* Του αντιπτεράρχου (Ι) ε.α Χρήστου Βάγια
επιτίμου προέδρου της ΕΑΑΑ/Λάρισας
Μέλους του Σ.Α.Σ.Ι.
Με την ευκαιρία των 84 χρόνων από την ίδρυση της Σχολής Ικάρων, το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης, στην αίθουσα της ΕΑΑΑ στις 19:00, συναντήθηκε το Διοικητικό Συμβούλιο του νεοσύστατου Συνδέσμου Αποφοίτων Σχόλης Ικάρων (Σ.Α.Σ.Ι.) με τους αποφοίτους Αξιωματικούς, ανεξαρτήτως ειδικότητας, της Σχολής Ικάρων που διαμένουν στο Νομό Λάρισας, για να αποφασισθεί από κοινού, η ίδρυση του Παραρτήματος Λάρισας.
Ο Σ.Α.Σ.Ι. ιδρύθηκε στo Τατόι Αττικής, στις 8 Νοεμβρίου του 2013, από 66 ιδρυτικά μέλη, όλοι τους απόστρατοι Αξιωματικοί απόφοιτοι της Σχολής Ικάρων.
Ο Σκοπός του Συνδέσμου είναι: H ενίσχυση της συναδελφικότητας των μελών του, η συλλογική προσφορά του προς την πατρίδα και τους Εθνικούς Σκοπούς, στην Π.Α. και προς το έθνος. Από το γενικό σκοπό του Συνδέσμου, απορρέουν οι επιμέρους σκοποί του, η υλοποίηση των οποίων αποβλέπει στο ηθικό, πνευματικό, επιστημονικό-επαγγελματικό και κοινωνικό όφελος των μελών.
Από τους ανωτέρω σκοπούς του Συνδέσμου αποκλείονται ιδιοτελείς επαγγελματικές, καθώς επίσης κομματικές δράσεις και επιδιώξεις.
Κατόπιν των παραπάνω και με την ευκαιρία της ίδρυσης το Συνδέσμου και των επερχόμενων 85 χρόνων από την ίδρυση της Σχολής Ικάρων, τιμούμε τη μνήμη αφενός των δύο προσφάτως πεσόντων ηρώων Σμηναγών αεροπόρων, που έπεσαν στο ιερό καθήκον, με το μαχητικό αεροσκάφος F-16, στην αεροπορική βάση της Ισπανίας και αφετέρου τιμούμε τους 870 νεκρούς αεροπόρους που έπεσαν για την πατρίδα και την αεροπορική ιδέα, από το 1912 έως σήμερα. Ας θυμηθούμε όμως και ας γνωρίσουμε, όσοι από τους νέους δεν γνωρίζουν, την ιστορία της θρυλικής Σχολής Ικάρων, που γέννησε και μεγάλωσε εκατοντάδες αθάνατους ήρωες σταυραετούς, που πολέμησαν σε όλους τους αγώνες του έθνους μας, αλλά και έπεσαν ηρωικά στις καθημερινές επιχειρησιακές αποστολές για διαφύλαξη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της πατρίδος μας.
Ο Μύθος του Δαιδάλου και του Ικάρου
Η ιστορία της κατάκτησης του αέρα αρχίζει από τους αρχαιότατους χρόνους και βαδίζει παράλληλα με την πρόοδο του πολιτισμού. Ο Ερμής και η Ίριδα πετούσαν συχνά, ενώ ο Δαίδαλος και ο Ίκαρος μπορούν να θεωρηθούν οι πρώτοι μυθικοί αεροπόροι, που πέταξαν με ανθρώπινα και όχι με υπερφυσικά και θεία μέσα.
Ιστορικό της Στρατιωτικής και Ναυτικής Αεροπορίας (1912 – 1930)
Η επάνδρωση της Στρατιωτικής Αεροπορία, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 1911 από Αξιωματικούς του Στρατού που εκπαιδεύτηκαν στη Γαλλία. Με την επιστροφή τους τον Μάιο του 1912 άρχισαν να συμμετέχουν στους Βαλκανικούς Πολέμους. Οι Ιπτάμενοι αυτοί Αξιωματικοί υπήρξαν ο πυρήνας δημιουργίας της Ελληνικής Αεροπορίας (Ε.Α), εκπαιδεύοντας άλλους πολλούς πριν και κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων του 1912- 1913 και του Α' Παγκοσμίου Πολέμου 1914-1919. Ιδιαίτερα κατά τη συμμετοχή τους στο Μακεδονικό μέτωπο, η εκπαίδευση γινόταν κατά παράδοξο και ριψοκίνδυνο τρόπο, στη διάρκεια της μάχης. Την προαναφερόμενη εποχή η Ε.Α. δεν ήταν ανεξάρτητος κλάδος των Ε.Δ., αλλά χωρισμένη σε Αεροπορία Στρατού και Αεροπορία Ναυτικού, υπαγόμενη στα αντίστοιχα επιτελεία. Το 1916 στην Αεροπορία Ναυτικού δημιουργείται Κλάδος Μηχανικών και προσλαμβάνονται ως μηχανικοί αεροσκαφών διπλωματούχοι ξένων Πολυτεχνείων, οι οποίοι είναι και οι πρώτοι μηχανικοί με επιστημονική κατάρτιση. Το 1919, μετά το πέρας του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ιδρύεται στη Θεσσαλονίκη η πρώτη “Στρατιωτική Σχολή Αεροπλοΐας”, η οποία εκπαιδεύει χειριστές και παρατηρητές σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο. Ταυτόχρονα η Ναυτική Αεροπορία δημιουργεί κέντρα εκπαίδευσης στο Τατόι και Παλαιό Φάληρο. Αυτά τα εκπαιδευτικά κέντρα τροφοδότησαν με χειριστές και παρατηρητές το Μέτωπο κατά τις επιχειρήσεις της Μ. Ασίας, την περίοδο μέχρι το 1922. Το 1926 αναβαθμίζεται η εκπαίδευση και χορηγούνται πτυχία Ιπταμένου βομβαρδιστή, Ιπταμένου φωτογράφου και άλλων ειδικοτήτων.
Στις 19 Δεκεμβρίου 1929 ιδρύεται το "Υπουργείο Αεροπορίας", που θέτει υπό ενιαία διοίκηση τις αεροπορικές δυνάμεις. Πρώτος Υπουργός αεροπορίας ορκίσθηκε ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, ο εμπνευστής και ιδρυτής της ενιαίας Πολεμικής Αεροπορίας.
Ίδρυση της Σχολής Αεροπορίας (Σ.Α.) (1931 – 1940)
Η 6η Σεπτεμβρίου 1931, αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της Ε.Α., διότι ιδρύθηκε η Σχολή Αεροπορίας, η μετέπειτα Σχολή Ικάρων, από τις πρώτες στον κόσμο Στρατιωτικές Αεροπορικές Σχολές, η οποία άρχισε να λειτουργεί τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου με ενιαία εκπαίδευση για τη Στρατιωτική και Ναυτική Αεροπορία. Η φοίτηση σε αυτή ήταν τριετής και στη Σχολή εισέρχονταν απόφοιτοι του εξατάξιου Γυμνασίου. Οι απόφοιτοι της Σχολής ονομάζονταν Μόνιμοι Ιπτάμενοι Ανθυποσμηναγοί. Η πτητική εκπαίδευση των μαθητών ήταν διάρκειας 150 ωρών, αρχικά με αεροσκάφη τύπου AVRO και στη συνέχεια με αεροσκάφη τύπου BREGEUT και με μονοθέσια διώξεως τύπου MARS. Η εκπαίδευση βασίστηκε στο σύστημα εκπαίδευσης των αντίστοιχων Αγγλικών Αεροπορικών Σχολών. Κατά την εκπαίδευση αέρος στη Σχολή δινόταν ιδιαίτερη έμφαση στην εξάσκηση στους ακροβατικούς ελιγμούς. Στις ασκήσεις Τακτικής εκπαιδεύονταν μετά την αποφοίτησή τους, στη Σχολή Γενικής Εκπαίδευσης και Ειδικοτήτων, με αεροσκάφη τύπου POTEZ–25, MORANE–230, HORSLEY και VELOS. Μερικοί μετεκπαιδεύονταν με υδροπλάνα FAIREY σε αποστολές ναυτικής συνεργασίας στην Αεροπορική Βάση Φαλήρου.
Για την ανανέωση σε Αξιωματικούς Μηχανικούς ιδρύεται στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (Σ.Ν.Δ.) Τμήμα Αερομηχανικών, με την παραγωγή δύο σειρών των 6 σπουδαστών η κάθε μία. Η πρώτη σειρά των Ανθυποσμηναγών Μηχανικών αποφοίτησε στις 12 Οκτωβρίου 1934 και η δεύτερη στις 2 Νοεμβρίου 1935.
Το 1939 σηματοδοτείται η δημιουργία στη Σ.Α. και τρίτου τμήματος, του Τμήματος Μηχανικών. Στις 6 Φεβρουαρίου 1939 συγκροτείται στη Σχολή η πρώτη σειρά Δοκίμων Αξιωματικών Τεχνικών με δύναμη 15 Δοκίμων.
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1941 – 1954)
Η έκρηξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου επέβαλε τη μεταφορά της Σχολής στο Άργος, όπου λειτούργησε από τον Οκτώβριο του 1940 μέχρι τον Απρίλιο του 1941. Μετά τον Απρίλιο του 1941, η Σχολή μεταστάθμευσε στη Μέση Ανατολή και στη συνέχεια στη Νότια Ροδεσία, όπου λειτούργησε κανονικά ως Εκπαιδευτικό Κέντρο από τον Σεπτέμβριο του 1941 μέχρι το καλοκαίρι του 1946. Κατά την παραμονή της Σχολής στη Μέση Ανατολή ολοκλήρωσαν την εκπαίδευσή τους 40 απόφοιτοι της Σχολής Αεροπορίας, οι οποίοι και συνέχισαν την ένδοξη αεροπορική τους δράση στην Αίγυπτο. Η εκπαίδευση των Ελλήνων Ικάρων και Αξιωματικών Ιπταμένων κατά τη διάρκεια του πολέμου έγινε στις Βρετανικές Μονάδες της Μέσης Ανατολής και της Νοτίου Ροδεσίας. Στη Νότιο Ροδεσία εκπαιδεύτηκαν και δύο σειρές Ιπταμένων Υπαξιωματικών. Κατά την περίοδο που η Σχολή λειτούργησε στο εξωτερικό, ο συνολικός αριθμός ωρών πτήσεων ανήλθε στις 145.000.
Η πρώτη μεταπολεμική σειρά (1945-1951)
Στα μέσα του 1945 έγινε η κατάταξη της 19ης σειράς Ιπταμένων η οποία ήταν η πρώτη μεταπολεμική σειρά. Οι Ίκαροι αυτοί εκπαιδεύτηκαν στην Αγγλία από τον Οκτώβριο του 1946 έως τον Οκτώβριο του 1947 με αεροπλάνα MOTH.
Το Μάρτιο του 1947 η Σχολή επανέρχεται στο Τατόι. Η κανονική έναρξη λειτουργίας της Σχολής Αεροπορίας άρχισε τον Οκτώβριο του 1947, όταν δέχτηκε τους πρώτους μαθητές που μετεκπαιδεύτηκαν στην Αγγλία. Οι ίδιοι μαθητές συνέχισαν στην πτητική τους εκπαίδευση στην Σχολή Αεροπορίας με αεροσκάφη τύπου HARVARD και SPITFIRE. Η αρχική οργάνωση της Σχολής Αεροπορίας στηρίχθηκε στα πρότυπα των Αγγλικών Αεροπορικών Σχολών της Νότιας Ροδεσίας. Περιλάμβανε τη Διεύθυνση Εκπαίδευσης και Πτήσεων, κάτω από την οποία ήταν η Μοίρα Εκπαίδευσης Αέρος, η Μοίρα Εκπαίδευσης Εδάφους και η Μοίρα Ικάρων. Η Σχολή την εποχή εκείνη διέθετε ελάχιστα μέσα, τόσο για την εκπαίδευση εδάφους όσο και για την εκπαίδευση Αέρος. Για την πτητική εκπαίδευση η σχολή διέθετε 10-15 αεροσκάφη TIGER MOTH, 15-20 αεροσκάφη HARVARD και 15-20 αεροσκάφη SPITFIRE.
Η μεταπολεμική ανάπτυξη της Αεροπορίας δημιούργησε νέες απαιτήσεις, μεταξύ αυτών και μια σταθερής ροής παραγωγή Τεχνικών Αξιωματικών ανώτατης βαθμίδας εκπαίδευσης. Έτσι το 1949 με σχετικό Διάταγμα ιδρύεται η "Σχολή Μηχανικών Αεροπορίας" (ΣΜΑ) και στις 29 Σεπτεμβρίου 1949 η Σ.Α. ανοίγει τις πύλες της και υποδέχεται τους 6 μαθητές της 1ης σειράς ΣΜΑ. Έκτοτε η ΣΜΑ, ως τμήμα της Σ.Α. ή Σχολής Ικάρων όπως μετονομάστηκε αργότερα, δημιούργησε με την πάροδο του χρόνου έναν αξιόλογο αριθμό αποφοίτων, επιστημονικού επιπέδου, ικανού να διευθύνει και να αξιοποιεί το εν γένει τεχνικό δυναμικό της Αεροπορίας, σε μια περίοδο συνεχών αυξανόμενων τεχνολογικών εξελίξεων και απαιτήσεων.
Από την ίδρυσή της Σ.Α. το 1931 μέχρι το 1951 εκπαιδεύτηκαν 23 σειρές Αξιωματικών και Υπαξιωματικών Ιπταμένων. Η Σ.Α., με τα πενιχρά μέσα που διέθετε, εκπαίδευσε μέσα στα 20 χρόνια λειτουργίας της στο εσωτερικό και στο εξωτερικό συνολικά πάνω από 500 ιπταμένους.
Περίοδος 1952 μέχρι σήμερα
Το 1952 αρχίζει για τη Σχολή Ικάρων μια νέα περίοδος, η εποχή των αεροσκαφών JET. Η εκπαίδευση των Ικάρων στα αεριωθούμενα αεροσκάφη άρχισε το έτος 1953 με την ίδρυση του Σμήνους Εκπαιδεύσεως Αεριωθουμένων (ΣΕΑ), το οποίο είχε την έδρα του στην Ελευσίνα (112 Πτέρυγα Μάχης) και ανήκε στη Μοίρα εκπαίδευσης αέρος της Σχολής. Για τον εθισμό των μαθητών σε αεροσκάφη JET χρησιμοποιήθηκε το διθέσιο αεριωθούμενο εκπαιδευτικό αεροσκάφος Τ-33. Η εκπαίδευση στα αεροσκάφη αυτά αργότερα επεκτάθηκε και περιέλαβε όλη την εφαρμοσμένη εκπαίδευση των χειριστών στα αεροσκάφη JET.
Το έτος 1952 ιδρύθηκε το Εκπαιδευτικό Κέντρο Εφέδρων Χειριστών (ΕΚΕΧ) κατά τα Βρετανικά και Αμερικάνικα πρότυπα. Βασική επιδίωξη του Κέντρου ήταν η πτητική εκπαίδευση. Το ΕΚΕΧ λειτούργησε μέχρι το Σεπτέμβριο του 1958 και εκπαιδεύτηκαν κατά το χρονικό αυτό διάστημα, οκτώ σειρές Εφέδρων Χειριστών.
Η χρησιμότητα του αεροπορικού όπλου, όπως αποδείχθηκε περίτρανα κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η τεχνολογική του εξέλιξη οδήγησαν τη Σχολή Αεροπορίας σε ένα δρόμο ραγδαίων εξελίξεων. Τα πτητικά μέσα, τα μέσα εκπαίδευσης εδάφους και το χρησιμοποιούμενο εκπαιδευτικό προσωπικό προσαρμόζονταν στις συνεχώς μεταβαλλόμενες και αυξανόμενες απαιτήσεις.
Το 1958 στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού της Σχολής γίνεται η μεταστέγασή της σε καινούριες εγκαταστάσεις στις οποίες η Σχολή Ικάρων λειτουργεί έως σήμερα. Με τη μεταστέγασή της δημιουργούνται και εξοπλίζονται τα εργαστήρια Φυσικής, Χημείας, Αεροδυναμικής, Τηλεπικοινωνιών, Προωθητικών συστημάτων, Υπολογισμού και Κατασκευής Αεροσκαφών, Αντοχής Υλικών, με τέλεια μηχανήματα και εργαστηριακά όργανα.
Το κύρος και η αίγλη της Σχολής Ικάρων ξεπερνούν τα Ελληνικά σύνορα και έτσι το 1962 έρχονται για εκπαίδευση στη Σχολή οι πρώτοι αλλοδαποί μαθητές από τη Λιβύη. Στα χρόνια που ακολούθησαν αποφοίτησαν από τη Σχολή μαθητές από πολλά κράτη της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής όπως την Ιορδανία, την Τυνησία, τη Λιβύη, τη Σενεγάλη, τη Ζιμπάμπουε, το Μπουρουντί, το Καμερούν, την Γκαμπόν, την Κεντρο-Αφρικανική Δημοκρατία, το Ζαΐρ, την Μποτσουάνα και το Τσαντ.
Το 1964 η Σχολή Ικάρων με τον Ν.Δ. 4439/1964 (Άρθρο 5) γίνεται Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα του κράτους, ισότιμο με τα άλλα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας. Η φοίτηση στη Σχολή μέχρι το 1966 ήταν τριετής.
Το 1967 και με την είσοδο της 43ης σειράς, η φοίτηση στη Σχολή γίνεται τετραετούς διάρκειας. Με το Β.Δ. 370/1967 θεσμοθετήθηκαν όλες οι λεπτομέρειες που αφορούν στην οργάνωση και λειτουργία της Σχολής. Αξίζει να επισημάνουμε, ότι με το προαναφερθέν Β.Δ. η Σχολή Αεροπορίας μετονομάστηκε σε Σχολή Ικάρων (Σ.Ι.).
Το 1991 εισήχθησαν για πρώτη φορά στην Σχολή Ικάρων γυναίκες (μόνο στο Τμήμα Μηχανικών). Το 2002 εισήχθησαν γυναίκες και στο Τμήμα Ιπταμένων.
Το 2003 η Σχολή Ικάρων με το νόμο 3187/2003 αλλάζει ουσιαστικά το πλαίσιο της παρεχόμενης εκπαίδευσης, ονομάζεται Ανώτατο Στρατιωτικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΑΣΕΙ), είναι ισότιμο με τα ιδρύματα του πανεπιστημιακού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 1 του Ν. 2916/2001 (ΦΕΚ 114 Α'), παρέχοντας ισότιμη εκπαίδευση και χορηγώντας ισότιμα πτυχία με αυτά.
