Μεταρρυθμίσεις ζητούν οι περιφερειάρχες, αλλαγές ανήγγειλε ο υπ. των Εσωτερικών

ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΟ 5ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΕΝ.ΠΕ.

• Π. Σκουρλέτης: Η απλή αναλογική θα φέρει νέες δυνάμεις στην πολιτική • Κων. Αγοραστός: Με απλή υπάρχει κίνδυνος να θερίσουμε χάος και Καταλονίες

ΑΘΗΝΑ

Σειρά αλλαγών στη λειτουργία των περιφερειών και γενικά της τοπικής αυτοδιοίκησης, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του «Καλλικράτη», προανήγγειλε ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης, στην ομιλία του κατά την έναρξη του 5ου συνεδρίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ).

Για την καθιέρωση της απλής αναλογικής στις αυτοδιοικητικές εκλογές, σημείωσε ότι το εκλογικό αυτό σύστημα «θα ευνοήσει συνεργασίες και την είσοδο νέων δυνάμεων και νέων απόψεων στην πολιτική», ενώ «σε συνδυασμό με τη θέσπιση νέων ή την ενεργοποίηση υπαρχόντων συμμετοχικών θεσμών, μπορεί να απαντήσει και στα ζητήματα της κυβερνησιμότητας και σε ό,τι άλλο προκύψει».
Ο κ. Σκουρλέτης ανέφερε ακόμα ότι στις παρεμβάσεις που αναμένεται να θεσμοθετήσει το υπουργείο περιλαμβάνονται και τα εξής:
-Το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι για τους πολίτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ήδη ισχύει στις δημοτικές εκλογές, επεκτείνεται και στις περιφερειακές εκλογές. Η διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών αποσυνδέεται από το χρόνο διεξαγωγής των ευρωεκλογών.
-Εξορθολογίζονται κατηγορίες κωλυμάτων εκλογιμότητας - όπως η γενική απαγόρευση να θέσουν υποψηφιότητα όλοι όσοι έχουν οποιαδήποτε σχέση εργασίας με το Δημόσιο, ακόμα και ορισμένου χρόνου (λ.χ. δίμηνη, πεντάμηνη κ.λπ. σύμβαση εργασίας).
-Οι Περιφερειακές Ενότητες διατηρούνται ως εκλογικές περιφέρειες, με δικαίωμα όμως «επικοινωνίας» των ψηφοδελτίων, δηλαδή δικαίωμα του εκλογέα μίας Περιφερειακής Ενότητας να βάλει έναν σταυρό και σε υποψήφιο άλλης Περιφερειακής Ενότητας.
-Διατηρείται ο θεσμός του χωρικού αντιπεριφερειάρχη, ωστόσο, καταργείται η χωρίς σταυρό, εκλογή του, όπως ισχύει σήμερα. Αντίθετα, ο χωρικός αντιπεριφερειάρχης κάθε Περιφερειακής Ενότητας θα ορίζεται από τον περιφερειάρχη, μεταξύ των συμβούλων που έχουν ήδη εκλεγεί στην οικεία περιφέρεια.
-Θεσμοθετείται η διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων, όχι μόνο μετά από πρωτοβουλία των οργάνων του δήμου, αλλά και κατόπιν λαϊκής πρωτοβουλίας.
-Αναπροσδιορίζεται η κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ δήμων - περιφερειών - κεντρικού κράτους, ενώ προβλέπεται η ίδρυση ενός οργάνου ελέγχου της διαδικασίας αναπροσδιορισμού των αρμοδιοτήτων, που θα διασφαλίζει ότι κάθε μεταφορά αρμοδιότητας, θα συνοδεύεται από τη διασφάλιση των απαιτούμενων πόρων και του ανθρώπινου δυναμικού.
-Εξετάζεται «με θετική ματιά» η πρόταση για εκχώρηση στις περιφέρειες των αρμοδιοτήτων για τη χάραξη του περιβαλλοντικού σχεδιασμού, για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και για την παροχή υπηρεσιών τεχνικού ελέγχου και υποστήριξης.
-Ο έλεγχος νομιμότητας των αποφάσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης θα αποσπαστεί από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και θα ανατεθεί σε έναν νέο φορέα, τον «Ελεγκτή Νομιμότητας», υπό την εποπτεία και την ευθύνη του υπουργείου Εσωτερικών.
-Προωθείται η υποκατάσταση των σημερινών Αποκεντρωμένων Διοικήσεων από περιφερειακές, κατά τόπους, υπηρεσίες των αντίστοιχων υπουργείων. Στο σημείο αυτό, ο κ. Σκουρλέτης διαβεβαίωσε ότι «οποιαδήποτε αλλαγή του πλαισίου λειτουργίας και αρμοδιοτήτων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων δεν θα επηρεάσει έστω και κατ' ελάχιστο τα δικαιώματα και τους όρους εργασίας του προσωπικού τους».
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Μήνυμα στήριξης στην Κύπρο, έστειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, κηρύσσοντας την επίσημη έναρξη των εργασιών του 5ου Τακτικού Συνεδρίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, που διεξάγεται σε κεντρικό ξενοδοχείο των Αθηνών.
Χαιρετίζοντας την παρουσία του προέδρου της Ένωσης των Δήμων της Κύπρου Ανδρέα Βύρα, υπενθύμισε ότι ο ίδιος «είναι επίτιμος δημότης υπόδουλου κυπριακού δήμου» και τόνισε ότι «ο ελληνισμός είναι εδώ» στο πλευρό του κυπριακού λαού και στον αγώνα για την αποκατάσταση της κυριαρχίας της Κύπρου, η οποία, όπως είπε, αφορά και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέλος της οποίας είναι η Κύπρος.
Ο κ. Παυλόπουλος επισήμανε ότι είναι η πρώτη φορά που παρίσταται ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε αυτοδιοικητικό συνέδριο, θέλοντας να υπογραμμίσει τη σημασία που έχει ο θεσμός της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο απολογισμός της επταετούς ύπαρξης του θεσμού είναι θετικός και πρέπει να στηριχθεί. Ο κ. Παυλόπουλος επισήμανε ότι οι Περιφέρειες κάτω από αντίξοες συνθήκες κλήθηκαν και διαχειρίζονται ακόμη και θέματα που είναι κρατικής ευθύνης, όπως το προσφυγικό και το κοινωνικό κράτος. Γι’ αυτό, τόνισε, είναι απαραίτητο οι Περιφέρειες να ενισχυθούν με προσωπικό, ιδιαίτερα με τεχνοκρατικό δυναμικό, που απαιτείται για αρμοδιότητες όπως της διαχείρισης του ΕΣΠΑ, η απορρόφηση του οποίου είναι και εθνικής σημασίας.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝ.ΠΕ.
Κομβικής ιστορικής σημασίας για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, για τη μετεξέλιξή της σε Περιφερειακή Διακυβέρνηση, χαρακτήρισε το Συνέδριο ο πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Κώστας Αγοραστός.
Καλωσορίζοντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο κ. Αγοραστός τόνισε ότι με τη χθεσινή του ομιλία εξέφρασε κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα ενώ η παρουσία του στο Συνέδριο "δίνει έμπνευση και δύναμη στο δύσκολο αυτό έργο που καλούμαστε να φέρουμε εις πέρας προς όφελος κάθε Ελληνίδας και κάθε Έλληνα". Ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ αναφέρθηκε εκτενώς στη θητεία του κ. Παυλόπουλου ως υπουργού Εσωτερικών και στη συμβολή του από τη θέση αυτή, στην ισχυροποίηση του θεσμού της Αυτοδιοίκησης και κυρίως του Β' Βαθμού.
«ΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΟΣ
 ΘΕΣΜΟΣ»
Ο κ. Αγοραστός επισήμανε ότι "οι Περιφέρειες είναι ένας κατ' εξοχήν ανθρωποκεντρικός θεσμός, ένας θεσμός που έχει αποδείξει κατ' επανάληψη ότι βρίσκεται σταθερά, αποφασιστικά, προσηλωμένα και κυρίως αποτελεσματικά στο πλευρό της ελληνικής κοινωνίας. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις έρευνες της κοινής γνώμης". Επίσης τόνισε ότι "δεν είναι τυχαίο ότι το ίδιο αυτό κράτος τις πιο δύσκολες, τις πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά «καυτές» αρμοδιότητες τις εκχωρεί - συνήθως αιφνιδιαστικά - χωρίς ουσιαστικό διάλογο και κυρίως χωρίς τους αναλογούντες ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους, στις Περιφέρειες". Προσθέτοντας ότι τις αρμοδιότητες αυτές "ποτέ δεν αρνηθήκαμε, ούτε θα αρνηθούμε. Γιατί θέλουμε να είμαστε θεσμική δύναμη ευθύνης".
Ωστόσο σημείωσε "οι Περιφέρειες δεν μπορούν να είναι πλήρους ευθύνης, με περιορισμένες αρμοδιότητες και περιορισμένη χρηματοδότηση". Την ίδια στιγμή, ανάφερε επικαλούμενος την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για τις τοπικές κυβερνήσεις, η Ελλάδα είναι το πλέον κεντρικοποιημένο, υπερσυγκεντρωτικό (centralized) κράτος του ΟΟΣΑ όσον αφορά στις δημόσιες δαπάνες. Οι δαπάνες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Περιφερειών και Δήμων) ανέρχονται μόλις στο 6.7% του συνόλου των δημοσίων δαπανών, ενώ ο μέσος όρος στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι 40.2%.
Όσον αφορά στις δημόσιες επενδύσεις, η Αυτοδιοίκηση καλύπτει μόλις το 17.9% του συνόλου, ενώ ο μέσος όρος στις χώρες του ΟΟΣΑ ανέρχεται στο 58.8%. Το κεντρικό κράτος δεν αποδίδει στις Περιφέρειες ούτε τους πόρους που έχουν θεσμοθετηθεί με το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Σύμφωνα με μετριοπαθείς υπολογισμούς, είπε, η χρηματοδότηση προς την Αυτοδιοίκηση έχει περικοπεί κατά 55-60%, πρόκειται για ένα ποσό της τάξης του 1 δισ. 800 εκατομμυρίων ευρώ λιγότερα απ' όσα έπρεπε να καταβληθούν, ενώ και το προσωπικό έχει μειωθεί κατά μέσο όρο 40%.
ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Ο κ. Αγοραστός ζήτησε τη μεταρρύθμιση του κράτους με ριζική, τολμηρή, ριζοσπαστική αποκέντρωση. "Η μεταρρύθμιση στο κράτος πρέπει να προηγηθεί. Αλλιώς, βάζουμε το κάρο μπροστά απ' το άλογο", είπε. Και αυτή η "μεταρρύθμιση δεν μπορεί να είναι, η απλή μεταφορά κάποιων διευθύνσεων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων στις Περιφέρειες ως προκάλυμμα για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος".
Ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ ζήτησε την κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Αναφερόμενος στο πολυσυζητημένο θέμα του εκλογικού συστήματος στην Αυτοδιοίκηση, τόνισε ότι "δεν είναι αυτό το μείζον ζήτημα σήμερα. Η αλλαγή του εκλογικού συστήματος μπορεί να «γυαλίζει» επικαιρικά, μπορεί να αποτελεί το υλικό για φαντασιακές κατασκευές της εξουσίας" αλλά θα φέρει "προβλήματα και στρεβλώσεις: ακυβερνησία, αποσχιστικά ρεύματα, να μην πω περισσότερα, ημέρα που είναι σήμερα…, εύθραυστες πλειοψηφίες εδραζόμενες σε συναλλακτικές συμμαχίες".
Μάλιστα ανάφερε χαρακτηριστικά ότι "όποιος σπέρνει απλή αναλογική, να ξέρει ότι η πατρίδα κινδυνεύει να θερίσει χάος και Καταλονίες". Βεβαίως, πρόσθεσε, "τα συλλογικά όργανα των Ο.Τ.Α. πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικά, όπως επιβάλλεται από τη δημοκρατική αρχή, αλλά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι παραμένουν πρωτίστως διοικητικά όργανα. Συνεπώς, η διαμόρφωση του εκλογικού συστήματος δεν υπαγορεύεται μόνο από τον αντιπροσωπευτικό χαρακτήρα των οργάνων και από την αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου, αλλά από τη διοικητική φύση των Ο.Τ.Α. και των συλλογικών οργάνων τους, η οποία αναγνωρίζεται αναμφισβήτητα στο πλαίσιο της διάκρισης των λειτουργιών.
Η ΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ
Την ανάγκη να ενισχυθεί ο δεύτερος βαθμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης προκειμένου «να μην γίνεται έρμαιο μιας άτεγκτης και τυφλής γραφειοκρατίας, που αγνοεί τις ανάγκες των συμπολιτών μας» τόνισε η περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, μιλώντας στο Συνέδριο.
Επισήμανε πως απαιτείται νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης σε δύο επίπεδα. 'Αμεσα, έκδοση Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες των έργων υποδομής, όπως είναι τα αντιπλημμυρικά.
Και δεύτερον, να αλλάξει το ευρύτερο νομοθετικό πλαίσιο για να αποσαφηνιστούν ρόλοι και αρμοδιότητες και για να πάψουν οι αλληλοεπικαλύψεις υπουργείων, δήμων, περιφερειών, για έναν δρόμο ή ένα ρέμα ή ένα αυθαίρετο», υπογράμμισε η περιφερειάρχης.
* Χρηματοδότηση 32 εκατ. ευρώ εξασφαλίζουν φέτος, για πρώτη φορά από το 2013, οι 13 Περιφέρειες της χώρας, με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών, Πάνου Σκουρλέτη.
Οι πόροι προορίζονται για την κάλυψη των επενδυτικών δαπανών και δαπανών βελτίωσης, συντήρησης και αποκατάστασης του οδικού δικτύου τους.
Στη Θεσσαλία κατανέμεται ποσό 2.432.000 ευρώ.