Η τραγική ειρωνεία της μοίρα είναι πως ο Μάνος Ελευθερίου είχε γενέθλια στις 12 του Μάρτη, την ημερομηνία δηλαδή που πέθανε ο μεγάλος συνθέτης Σταύρος Κουγιουμτζής και έφυγε στις 22 Ιουλίου, την ημερομηνία που γεννήθηκε ο Σταύρος Κουγιουμτζής.
Η πολιτική κηδεία του Μάνου Ελευθερίου θα γίνει αύριο Τρίτη 24 Ιουλίου στις 12:00, στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.
Αναλυτικά:
Ο σπουδαίος ποιητής, στιχουργός και πεζογράφος, ο οποίος τις τελευταίες δύο ημέρες νοσηλευόταν στο νοσοκομείο «Σωτηρία», υπέστη ανακοπή καρδιάς τα ξημερώματα της Κυριακής και έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.
Είχε γράψει ποιητικές συλλογές, διηγήματα, μία νουβέλα, δύο μυθιστορήματα και περισσότερα από 400 τραγούδια.
Ο Μάνος Ελευθερίου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ερμούπολη της Σύρου. Γιος ναυτικού, στα 14 χρόνια του μετακόμισε στην Αθήνα με την οικογένειά του.
Το 1955 γνωρίστηκε με τον Αγγελο Τερζάκη, ο οποίος τον ώθησε να παρακολουθήσει μαθήματα στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου ως ακροατής. Την επόμενη χρονιά γράφηκε στο τμήμα θεάτρου της Σχολής Σταυράκου.
Άρχισε να γράφει θεατρικά έργα και ποιήματα το 1960 στα Ιωάννινα, όπου βρέθηκε για τη στρατιωτική του θητεία. Στα 24 του, το 1962, δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Συνοικισμός», με δικά του χρήματα αλλά δεν είχε την αναμενόμενη επιτυχία. Την ίδια εποχή στα Ιωάννινα έγραψε τους πρώτους στίχους, ανάμεσα στους οποίους ήταν και «Το τρένο φεύγει στις 8:00» που αργότερα μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης.
Τον Οκτώβριο του 1963 ξεκίνησε να εργάζεται στο «Reader's Digest» όπου και παρέμεινε για τα επόμενα δεκαέξι χρόνια. Στο μεταξύ κυκλοφόρησαν τα δύο πρώτα του βιβλία με διηγήματα, «Το διευθυντήριο» (1964) και «Η σφαγή» (1965) για τα οποία γράφτηκαν εξαιρετικές κριτικές.
Στην ελληνική δισκογραφία παρουσιάστηκε το 1964. Συνεργάστηκε με τον συνθέτη Χρήστο Λεοντή καθώς και τον Μίκη Θεοδωράκη (1967) με τον οποίο η συνεργασία διακόπηκε λόγω της Δικτατορίας. Τα συγκεκριμένα τραγούδια πρωτοκυκλοφόρησαν το 1970 στο Παρίσι.
Συνεργάστηκε με τον Δήμο Μούτση (Άγιος Φεβρουάριος, 1971) και με τον Γιάννη Μαρκόπουλο στον δίσκο «Θητεία» του οποίου η ηχογράφηση άρχισε το Νοέμβριο του 1973, διακόπηκε από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και τελικά κυκλοφόρησε το 1974 με την Μεταπολίτευση.
Κατά καιρούς είχε συνεργαστεί σχεδόν με όλους τους Έλληνες συνθέτες, όπως με τον συνθέτη Σταύρο Κουγιουμτζή και τον τραγουδιστή Γιώργο Νταλάρα καθώς και με το Θανάση Γκαϊφύλλια στην Ατέλειωτη Εκδρομή (1975), τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Σταμάτη Κραουνάκη, τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, τον Γιώργο Χατζηνάσιο, τον Αντώνη Βαρδή και πολλούς άλλους.
Παράλληλα έγραψε και εικονογράφησε παραμύθια για παιδιά και επιμελήθηκε την έκδοση λευκωμάτων με θέμα την Σύρο: Ενθύμιον Σύρας, Θέατρο στην Ερμούπολη κ.α. Την δεκαετία του ‘90 αρθρογραφούσε και συγχρόνως έκανε ραδιοφωνικές εκπομπές στον Αθήνα 9,84 και στο Δεύτερο Πρόγραμμα.
Το 1994 εξέδωσε τη πρώτη του νουβέλα με τίτλο «Το άγγιγμα του χρόνου». Το 2004 δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα "Ο Καιρός των Χρυσανθέμων" που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2005. Το 2013 ο Μάνος Ελευθερίου, βραβεύθηκε για την συνολική προσφορά του από την Ακαδημία Αθηνών.
ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ
«Ο Μάνος Ελευθερίου ανήκει, εδώ και πολλά χρόνια, στην χορεία των μεγάλων Πνευματικών μας Ανθρώπων, για τους οποίους ο θάνατος είναι το πέρασμα στην αιωνιότητα που δικαιωματικώς τους αναλογεί. Αιωνία η Μνήμη του» τονίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος σε ανακοίνωση για τον θάνατο του
*Ο Νίκος Παππάς σε ανάρτησή του στο facebook αναφέρει στίχους του εκλιπόντος του τραγουδιού «Μαλαματένια λόγια» και γράφει:
«...πώς έγινε με τούτο τον αιώνα
και γύρισε καπάκι η ζωή
πώς το `φεραν η μοίρα και τα χρόνια
να μην ακούσεις έναν ποιητή
Σώπασε ένας σπουδαίος ποιητής, ο Μάνος Ελευθερίου. Τα μαλαματένια λόγια του, πυξίδα μας».
*Ανακοίνωση της ΝΔ αναφέρει:«Ο Μάνος Ελευθερίου υπήρξε σπουδαίος ποιητής, λογοτέχνης, στιχουργός και συγγραφέας, όπως και ενεργός πολίτης με ευαισθησίες και σημαντική κοινωνική δράση. Η απώλεια για τον ελληνικό πολιτισμό είναι μεγάλη αλλά το έργο που αφήνει πίσω του θα τον θυμίζει για πάντα. Στην οικογένεια και τους οικείους του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια»
*Ο Ανδρέας Λοβέρδος δήλωσε :«Ο Μάνος Ελευθερίου έγραφε για όσους “με τους αθάνατους είχαν λογαριασμούς”. Χωρίς ίσως να είχε επίγνωση πως η τελευτή του έκανε τον ίδιο αθάνατο στη συλλογική μνήμη διαδοχικών γενεών. Με τιμή και συγκίνηση αποχαιρετούμε τον Δάσκαλο Μάνο Ελευθερίου, ευπατρίδη της Τέχνης και της ζωής, αγωνιστή της Δημοκρατίας και φανατικό αντίπαλο της ανελευθερίας, από όπου αυτή και αν προέρχεται», αναφέρεται στη συλλυπητήρια δήλωση του Ανδρέα Λοβέρδου, Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.
*Ανακοίνωση από Το Ποτάμι αναφέρει:«O Μάνος Ελευθερίου για όσους δεν τον ήξεραν από κοντά ήταν πολλά, πάρα πολλά: στίχοι- χιλιάδες- ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, ραδιόφωνο, μια γλυκιά και σεμνή παρουσία. Όσοι είχαν την τύχη να τον έχουν γνωρίσει από κοντά το επιβεβαιώνουν. Οι υπόλοιποι, όσοι τον γνωρίζαμε από τα τραγούδια που έγραψε, από τα βιβλία του, από το ραδιόφωνο, γίναμε δέκτες και της σοφίας του. Ξεκινώντας από τα τέλη της δεκαετίας του 60, ο Μάνος Ελευθερίου δεν σταμάτησε ποτέ να διαμορφώνει το ηχόχρωμα και την ποιητική της σύγχρονης Ελλάδας. Με τον δικό του σεμνό αλλά επιδραστικό τρόπο, χωρίς εκζήτηση, πάντα δεμένος στην παράδοση από την οποία δεν έπαψε ποτέ να αντλεί. Μια παράδοση που την κουβαλούσε από τα νεανικά του χρόνια στη Σύρο και που δεν έπαψε ποτέ να ανανεώνει. Δεν είναι εύκολο να χωρέσει η προσφορά του σε λέξεις, ίσως γιατί είναι αδιόρατη: δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς για έναν άνθρωπο που με τα γραπτά του και τους στίχους του σε έκανε να νιώθεις οικείος του. Θα μας λείψει για πολλά, ίσως περισσότερο για αυτό. Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του».
*Ο Γιώργος Καμίνης δήλωσε:«Άνθρωποι με έργο σαν αυτό που αφήνει πίσω του ο Μάνος Ελευθερίου δεν πεθαίνουν. Θα διαβάζονται και θα τραγουδιούνται πάντα, γιατί η δύναμη των λέξεων και των συναισθημάτων που αναδύεται από το έργο του Μάνου Ελευθερίου, δίνει ξεχωριστή υπόσταση στις μεγάλες έννοιες και ιδέες που σε όλη τη ζωή του, με πίστη, πρέσβευε. Σήμερα, όμως, αποχαιρετούμε και έναν πολύτιμο συνεργάτη. Έναν άνθρωπο που, για 22 χρόνια και έως την τελευταία ώρα, τίμησε τον «Αθήνα 984» και μοιράστηκε με τους ακροατές του τις σκέψεις του. Μάνο, σε ευχαριστούμε» επισημαίνει ο δήμαρχος Αθηναίων.
