Η Ελλάδα παρακολουθεί ιδιαίτερα στενά τις εξελίξεις στη Λιβύη και ιδιαίτερα τη χθεσινή υπογραφή «μνημονίου συνεργασίας» μεταξύ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (GNU) της Λιβύης και της Τουρκίας στον τομέα των υδρογονανθράκων, αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.
Η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, τα οποία προτίθεται να υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα, με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει προβεί σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με την Αίγυπτο, συμφωνία, η οποία έχει συναφθεί με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Παράλληλα, η Ελλάδα διατηρεί, όπως ορίζει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, δικαίωμα ipso facto et ad initio σε υφαλοκρηπίδα, η οποία, ελλείψει διμερούς συμφωνίας, ορίζεται με τη μέση γραμμή.
Τέλος, επισημαίνεται ότι το τουρκο-λιβυκό «μνημόνιο» του 2019 είναι παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο. Ως εκ τούτου, ουδείς έχει κανένα δικαίωμα να το επικαλείται.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΥΡΙΖΑ
Το κόμμα της αξιωματικής σε ανακοίνωση που εξέδωσε, αναφορικά με τις εξελίξεις της τουρκολιβυκής συνεργασίας, τόνισε χαρακτηριστικά πως: «Η υπογραφή νέων μνημονίων συνεργασίας Τουρκίας-Λιβύης στον ενεργειακό τομέα στη βάση του παράνομου μνημονίου του Νοεμβρίου 2019 αποτελεί μία ακόμα εξαιρετικά δυσμενή και επικίνδυνη εξέλιξη για τα συμφέροντα της Ελλάδας». «Η ανακοίνωση αυτή έρχεται λίγες μόλις μέρες αφού ο κ. Μητσοτάκης συνάντησε στον ΟΗΕ τον επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ αλ Μένφι, χωρίς να θέσει καν θέμα παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου και μετά από δύο χρόνια συστηματικού αποκλεισμού της Ελλάδας από ευρωπαϊκές συνόδους για τη Λιβύη, στις οποίες συμμετείχε ενεργά η Τουρκία» τονίζουν στην από την Κουμουνδούρου.
«Έρχεται λίγες μέρες αφότου ο κ. Μητσοτάκης επιβεβαίωσε δημόσια ότι κόκκινη γραμμή της Ελλάδας είναι η προάσπιση της κυριαρχίας της στα 6 ν.μ. και όχι η προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στην ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα της» αναφέρουν στον ΣΥΡΙΖΑ. «Σε αυτό το πλαίσιο η Τουρκία ανακοινώνει για πρώτη φορά έρευνες δυτικά του 28ου μεσημβρινού στην Ανατολική Μεσόγειο στη βάση ενός παράνομου μνημονίου».
«Η σημερινή εξέλιξη αποτελεί μια ακόμα σημαντική εθνική υποχώρηση που επιβεβαιώνει την απόλυτη αποτυχία του δόγματος του «πιστού και προβλέψιμου συμμάχου» που προβαίνει σε πρωτοφανείς παραχωρήσεις στους εταίρους του χωρίς τις παραμικρές εγγυήσεις για τα εθνικά συμφέροντα και για πιέσεις στην Τουρκία προκειμένου να επανέλθει στον διάλογο στη βάση του διεθνούς δικαίου» καταλήγει στην ανακοίνωσή του το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗ - ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ
Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε ο πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Βαληνάκης, σχολιάζοντας το ενδεχόμενο εκχώρησης της ΑΟΖ από τη Λιβύη στην Τουρκία για έρευνες υδρογονανθράκων.
Το μήνυμα του κ. Βαληνάκη μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Twitter αναφέρει: «Εξωφρενικό, αλλά αν πράγματι ισχύει ότι η Λιβύη ετοιμάζεται να ”εκχωρήσει” την ΑΟΖ της για έρευνες υδρογονανθράκων σε Τουρκία, τότε η κρίση επί του πεδίου έρχεται... Σημειώνεται ότι τελευταία ο Ερντογάν εξασφάλισε στενές σχέσεις και με τις 2 πλευρές του λιβυκού εμφυλίου!». Η άποψη αυτή του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών έρχεται λίγο πριν από την υπογραφή της συμφωνίας επενδύσεων στον πετρελαϊκό τομέα ανάμεσα στην Τουρκία και τη Λιβύη.
Ο ΕΥΑΓΓ. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ
Για μια ανεξέλεγκτη κατάσταση εάν υπάρξει πολεμική σύγκρουση με την Τουρκία, έκανε λόγο ο Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Ευάγγελος Αποστολάκης, ο οποίος τόνισε χαρακτηριστικά πως «αν γίνει πόλεμος τότε δεν είναι εύκολο να ελεγχθεί μέχρι πού θα φτάσει».
Ο κ. Αποστολάκης δεν συμμερίζεται τα σενάρια που λένε ότι μια ενδεχόμενη σύγκρουση δεν θα κρατούσε περισσότερες από 3-4 ημέρες, καθώς υποστήριξε ότι εάν ξεκινήσει μια πολεμική αντιπαράθεση, δεν είναι εύκολο να ελεγχθεί μέχρι πού θα φτάσει αλλά και ότι μια σύγκρουση μπορεί να επεκταθεί σε όλη την επικράτεια. Είναι σαν μια φωτιά που προσπαθείς να την ελέγξεις και δεν τα καταφέρνεις. Επιπλέον, σύμφωνα με τον ίδιο, η Τουρκία δεν μπορεί να κάνει ναυτικό αποκλεισμό νησιού, καθώς είναι πολεμική ενέργεια. Ο πρώην υπουργός Εθνικής Άμυνας μίλησε σχετικά και με την έκτακτη συνάντηση Σάλιβαν-Καλίν στην Κωνσταντινούπολη. «Αν ο Σάλιβαν τους δώσει τέτοιες επιλογές που να τους συμφέρει να σταματήσουν τις κλιμακώσεις, ενδεχομένως να σταματήσουν. Εγώ βλέπω ότι αυτό γίνεται αυτήν τη στιγμή. Ότι γίνεται κάποιο παζάρι. Προσπαθούν να τους καθησυχάσουν. Πώς γίνεται παράλληλα να πάει ο Σάλιβαν στην Κωνσταντινούπολη και την ίδια στιγμή σήμερα να πάει ο Τσαβούσογλου στη Λιβύη; Είναι μια ιστορία που θα δημιουργήσει θέματα, αν ισχύουν αυτά που ακούμε δημοσιογραφικά ότι η Λιβύη έχει πρόθεση να παραχωρήσει την ΑΟΖ της στην Τουρκία» προσέθεσε ο κ. Αποστολάκης.
Είναι σχεδόν σίγουρο, εξέφρασε την εκτίμηση, ότι η Τουρκία δεν θέλει να χρησιμοποιήσει στρατιωτική ισχύ και να κάνει στρατιωτικές ενέργειες και προσπαθεί με κάθε τρόπο να κερδίσει αυτά που θέλει. «Ένα είναι το ζήτημα των F16 και των απαιτήσεων από την Αμερική, το άλλο είναι η ενέργεια που είναι πολύ σημαντικό και διεκδικεί έναν ρόλο ως μέρος της λύσης για την Ευρώπη. Η κατάσταση με την Ρωσία έχει δυσκολέψει, η υπόσταση του ΝΑΤΟ έχει ενισχυθεί ακόμα περισσότερο και οποιαδήποτε αντιπαράθεση μέσα στους κόλπους της συμμαχίας είναι κάτι που δεν θέλει κανείς αυτήν τη στιγμή» είπε ο κ. Αποστολάκης περιγράφοντας σημεία της κατάστασης.
Σχετικά με την κατάσταση των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας, ο κ. Αποστολάκης τη χαρακτήρισε καλή, όχι εξαιρετική γιατί υπάρχουν θέματα, είπε χαρακτηριστικά.
«Το προσωπικό είναι εξαιρετικό. Η ισχύς των Ενόπλων Δυνάμεων και οι δυνατότητες να ανταποκριθούν είναι αρκετά σοβαρές. Σε μια πολεμική αντιπαράθεση δεν μπορείς να μετρήσεις ποιος θα κερδίσει ξεκάθαρα, το θέμα είναι τι ζημιά θα πάθουν και οι δύο από μια τέτοια σύγκρουση» συμπλήρωσε.
ΤΙ ΥΠΕΓΡΑΨΑΝ ΤΟΥΡΚΙΑ-ΛΙΒΥΗ
Εν τω μεταξύ εκτενής τουρκική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου βρέθηκε χθες στη Λιβύη για επίσημη επίσκεψη.
Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο Τσαβούσογλου με ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, ένα από τα αντικείμενα της επίσκεψης ήταν και η υπογραφή συμφωνίας με τη Λιβύη για τους υδρογονάνθρακες.
«Συζητήσαμε τα βήματα προς μια πολιτική λύση και τις σχέσεις μας με τον πρωθυπουργό Ντμπέιμπα. Υπογράψαμε Μνημόνια Συναντίληψης στους τομείς των Υδρογονανθράκων και του Πρωτοκόλλου», ανέφερε συγκεκριμένα ο Τούρκος ΥΠΕΞ.
«Ελπίζω ότι θα επιστρέψουμε στην Τρίπολη για την υπογραφή μνημονίου κατανόησης και στον τομέα του φυσικού αερίου», τόνισε ο Τσαβούσογλου στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε ο Τσαβούσογλου με την υπουργό Εξωτερικών της Λιβύης Νέκλα Μανγκούς.
«Η συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες που μόλις υπογράψαμε στοχεύει στη συνεργασία με τουρκικές εταιρείες και λιβυκές εταιρείες, για την εξερεύνηση και γεώτρηση, με μια αμοιβαία συνεργασία τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα» είπε χαρακτηριστικά. «Εργαζόμαστε επίσης για να ξεκινήσει ξανά πτήσεις η ΤΗΥ. Χαιρετίζουμε τα βήματα που έγιναν από τη λιβυκή πλευρά σχετικά με τα απαραίτητα μέτρα στα αεροδρόμια» συμπλήρωσε.
Μεταξύ των εκπροσώπων του τουρκικού κράτους ήταν επίσης ο υπουργός Ενέργειας της χώρας, αλλά και ο υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ. Η τουρκική αντιπροσωπεία συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό της κυβέρνησης εθνικής ενότητας της Λιβύης, Αμπντουλχαμίντ Ντμπέιμπα.
Κατά την επίσκεψη συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων οι διμερείς σχέσεις και τα θέματα συνεργασίας, ενώ δόθηκαν και λεπτομέρειες σχετικά με το πλαίσιο της στρατιωτικής συνεργασίας για την ασφάλεια που υπεγράφη με τη Λιβύη το 2019.
Υπενθυμίζεται πως από το πρωί της Δευτέρας, διαρροές από την Άγκυρα υποστήριζαν πως η Τουρκία θα «μισθώσει» τη λιβυκή «ΑΟΖ», σύμφωνα με το παράνομο μνημόνιο που έχουν υπογράψει οι δύο πλευρές για έρευνες.
Δεν την αναγνωρίζουν ΕΕ και Λιβυκή Βουλή
Η ΕΕ απορρίπτει τη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης, τονίζοντας σε ανακοίνωση ότι «υπονομεύει τη σταθερότητα» της περιοχής και ότι «παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών».
Σε επίσημη ανακοίνωσή της, η ΕΕ αναφέρει ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της θάλασσας και παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών.
Στην ανακοίνωση, που βγήκε στη δημοσιότητα την ημέρα που ανακοίνωσε η Τουρκία ότι υπέγραψε σχετική συμφωνία με τη Λιβύη, αναφέρεται ότι «πρέπει να αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα» και ότι το μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα για τρίτα κράτη.
«Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα (legal consequences) για τρίτα κράτη» τονίζει σε γραπτή ανακοίνωσή του ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων, Πίτερ Στάνο, σε συνέχεια των ανακοινώσεων για υπογραφή «μνημονίου συνεργασίας» των δύο χωρών, και υπογραμμίζει ότι πρέπει να «αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα».
ΟΥΤΕ Η ΛΙΒΥΚΗ ΒΟΥΛΗ
Εν τω μεταξύ, δεν πρόλαβε να «στεγνώσει» το μελάνι της συμφωνίας, που δήλωσε ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας ότι υπέγραψε με την Λιβύη, και το κοινοβούλιο της Τρίπολης ανακοίνωσε πως δεν αναγνωρίζει τη συμφωνία αυτή. Όπως μεταδίδει ο λιβυκός ιστότοπος, «The Libya Update», μέσω αλλεπάλληλων αναρτήσεών του στο Twitter, «το Λιβυκό κοινοβούλιο απορρίπτει τη συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες που υπογράφηκε σήμερα ανάμεσα στην Τουρκία και την κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας». Με δεύτερη ανάρτηση, εξηγεί πως η συμφωνία αυτή απορρίπτεται από το κοινοβούλιο ως «παράνομη», καθώς δεν διαθέτει την έγκριση του λιβυκού νομοθετικού σώματος, δηλαδή του Κοινοβουλίου. Υπενθυμίζεται πως το Λιβυκό Κοινοβούλιο, το μοναδικό εκλεγμένο σώμα στη χώρα, που ταλανίζεται από εμφύλιο, έχει άρει την εμπιστοσύνη του από την κυβέρνηση του Αμπντουλχαμίντ Ντμπεϊμπά και, κατά συνέπεια, δεν αναγνωρίζει καμία πράξη του.
