ΑΘΗΝΑ
Μαγευτική βραδιά - με περισσότερες από 110 εκδηλώσεις για την αυγουστιάτικη πανσέληνο σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία σε όλη την Ελλάδα -έζησαν χθες εκατομμύρια άνθρωποι.
Στις 21:19, μόλις εμφανίστηκε το φεγγάρι, σε μια προσπάθεια να ενωθούν νοερά τα νησιά των Κυκλάδων, η Ικαρία, η Λέσβος, η Λήμνος, η Σάμος, η Χίος, τα Ψαρά, αλλά και οι Δελφοί, «ακούστηκε» ταυτόχρονα σε όλους τους χώρους ένα απόσπασμα από το «Άξιον Εστί» με τη φωνή του ίδιου του ποιητή.
Τα μουσεία που συμμετείχαν στη γιορτή της Πανσελήνου ήταν ήταν ανοιχτά για το κοινό.
Η Σελήνη βρίσκονταν στην ελάχιστη απόστασή της από τη Γη όταν ανέτειλε χθες τo απόγευμα, πραγμα που σημαίνει ότι η πανσέληνος φαίνονταν 14% μεγαλύτερη και 30% πιο λαμπρή.
Η αυξομείωση του φαινόμενου μεγέθους της Σελήνης οφείλεται στο γεγονός ότι η τροχιά της του δορυφόρου γύρω από τη Γη δεν είναι τέλειος κύκλος αλλά έλλειψη.
Στις 20.44 το βράδυ της Κυριακής (ώρα η Ελλάδας) το φεγγάρι βρέθηκε στο λεγόμενο περίγειο, δηλαδή στην ελάχιστη απόσταση από τον μητρικό του πλανήτη, που είναι περίπου 357.000 χιλιόμετρα. Αυτό συνέβη μόλις 26 λεπτά πριν το φεγγάρι περάσει επίσημα στη φάση της πανσελήνου.
Ωστόσο η αύξηση του φαινόμενου μεγέθους και της λαμπρότητας είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή από τον απλό παρατηρητή: «Δεν υπάρχει κανένας χάρακας στον ουρανό για να μετράει τη διάμετρο της Σελήνης. Όταν αιωρείται τόσο ψηλά, χωρίς σημεία αναφοράς που δίνουν αίσθηση της κλίμακας, η πανσέληνος [της Κυριακής] μπορεί να νοιάζει με οποιαδήποτε άλλη» επισημαίνει η NASA.
Θεωρητικά, το φεγγάρι μένει στη φάση της πανσελήνου μόνο για μια στιγμή το βράδυ του Σαββάτου. Στο ανθρώπινο μάτι, όμως, ο σεληνιακός δίσκος φαίνεται γεμάτος για μια μέρα πριν και μια μέρα μετά από αυτή τη στιγμή. Με άλλα λόγια, η πανσέληνος φαίνεται να διαρκεί δύο ημέρες.
Είτε βρίσκεται στο απόγειο, είτε στο περίγειο, είτε στη μέση της διαδρομής, η Σελήνη πάντα φαίνεται μεγαλύτερη όταν βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα (λίγο μετά την ανατολή της και λίγο πριν από τη δύση της). Για λόγους που δεν κατανοούν απόλυτα οι αστρονόμοι και οι ψυχολόγοι, ο σεληνιακός δίσκος μοιάζει να διογκώνεται όταν βρίσκεται πάνω από κτίρια ή δέντρα, για τα οποία μπορούμε να εκτιμήσουμε την απόσταση.
Πάντως οι διακυμάνσεις στην απόσταση Γης-Σελήνης δεν επηρεάζουν μόνο το φαινόμενο μέγεθος αλλά και τις παλίρροιες: η πλημμυρίδα του περίγειου φτάνει πιο ψηλά από ό,τι συνήθως, ενώ η άμπωτη του απόγειου υποχωρεί περισσότερο από ό,τι άλλες φορές.
Μαζί και οι Περσείδες
Το μόνο πρόβλημα με την «υπερπανσέληνο» της Κυριακής είναι ότι θα κρύψει εν μέρει τις Περσείδες, τη μεγαλύτερη ετήσια βροχή διαττόντων, η οποία κορυφώνεται το τριήμερο 11-13 Αυγούστου.
Τα πεφταστέρια των Περσείδων εμφανίζονται καθώς η Γη περνά μέσα από ένα σύννεφο σκόνης που άφησε πίσω του κομήτης 109P/Swift-Tuttle. Ονομάζονται έτσι επειδή οι διάττοντες αστέρες δείχνουν να πηγάζουν από τον αστερισμό του Περσέα.
Τα σωματίδια εισέρχονται στην ατμόσφαιρα με ταχύτητα 58 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο, οπότε καίγονται και αφήνουν φωτεινές γραμμές στον ουρανό.
Οι φωτεινότεροι από τους διάττοντες θα είναι ορατοί ακόμα και πριν δύσει η πανσέληνος, συντροφεύοντας το μεγαλύτερο φεγγάρι της χρονιάς. Η επόμενη «υπερπανσέληνος» θα έρθει στις 9 Σεπτεμβρίου.
