Στην υιοθέτηση της ελληνικής πρωτοβουλίας απόφασης για την επιστροφή ή απόδοση πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης προχώρησε η Ολομέλεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Συγκεκριμένα, στις 6 Δεκεμβρίου η Ολομέλεια της 76ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ υιοθέτησε ομόφωνα (consensus) την προωθούμενη από την Ελλάδα απόφαση για την επιστροφή ή απόδοση πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους («Return or restitution of cultural property to the countries of origin»), αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.
Η συγκεκριμένη απόφαση αποτελεί αμιγώς ελληνική πρωτοβουλία και υποβάλλεται από τη χώρα μας ανά τριετία, επισημαίνεται από το υπουργείο Εξωτερικών.
Σημειώνεται ότι φέτος την εν λόγω απόφαση συγκηδεμόνευσαν 111 από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό κρατών που έχουν συγκηδεμονεύσει αυτήν την απόφαση σε σύγκριση με το παρελθόν, μεταξύ των οποίων και σημαντικός αριθμός αφρικανικών χωρών, τονίζεται στην ίδια ανακοίνωση.
Επίσης, προστίθεται ότι τόσο μεγάλος αριθμός συγκηδεμόνων δεν χαρακτηρίζει συχνά αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που αποτελούν πρωτοβουλίες μίας μόνο χώρας.
Το γεγονός αυτό αποτελεί ακόμη μία αξιοσημείωτη διπλωματική επιτυχία της Ελλάδας, σε συνέχεια και της πρόσφατης ομόφωνης υιοθέτησης της Απόφασης για την προστασία των δημοσιογράφων από την Τρίτη Επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, υπογραμμίζει περαιτέρω το υπουργείο Εξωτερικών. Τέλος, το ΥΠΕΞ σημειώνει: «Η τελευταία αυτή επιτυχία της χώρας μας εντάσσεται στο πλαίσιο των άοκνων διεθνών προσπαθειών της για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών ειδικότερα, αλλά και της πολιτιστικής κληρονομιάς γενικότερα, από την παράνομη διακίνησή τους τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό πολέμου. Επιπλέον, αναδεικνύει την ανάγκη επανένταξης στο ιστορικό τους περιβάλλον πολιτιστικών αγαθών που έχουν κλαπεί και κατέχονται παράνομα».
Η πρωτοβουλία αυτή έχει ως φόντο την επιστροφή στην Ελλάδα των Γλυπτών του Παρθενώνα, ένα θέμα που μπήκε δυναμικά στην ατζέντα κατά την πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Μεγάλη Βρετανία.
«Το αίτημά μας δεν είναι φωτοβολίδα. Θα επιμείνουμε με μεθοδικότητα για να χτίσουμε τα απαραίτητα ερείσματα και στη βρετανική κοινή γνώμη για την ανάγκη επανένωσης με τα Γλυπτά του Μουσείου Ακροπόλεως. Είναι σημαντικό ζήτημα, που αφορά τις διμερείς μας σχέσεις», είχε τονίσει ο κ. Μητσοτάκης, μετά τη συνάντησή του με τον Μπόρις Τζόνσον, σχετικά με το αίτημα για επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Μουσείο της Ακρόπολης.
ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΝ ΑΡΧΑΙΑ
Εν τω μεταξύ επιστρέφουν στην Ελλάδα αρχαιότητες, προϊόντα παράνομης διακίνησης, σύμφωνα με το ΥΠΠΟ.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού χαιρετίζει την αίσια έκβαση μιας πολύχρονης υπόθεσης, που διερευνήθηκε από το Γραφείο της Εισαγγελίας του Manhattan στη Νέα Υόρκη και η οποία έχει ως αποτέλεσμα την απόδοση 47 αρχαίων αντικειμένων στην Ελλάδα, προϊόντα παράνομης διακίνησης από τη συλλογή Steinhardt.
Στο πλαίσιο της υπόθεσης αυτής, τεκμηριώθηκε ότι, μεταξύ των χιλιάδων αντικειμένων διαφόρων πολιτισμών που είχε στη Συλλογή του ο Michael Steinhardt, ένας από τους μεγαλύτερους συλλέκτες έργων τέχνης στον κόσμο, 180 αντικείμενα ήταν προϊόντα παράνομης διακίνησης και εξαγωγής από τις χώρες προέλευσής τους.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Ευχαριστώ τις αρμόδιες Αμερικανικές Αρχές, τα στελέχη τους, και ιδιαίτερα τον Εισαγγελέα κ. Matthew Bogdanos, καθώς και τα αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, τα οποία συνέδραμαν στο εγχείρημα της τεκμηρίωσης και της ανάκτησης των παρανόμως εξαχθέντων από την Ελλάδα αρχαιοτήτων, που περιλαμβάνονταν στην Συλλογή Steinhardt. Ιδιαίτερα ευχαριστώ τη Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του ΥΠΠΟΑ, που μάχεται καθημερινά και ακατάπαυστα εναντίον της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών θησαυρών της χώρας μας, έναν στόχο που αποτελεί σταθερά υψηλή πολιτική μας προτεραιότητα».
Τα αρχαία κινητά μνημεία που τεκμηριώθηκαν και στο άμεσο μέλλον θα επιστρέψουν στην Ελλάδα, προέρχονται από τη Στερεά Ελλάδα, την Κρήτη, τις Κυκλάδες (Πάρο, Νάξο), τη Σάμο και τη Ρόδο. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν μία μινωική λάρνακα, ένας κορμός κούρου, μία χάλκινη προτομή γρύπα, κυκλαδικά αγγεία, ειδώλια και χάλκινα ξίφη.
Εδώ και τρία χρόνια, η αρμόδια Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του ΥΠΠΟΑ συνέδραμε αδιάλειπτα τις αμερικανικές εισαγγελικές αρχές στη διερεύνηση της υπόθεσης και στην τεκμηρίωση της προέλευσης και της παράνομης διακίνησης των αντικειμένων από την Ελλάδα. Αναζήτησε πληροφορίες σε πλήθος αρχείων που διαθέτει, συνεργάστηκε στενά με συγκεκριμένες Εφορείες Αρχαιοτήτων και συντόνισε με επιτυχία το δύσκολο αυτό έργο. Το αποτέλεσμα δικαιώνει απολύτως την προσπάθεια των Υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.