Κλείνουν τιμές οι ηλικιωμένοι στα γραφεία τελετών. Κανονίζουν το τελευταίο ταξίδι για να μην επιβαρύνουν οικονομικά τα παιδιά τους. Οι καιροί είναι δύσκολοι, οι περισσότερες οικογένειες αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες και τα έξοδα έχουν περιοριστεί. Τι γίνεται όμως με αυτά που δεν μπορεί να τα αποφύγει κανείς; Και φυσικά δεν είναι άλλα από τα έξοδα θανάτου. Φέσια, τεφτέρια, παζάρια αυτή είναι η κατάσταση που επικρατεί στα γραφεία τελετών της Λάρισας με τον ΦΠΑ στις κηδείες να αυξάνεται στο 23%. «Δεν θέλουν να αφήσουν ήσυχο τον άνθρωπο ούτε στον θάνατο, βάζοντας στο 23% τον ΦΠΑ», σχολιάζει στην «Ε» επαγγελματίας του χώρου και προσθέτει «δεν σέβονται ούτε τους νεκρούς με τέτοιες αποφάσεις».
Δεν είναι τυχαίο που ρωτάς ιδιοκτήτες γραφείων τελετών πώς πάνε οι δουλειές και σου απαντούν με σαρκαστική διάθεση... «νεκρά τα πράγματα». Η κρίση χτύπησε και τις κηδείες, μνημόσυνα! Το συγκεκριμένο επάγγελμα που κάποιοι πίστευαν πως δεν θα πεθάνει ποτέ, πνέει πλέον τα λοίσθια. Από τη μία ο «ανταγωνισμός», από την άλλη η αδυναμία εξόφλησης των τελετών από τους συγγενείς των εκλιπόντων, έχουν φέρει αρκετούς από τους ιδιοκτήτες τελετών σε απόγνωση και στις πόρτες τους το λουκέτο.
Ιδιοκτήτες γραφείων τελετών πιστοποιούν την τραγικότητα στην οποία έχουν περιέλθει χιλιάδες άνθρωποι που ούτε την κηδεία του ανθρώπου τους δεν μπορούν να πληρώσουν. Η αδυναμία εξόφλησης αγγίζει μεγάλα ποσοστά. Επαγγελματίες αναφέρουν στην «Ε» πως οι περισσότερες πλέον κηδείες γίνονται βερεσέ ή με δόσεις.
Η τιμή για μία τελετή ξεκινά από 800 ευρώ και μπορεί να φθάσει «όσο επιθυμεί ο πελάτης», δηλώνει χαρακτηριστικά ιδιοκτήτης γραφείου τελετών «έχουν γίνει κηδείες στη Λάρισα που όμοιές τους είναι σπάνιο να γίνουν ξανά, με στολισμούς, ακριβά φέρετρα, προσφορά καφέ σε ξενοδοχεία. Εξαρτάται από το τι θέλει ο πελάτης, ο συγγενής του εκλιπόντος. Μπορεί να βρει ένα οικονομικό φέρετρο, αλλά μπορεί να θέλει ένα συγκεκριμένο από ακριβό ξύλο. Στην τιμή της κηδείας περιλαμβάνονται ο τάφος στο νεκροταφείο που είναι στα 230 ευρώ, και μετά είναι όλα τα υπόλοιπα, φέρετρο, σεντόνια, μαξιλάρι, στολισμός εκκλησίας, νεκροφόρα, εκκλησία».
Λόγω της κρίσης λοιπόν κάποιοι αδυνατούν να πληρώσουν το σύνολο του ποσού που συμφωνούν για την τέλεση της κηδείας. Συνήθως δίνουν μια προκαταβολή, αρκετοί ιδιοκτήτες γραφείων ζητούν τα μισά χρήματα στην αρχή και τα υπόλοιπα ή με δόσεις ή με το επίδομα των ασφαλιστικών ταμείων. «Σκεφτείτε ότι το ΙΚΑ κάνει 15 ημέρες να δώσει τα έξοδα κηδείας», υπογραμμίζει επαγγελματίας του χώρου για να συμπληρώσει ότι «άλλοι πληρώνουν και άλλους τους ψάχνεις. Ξεκαθαρίζω από την αρχή ότι χωρίς χρήματα δεν μπορώ να αναλάβω την τελετή». Από την άλλη δεν είναι λίγοι εκείνοι που χρησιμοποιούν το επίδομα των ασφαλιστικών ταμείων όχι για την κηδεία αλλά για να καλύψουν άλλες ανάγκες. Άλλοι πάλι δίνουν κάποια προκαταβολή και δεν εξοφλούν, ή εκμεταλλευόμενοι κάποιον γνωστό «πείθουν» τον ιδιοκτήτη του γραφείου τελετών να προχωρήσει τη διαδικασία, και όταν φθάσει η στιγμή της πληρωμής εξαφανίζονται. Οι περιπτώσεις πολλές και οι ιστορίες ακόμα περισσότερες που μπορούν να θυμηθούν οι ιδιοκτήτες γραφείων τελετών.
Το κλείσιμο των τραπεζών και η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά δεν δημιούργησε πρόβλημα μόνο στις μεταφορές του εξωτερικού αλλά και... προς τον άλλο κόσμο! Τα γραφεία τελετών δεν δέχονται χρεωστικές κάρτες, ούτε πιστωτικές η όποια συναλλαγή με τον κάτω κόσμο, τον παράδεισο και πάει λέγοντας από αρχαιοτάτων χρόνων γινόταν με μετρητά. Ποιος θα μπορούσε να προβλέψει ότι το capital control στην Ελλάδα θα δημιουργούσε και τέτοιου είδους προβλήματα; Και όμως όπως λένε οι παλιοί με χρεωστική ο βαρκάρης δεν σε περνά απέναντι, για αυτό αρκετοί από τους συγγενείς που βρέθηκαν σε τέτοια δύσκολη θέση, να μην διαθέτουν ρευστό για να κηδεύσουν τον άνθρωπό τους οδηγήθηκαν στα δανεικά. Λίγα από εδώ λίγα από εκεί προκειμένου να καλυφθούν τα έξοδα.
Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι για την ταφή απόρων οι οποίοι δεν διαθέτουν συγγενείς που να μπορούν να καλύψουν τα έξοδα της τελετής, ο δήμος Λαρισαίων έχει φροντίσει να παραχωρεί ατελώς τα έξοδα ταφής και έρχεται σε επαφή η αρμόδια υπηρεσία με τα γραφεία τελετών για την ταφή του νεκρού. Εξαιτίας της οικονομικής κατάστασης αρκετοί είναι εκείνοι που δεν προχωρούν στην εκταφή των οικείων τους προσώπων ακόμα και μετά τη συμπλήρωση των απαιτούμενων ετών καθώς χρωστούν το τέλος διατήρησης του τάφου. Εκεί η αρμόδια υπηρεσία του δήμου Λαρισαίων έχει προχωρήσει σε διευκολύνσεις προκειμένου να τακτοποιηθούν οι εκκρεμότητες και να αδειάζουν οι τάφοι.
Από την άλλη πλευρά ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπάρχει τα τελευταία χρόνια και για την αγορά οικογενειακού τάφου στο νέο κοιμητήριο Λάρισας και σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Οικονομικών Παναγιώτη Νταή «η αγορά ενός οικογενειακού τάφου αγγίζει περίπου τα 8.000 ευρώ». Και αν η οικονομική κρίση γέννησε νέες συνήθειες δεν έκοψε τις παλιές. «Δεν έχει αλλάξει κάτι αυτοί που πάντα προσπαθούσαν να βάλουν “μέσο” αυτοί είναι που μας ζητούν προκειμένου να βρεθεί μια θέση στις πρώτες σειρές του νέου κοιμητηρίου της Λάρισας», σχολιάζει ο αρμόδιος αντιδήμαρχος. Μια συνήθης πρακτική όχι απαραίτητα γιατί μπορεί εκεί κοντά να έχουν ακόμα έναν δικό τους άνθρωπο, αλλά γιατί όπως αναφέρουν πληροφορίες «θεωρείται καλή περιοχή».
Ζωή Παρμάκη