάννης Τσουκαλάς.
Το ΚΚΕ εκλέγει τους Θανάση Παφίλη και Γιώργο Τούσσα, ο ΛΑΟΣ τη Νίκη Τζαβέλα και τον Θανάση Πλεύρη, ο ΣΥΡΙΖΑ τον Νίκο Χουντή και οι Οικολόγοι Πράσινοι τον Μιχάλη Τρεμόπουλο.
Δ. Χατζ.
